Tilimiz áýezdiliginen aıyrylyp bara jatyr - Saýytbek Abdrahmanov

Foto: None
ASTANA. QazAqparat - Jańadan qurylǵan Shaısultan Shaıahmetov atyndaǵy «Til-Qazyna» ulttyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵy eń aldymen ǵylymǵa mańyz berýi kerek. Ortalyqtyń ashylýynda Parlament Májilisiniń depýtaty Saýytbek Abdrahmanov osylaı pikir bildirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Rasynda da, úlken ǵylymı áleýet bar. Ǵylymı degen sózdi qadap aıtqym keledi. Ortalyqtyń jumysy Ǵylym akademııasymen, Bilim jáne ǵylym mınıstrligimen qoıan-qoltyq júrýi tıis. Ahmet Baıtursynov atyndaǵy Til bilimi ınstıtýty - negizgi sózdi aıtatyn jer. Jańadan qurylyp jatqan ortalyqtyń mán-mańyzyna eshqandaı daý joq. Biraq, bárin aldymen sheshetin jer - ǵylym bolýy kerek. Ǵareke (Ǵarıfolla Esim - avt.) barlyq máselelerdi Ǵylym akademııasy jáne Ahmet Baıtursynov atyndaǵy Til bilimi ınstıtýtymen birlese atqarý kerek. Qatarlasyp, jarysyp jumys isteý - jaqsy nátıje bermeıdi», - dedi Saýytbek Abdrahmanov.

Májilis depýtatynyń aıtýynsha, álipbı aýystyrý - tildi aýystyryp, basqasha jaza bastaý emes.

«Osy tarıhı múmkindik bizge berilip otyr. Osy tarıhı múmkindiktiń tusynda biz jazýymyzdy, orfografııany ózgertip alýymyz kerek. Orfografııalyq sózdikti ınternetke salyp turyp, jyldar boıy talqylamasa bolmaıdy. Jańasha jazý arqyly ǵana qazaqtyń qońyr daýysyn tilimizge qaıtyp alyp kelemiz. Osy jańa álipbı arqyly», - dedi ol.

Saýytbek Ábdirahmanov sonymen qatar, barlyq kirme sózder sol kúıinde jazylady dep, barlyq aýysqan sózderdi orystyń jazylýy men latyn áripterine qaıta qoıatyn bolsaq, tildiń áýezdiginen taǵy da aıyrylatynymyzdy aıtty.

«Onsyz da áýezdik ketip bara jatyr. Aqyr aıaǵy ánshilerdiń ózi «Ákesi donyń jaqsy adam» dep aıtatyn dárejege jetti. Sodan keıin sıngormanızm. Mektep balalaryn aıtpaǵanda, telearna dıktorlarynyń ózi «Qaıda qaldy», «Qaıda ketti» dep sóıleıdi. Óıtkeni, olar sýflerdan oqıdy. Sýflerda qaıda qaldy - QQ-men beriledi. Til biletin adam «qaıda qarady» deıdi ǵoı. ıAǵnı, bári sózdiń áýezdiligine baılanysty. Endi osy ǵajap bolǵanda teatrdyń sahnasyna shyǵa bastady. Jazylý boıynsha sóıleý teatrdyń sahnasyna deıin jetti. Búkil álemde orfografııa boıynsha jazady da, orfoepııa boıynsha sóıleıdi. Osy máselege biz qatty kóńil bólip, jazýdyń zańdylyǵy boıynsha jazatyn, sóılemniń zańdylyǵy boıynsha qalypqa til reformasy múmkindik berýi tıis. Osy jolda jumysqa sáttilik tileımin», - dep túıdi májilismen.

Eske sala ketsek, búgin elordadaǵy QR Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda Shaısultan Shaıahmetov atyndaǵy «Til-Qazyna» ulttyq ǵylymı-praktıkalyq ortalyǵynyń ashylý saltanaty ótti. Jıynǵa QR Mádenıet jáne sport mınıstri Arystanbek Muhamedıuly, Parlament depýtattary, memleket jáne qoǵam qaıratkerleri, belgili otandyq ǵalymdar men qoǵamdyq uıymdardyń ókilderi qatysqan bolatyn. 

Seıchas chıtaıýt