Taldyqorǵan mańynda kóne petroglıfter joıylý aldynda tur — depýtat
— Men taǵy da vandalızm máselesin qozǵaǵym keledi. Qoǵam bizdi qorshaǵan dúnıelerdiń búlinýine alańdaýly. Jastar oryndyqtardy syndyryp, qoqys jáshikterin qıratyp, ǵımarattardyń qasbetterin ǵana emes, tipti eskertkishterge de ádepsiz sózder jazyp ketetin boldy. Bul jastar nege eshteńeniń qadirin túsinbeıdi? Ásirese, oıyn alańdaryndaǵy átkenshekterdi aýdarý, sport alańdaryndaǵy basketbol sebetin syndyrý ádetke aınalyp barady. Vandalızm qoǵamdyq qundylyqtardy joıady, — dedi palatanyń jalpy otyrysynda depýtattyq saýal joldaǵan Sergeı Ponamarev.
Májilismen jalpyulttyq quryltaıda Qasym-Jomart Toqaev bul máseleni ótkir aıtqanyn atap ótti. «Býrabaıdaǵy Jumbaqtasqa, Baıanaýyldaǵy Kempirtasqa qarańyzshy, qaıtalanbas sulýlyq túrli jazýlardyń kóleńkesinde qalyp qoıǵan. Turǵyn úılerdegi lıftterdi, aýlalardaǵy oıyn alańdaryn, kóshelerdegi aıaldamalardy búldirýdiń qandaı qajeti bar?! Munyń bári ádepsizdik pen mádenıetsizdikti kórsetedi» degen edi Memleket basshysy.
Ol sondaı-aq, árkim ózinen bastaýy kerektigin aıtty. Jastar úlkenderden úlgi alady.
Qalalardaǵy vandalızm faktilerin polıtsııa men jurtshylyq nazaryna iliktirý úshin áleýmettik jelide jarııalaý — búginde qýatty qural.
— Qazir men óz depýtattyq saýalymdy joldap jatyrmyn, al Jetisý aýmaǵynda Taldyqorǵan qalasynyń mańyndaǵy ejelgi petroglıfteri bar qorǵandar qurylys tasy úshin qasaqana joıylýda. «Energostroı» kompanııasy turǵyndarǵa «Temir» karerindegi taý jynystaryn qopsytý úshin jarylys jumystary júrgiziletinin eskertti. Olar Taldyqorǵan qalasynyń turǵyndary men qonaqtarynan úreılenýge sebep joq ekenin túsindirgen. Depýtattyq saýalymyzǵa «vandalızmniń aldyn alý maqsatynda jyl saıyn 10 myńǵa jýyq is-shara ótkiziledi» degen qarabaıyr jaýap aldyq. Biz altyn óndirýshilerdiń oılanbaı jasaǵan amalynan ǵasyrlar boıǵy qundy derekter joıylyp ketýi múmkin ekenin jazǵanymyzben, petroglıfterdi joıýshylar men metall izdegishter týraly bir aýyz sóz aıtylmady, — dedi Sergeı Ponamarev.
Joǵaryda aıtylǵandardy eskere otyryp depýtat usynys jasady.
Úkimet tarıhı jáne mádenı nysandardy saqtaý týraly zańnamanyń oryndalýyn erekshe baqylaýǵa alyp, mádenı murany zertteý, restavratsııalaý jáne qorǵaý ortalyqtary ınspektorlarynyń ókilettigin zańnamalyq turǵydan keńeıtýi qajet.
Áleýmettik jelilerde vandalızmge qarsy aqparattyq-túsindirý jumystaryn kúsheıtý mańyzdy.
Іshki ister mınıstrligi ákimdiktermen birlesip, josparlanǵan 28 myń beınebaqylaý kamerasyn, onyń ishinde Qazaqstannyń tarıhı-mádenı jáne tabıǵı mura nysandaryna da ornatýy tıis.
Áýesqoı arheologtarǵa metall izdegishterge tyıym salý, qyzmettiń osy túrine lıtsenzııalaýdy engizý, tarıhı-mádenı mura eskertkishterin joıý úshin jaýapkershilikti kúsheıtý qajet.