Tazalyq saqtaýdaǵy volonterler róli qandaı
Aqtaý qalasynda Kaspıı teńiziniń ózinen jylyna 200 tonnaǵa jýyq qoqys, al jaǵajaıynan – 500 tonnaǵa jýyq qoqys shyǵarylady. Bul jumystar kóktemde bastalyp, kúzge deıin jalǵasady. Belsendiler demalýshylardan qalǵan qaldyqtarmen qatar, aram shópterdi de otaıdy.
«Teńiz jaǵalaýyna kelgen demalýshylar ózimen birge tamaq ákeledi, odan qoqys paıda bolady. Osy baǵdarlamany paıdalanyp, árbir turǵynyna aıtarymyz, tabıǵatymyzdy aıalaıyq, jaratqannyń bergen syıyn baǵalaıyq, ár azamat óz qoqysyn uqyptylyqpen jınap ketse degen usynys bar», - deıdi senbilikti uıymdastyrýshy Roza Muǵalova.
Al Atyraýda «Enertıns» volonterlik uıymyn ashqan 80-ge jýyq oqýshy sabaqtan bos ýaqytta qalany qoqystan tazartady. Aptanyń jeti kúninde toqtamaı qaldyqtardy jınaıtyn sharalardy da uıymdastyrady. Seksenge jýyq belsendi qazir bir oıdyń aıasynda jınaqtalǵan.
«Qoqys jınaý arqyly birinshiden qalany jaqsartamyz. «Atyraý las qala» dep basqa qalaǵa ketýdiń ornyna, nege jaqsartpasqa, basqa qalalarmen teńestirmeske degen oıǵa kelip, sonyń negizinde volonterlikpen aınalysyp júrmiz», - deıdi volonter Aıaýlym Nurlan.
Oral qalasynda «Taza Qazaqastan» baǵdarlamasy aıasynda arnaıy qoǵamdyq kólik óz jumysyn bastady. Jergilikti bılik qala kóshelerin tazartý úshin bir kúndi belgileýdiń qajeti joq deıdi. Sondyqtan arnaıy top quryp, kólik ázirlep, shahardy qoqystan tazartady.
Turǵyndar kez kelgen ýaqytta «Taza Qazaqstan» kóligindegi belsendilerge habarlasyp, tazartýdy qajet etetin tustardy aıtady. Ter tógip júrgenderdiń qatarynda belgili óner ıeleri de bar. Olar aýmaqty tazalap qana qoımaı, áleýmettik jelide júzdegen mıllıon qaralym jınaǵan ánderdi aıtyp, túrli kóńildi sharalardy uıymdastyrady.
«Bul qalanyń, memlekettiń ǵana emes, tabıǵattyń aldyndaǵy paryz. Sony oryndaý kerek», - deıdi tanymal ánshi Jandáýren Abylaev.
Petropavldaǵy «Meşan ormany» aýmaǵynda turǵyndardyń tazalyq mádenıetin qalyptastyrýǵa baǵyttalǵan ózgeshe sharalar ótedi. «Taza Qazaqstan» respýblıkalyq baǵdarlamasy aıasynda bastalǵan «Clear Fest» festıvaline árdaıym júzden asa belsendi qatysady, olardyń basym bóligi jastar.
Óńirde eriktiler, ekobelsendiler qatary kóp. Barlyǵy derlik Petropavldy taza qalpynda ustap turýǵa atsalysqysy keledi.
«Munda qyzyq kóp. Qaıyń tomarlary men kólik dóńgelekteriniń túr-túri jınalyp jatyr. Esterińizde bolsa, bıyl óńirimizdi sý basty. Sý tasqyny kezinde dóńgelekterdiń kelgeni bylaı tursyn, jylyjaılardan esikter, qaqpalar júzip keldi. Bul qoqystardy áli kúnge deıin tazalap jatyrmyz», - deıdi uıymdastyrýshy Juldyz Toqtarǵazy.
Óskemendik Elena Berezınskaıa apta saıyn qala kósheleri men turǵyndar tynyǵatyn oryndardyń qoqysyn jınaýmen erikti túrde aınalysady. Oǵan nıettes, pikirles ekobelsendiler kómektesedi. Árbir sharada arnaıy ala shyqqan qaptary jetpeı qalady eken. Keıde jumystar keshke deıin jalǵasady.
Ertis pen Úlbiniń qıylysqan tusynda ornalasqan qalada álbette sý tazalyǵy da basta nazarda bolýy kerek. Qalanyń ortalyǵynda keziktirmegen qoqys araldarynyń ornyn Elena kórsetip berdi.
«Mundaı reıdterdi turaqty túrde júrgizip kelemiz. Ótken jyly eriktiler sany boıynsha rekord ornattyq. Oblystyq ekologııa departamentimen birlesip, 3 myńnan astam erikti jınadyq. Shamamen 6 „KamAz“ qoqys shyǵardyq. Ásirese, sý betindegi qoqysty jınaý qıyn. Keıde tolqynǵa ilesip, jaǵaǵa úıilip qalady», — deıdi ekobelsendi.
Aıta keteıik, maýsym aıynda Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń «Taza Qazaqstan» bastamasy aıasynda Jibek joly telearnasy «Taza qala» aýqymdy telejobasyn qolǵa alǵan edi. Túsirilim toby Qazaqstannyń oblys ortalyqtary men megapolısterin túgel aralap, qalalardyń tazalyǵy men kórki týraly áńgimeledi.
Jarty jylda jýrnalıster 30 myń shaqyrym jol júrip, aımaqtyń ekologııalyq ómirine belsendi qatysatyn 200-ge tarta keıipkermen tildesti. «Taza qala» jobasynyń ár shyǵarylymynda tilshiler jergilikti bılik ókilderimen suhbattasyp, táýelsiz ekolog-sarapshylarmen birge óz baǵalaryn berdi.
Mamandar kóshedegi tazalyq pen tártip, kommýnaldyq qyzmettiń jumys júıesi, abattandyrý, halyq mádenıeti, qala estetıkasy atty bes krıterııge súıene otyryp, qalaǵa óz baǵalaryn berdi. Bul eldi mekender men jalpy óńirlerdiń sanıtarlyq tazalyq, ekologııalyq tazalyq, abattandyrý boıynsha obektıvti reıtıngin jasaýǵa múmkindik berdi.