Teńge baǵamy tómendeýiniń ekinshi tolqyny bolmaıdy
Mınıstrler kabınetiniń jumys jospary boıynsha aldymen Premer-Mınıstr Serik Ahmetov sóz aldy. Ulttyq valıýta baǵamynyń ózgerýi jaǵdaıynda Úkimet oblys ákimderimen birlese halyqtyń áleýmettik ahýalyna teńge baǵamyn ózgerýiniń yqpalyn tómendetý men otandyq taýarlardyń básekege qabilettiligin arttyrý boıynsha sharalardy qabyldap jatqandyǵyna toqtalǵan S. Ahmetov: «Azyq-túlik taýarlaryna baǵanyń ósýine jol bermeý maqsatynda Úkimet tarapynan 2014 jylǵa áleýmettik mańyzy bar azyq-túlik taýarlaryna bólshek baǵanyń shekti máni bekitiledi», - dedi. Osy oraıda Premer-Mınıstr ákimderge óńirlik turaqtandyrý qorlarynyń múmkindigin barynsha paıdalaný tapsyrylǵanyn atap ótti. Sonymen qatar Janar-jaǵarmaı materıaldaryna qatań monıtorıng pen baǵany retteý bekitiledi eken.
Mınıstrler kabınetiniń músheleri aǵymdaǵy aptada Ulttyq valıýta baǵamyn túzetý sharalary otandyq taýarlar men olardy óndirýshilerdiń básekege qabilettiligin arttyrýǵa oń yqpal etedi dep paıymdaıdy. Sonymen qatar olar keıbir otandyq taýar óndirýshilerde qıyndyqtar týyndaýy múmkin ekenin de túsinýde. Negizinen olar jańa óndiristerdi qurý nemese qoldanystaǵy óndiristerdi jańǵyrtý úshin valıýtalyq nesıeler esebinen quraldar men materıaldardy ımporttaıtyndarǵa qatysty bolyp otyr. Osy oraıda qalyptasqan ahýalǵa taldaý jasalyp, qajetti sharalar qabyldanyp jatqan kórinedi.
Munymen qosa, Úkimet taıaýda makroekonomıkalyq parametrler men bıýdjetti naqtylaý boıynsha usynys engizedi. «Barynsha qysqa merzimde Úkimet QR Ulttyq bankimen birlese Sizdiń qaraýyńyzǵa makroekonomıkalyq parametrlerge túzetýler boıynsha usynystardy, áleýmettik-ekonomıkalyq damýdyń boljamdaryn, sonymen qatar respýblıkalyq bıýdjet parametrlerin naqtylaý múmkindikterin engizedi», - dedi Premer-Mınıstr.
Memleket basshysy Úkimet múshelerine qaratyp aıtqan sózinde búgingi zamanda bos júretin adam bolmaýy kerek ekenin atap ótti. «Bizdiń memleketimizdiń kedeıshilikke qarsy jasaıtyn sharasy men qamqorlyǵy - azamattardy jumyspen qamtamasyz etý. Halyq memleket usynatyn jumyspen barynsha qamtylýy shart, jumys istegisi keletinder shet qalmaıdy. Bul baǵyt jalǵasa túsedi. Ózin-ózi jumyspen qamtýshylar áli de barshylyq. Sondyqtan da, jumyssyzdardy oqytý, olardy qoldaý, shaǵyn nesıemen qamtamasyz etý basty nazarda bolady», - dedi Elbasy. Memleket basshysy bul jumysty toqtatpaý kerektigin, ortalyq organdardan bastap barlyq ákimder buǵan jaýapty bolatynyn qadap aıtty.
Jalpy alǵanda Úkimet aldynda halyq tabysyn qoldaý máselesi boıynsha azyq-túliktiń negizgi túrleri men áleýmettik mańyzy bar taýarlarǵa, jaǵarmaıǵa jáne dárilik zattarǵa baǵanyń turaqtylyǵyn qamtamasyz etý, taýarlardyń tapshylyǵy men monopolısterdiń qyzmetine tarıfterdiń negizsiz ósýine jol berilmeý sekildi mańyzdy mindetter tur. Endi bul turǵyda Mınıstrler kabıneti qaýqarlylyq tanytýy tıis.
Prezıdent birqatar maqsat-mindetterdi aıqyndaı kele, sáýirden bastap jalaqy, járdemaqy, shákirtaqysy jáne zeınetaqy kólemin arttyrýdy júktedi. Atap aıtqanda, N. Nazarbaev Úkimetke bıylǵy jyldyń 1 sáýirinen bastap memlekettik mekemelerde, memlekettik qazynalyq kásiporyndarda jumys isteıtin azamattyq qyzmetshilerdiń laýazymdyq jalaqysyna 10 paıyz kóleminde aı saıynǵy qosymsha tólemdi qarastyrýdy tapsyrdy. Buǵan qosa, jyl basynan beri ulǵaıǵanyn eskerip, bıylǵy 1 sáýirden bastap, zeınetaqy tólemderiniń ósim kólemin 14 paıyzǵa deıin jetkizý, al memlekettik járdemaqy tólemderi 12 paıyzǵa jetkizý júkteldi. Sonymen qatar Memleket basshysy ataýly áleýmettik kómek kólemin 12 paıyzǵa jáne stýdentterdiń stıpendııasyn 10 paıyzǵa kóterý kerek ekenin atap ótti.
«Camuryq-Qazyna» qoryna, onyń quramyna kiretin kompanııalarǵa 2014 jyldyń 1 sáýirinen bastap tikeleı óndiriste jumyspen qamtylǵan jumysshylardyń jalaqysyn 10 paıyzǵa arttyrýdy qamtamasyz etýdi tapsyramyn. Tek qana óndiristegilerdiń aılyǵy artatyn bolsyn», - dedi Elbasy qor basshysy Ó. Shókeevke qaratyp aıtqan sózinde. Osy oraıda Memleket basshysy keńselik qyzmetkerlerdiń jalaqysyn arttyrý kerek emes ekenin qadap aıtty. Taý-ken jáne metallýrgııalyq, munaı-gaz salasyndaǵy iri kompanııalar, ulttyq kompanııalar óndiriste qamtylǵan jumysshylardyń aılyǵyn atalǵan deńgeıde kóterý kerek ekeni atap ótildi.
Otyrys barysynda Prezıdent teńge baǵamynyń ózgerýi máselesine bólek toqtaldy. «Úsh kún búryn elimizde teńgeniń dollarǵa qatysty baǵamyna túzetý engizildi. Bul bárimizge belgili, baıandalyp ta jatyr. Teńgege qatysty jaýapkershilik Úkimet pen Ulttyq banktiń moınynda. Bank basqarmasy osyndaı sheshim qabyldap otyr, oılastyrylǵan ári negizdelgen sheshim dep senim bildiremiz», - dedi N. Nazarbaev. Dál osyndaı shara ǵana el ekonomıkasynyń alty paıyzdan kem bolmaıtyn damýyn qamtamasyz etetin kórinedi.
«Qarapaıym halyqqa túsinikti bolýy úshin aıtaıyq, ekonomıka ósimi degenimiz bıýdjetke qarajat túsiminiń ósimin bildiredi. Al bul qarajat halyqqa tıesili, ol - zeınetaqy, tabys pen jalaqy. Sondyqtan da, biz jyl saıyn qandaı shara qabyldamasaq ta ekonomıkanyń ósimin qamtamasyz etýge tıispiz. Bul bizdiń jetistikke jetýdegi basty mindetimiz. Al teńgege qatysty túzetý osy maqsatta jasaldy», - dedi N. Nazarbaev. Prezıdent teńgege qatysty qobaljý bolmaýy kerek ekenin, teńge baǵamy tómendeýiniń ekinshi tolqyny bolmaıtynyn alǵa tartty. Osy rette halyqtyń arqasynda aqsha tapqysy keletinderdi qatań qadaǵalap, qatań jaýapqa tartý tapsyryldy.
Budan keıingi tapsyrmalar el ekonomıkasyna shuǵyl qoldaý kórsetý máselesi tóńireginde boldy. Ulttyq qordan shaǵyn jáne orta bıznes sýbektilerin uzaqmerzimge nesıelendirý úshin 1 trıllıon teńge bólinetin boldy. «Ekonomıkany uzaq resýrstarmen qamtamasyz etý úshin Ulttyq qordan 2014 jáne 2015 jyldarǵa 1 trln. teńge kóleminde nesıe bólýdi tapsyramyn. Bólingen qarjyny tıimdi paıdalanýdaǵy jeke jaýapkershilikti Premer-Mınıstr men Ulttyq bank tóraǵasyna júkteımin», - dedi Elbasy. Bul turǵyda Memleket basshysy el ekonomıkasyna shuǵyl qoldaý kórsetý ári onyń ósimin 6-7 paıyz deńgeıinde qamtamasyz etý úshin memleket qoryn paıdalanýǵa týra kelip otyrǵandyǵyn basa aıtty. Sondaı-aq Ulttyq qor esebinen bólinetin atalǵan nesıeler bızneske, birinshi kezekte óńdeý ónerkásibin qurý boıynsha jobalardy qarjylandyrýǵa bólinbek.
Aıtpaqshy, N. Nazarbaev el Úkimeti endi «kazarmalyq rejımmen» táýligine 24 saǵat jumys isteıtinin qadap aıtty. «Búgingi otyrysta men Úkimetke barynsha salmaqty tapsyrmalardy atap óttim. Olar boıynsha, qujattar, baǵdarlamalar, zań jobalary ázirlenetin bolady, kúndelikti atqarylatyn jumystar da jetkilikti. Sondyqtan da, Úkimet obrazdy túrde aıtqanda «kazarmalyq rejım» jumysyna ótýi kerek. Táýligine 24 saǵat jumys isteıtin bolady», - dep atap ótti Elbasy.
Óńirlerdegi óner ujymdarynyń máselesine nazar aýdarý qajettilik etedi
Qazaqstan Úkimeti osy aptanyń seısenbisinde barlyq oblys ákimderiniń qatysýymen tuńǵysh ret otandyq teatrlarymyzdyń kókeıkesti problemalaryna arnalǵan arnaıy jıynyn ótkizdi. Otyrys barysynda negizgi baıandama jasaǵan QR Mádenıet jáne aqparat mınıstri Muhtar Qul-Muhammedtiń atap ótýinshe, aldaǵy ýaqytta ret-retimen ulttyq mádenıetimizdiń basty salalary teatr, kıno, kitaphana jáne murajaı isterine arnalǵan Úkimet otyrystary ótkizilip, saladaǵy qordalanǵan máseleler talqylanady. Sonymen qatar olardy sheshýdiń joldary qarastyrylatyn boldy.
Mınıstr óz sózinde óńirlerdegi teatr ártisteriniń jalaqysyn kóterý kerektigin jáne bul baǵyttaǵy jumystardy kezek kúttirmeı sheshý qajet ekenin atap ótti. Sebebi, jalaqy máselesi otandyq teatrlardaǵy kúrdeli problemalardyń biri. Degenmen de problema respýblıkalyq deńgeıde birtindep sheshilip kele jatqanymen, oblystyq teatrdyń ártisteri negizinen 30-40 myń teńge ǵana jalaqy alady. Al keıbir teatrlardaǵy slesar, santehnık, elektrık sııaqty jumysshylar ártisterden áldeqaıda kóp jalaqy alyp otyr. Sondyqtan mınıstr óńir ákimderinen oblystyq teatr ártisteriniń, teatr ǵana emes, jalpy mádenıet salasy qyzmetkerleriniń jalaqysyn muqııat qarap shyǵyp, olardy 1,7 nemese 2 kóterme koeffıtsıentterin paıdalaný arqyly jalaqyny jergilikti bıýdjet esebinen ósirýdi suraıtyndyǵyn basa aıtty. «Úlkendi-kishili merekelerde, saıası sharalarda el aldyna shyǵyp sóıleıtin osy zııaly qaýym ókilderi emes pe? Endeshe, mádenıet maıtalmandarynyń jalaqysy olardyń halyq aldyndaǵy bedeline saı bolǵany jón dep bilemin», - dedi M.Qul-Muhammed.
Atap óterligi, Qazaqstan teatr qaıratkerleri odaǵynyń tóraǵasy, Qazaqstannyń Halyq ártisi Tuńǵyshbaı Jamanqulov Mádenıet salasynyń oqý oryndaryn Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń qaramaǵyna berý kerek degen usynys jasady. Ol álemdik básekege qabiletti mádenı dildi qalyptastyrý úshin eń birinshi kadr máselesi alǵyshart bolýy kerek ekenin aıta kele, «Elimizde óner salasyndaǵy oqý oryndary stýdentterdi oqytýda qatardan qalyp júrmegenimen, bilim oshaǵyn bitirgen jastardyń, mamandardyń jumysqa ornalasý, sol óńirlerde turaqtap qalýy syndy máselelerimen betpe-bet kelgende qaýqarlyq tanyta almaıdy. Muny biletin jastar Astana men Almatyny aınalsoqtap, olar toı-tomalaq, teledıdar, kınony jaǵalap, bos júredi. Al esesine jergilikti teatrlar maman tapshylyǵyn tartyp, shyǵarmashylyq óner men kásibı qoıylymdar jasaýda álsizdikke boı aldyrady», - dedi. T. Jamanqulovtyń sózine qaraǵanda, osy oraıda mádenıet salasyna maman daıarlaıtyn joǵary oqý oryndaryn QR Mádenıet jáne aqparat mınıstrliginiń qaramaǵyna ótkizý kerek. Mundaı tájirıbe bizdiń elimizdiń basqa salalarynda bar.