Suranystyń azdyǵynan Qazaqstan qanty zaýyt qoımalarynda tur - Saýda komıteti
Keńeste negizgi azyq-túlik taýarlarynyń baǵasyn turaqtandyrý jáne otandyq qant óndirýshilerdi qoldaý sharalary talqylandy.
Otandyq qant óndirýshilerdiń ótinishterin nazarǵa alǵan Saýda komıtetiniń tóraǵasy Aıdar Ábildabekov qazir naryq ımporttyq arzan ónimderge qanyqqanyn, al otandyq qant suranys az bolýyna baılanysty zaýyt qoımalarynda turǵanyn atap ótti. Qazaqstandyq óndirýshilerdi qoldaý úshin qanttyń eń tómengi kóterme baǵasyn engizý máselesi birneshe ret qaraldy. Alaıda, bul sheshim jazǵy maýsymnyń sońyna deıin toqtatyldy.
«Buǵan deıin baǵany turaqtandyrýdyń jańa tásilderin iske asyrý aıasynda óńirlik ÁKK aınalym shemalary boıynsha qant zaýyttaryna shıkizat satyp alý úshin 14,3 mlrd teńge jibergen. Otandyq qant zaýyttaryn qoldaýǵa qosymsha 9 mlrd teńge aınalym qarajatyn bólý arqyly aınalym shemasy boıynsha qarjylandyrýdy qaıta iske qosýdy usynyp otyrmyz. Sonymen qatar, buryn jasalǵan sharttardy 1,5 jylǵa uzartý oryndy dep sanaımyz», - dep A. Ábildabekov óz usynystaryn jetkizdi.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Erbol Tasjúrekov baǵany turaqtandyrý tetikterin iske asyrýdyń úlgilik qaǵıdalary sheńberinde óńirlerdi forvardtyq qarjylandyrý jumysynyń barysy týraly baıandady. Erejege sáıkes, óńirler kúzgi kókónister satyp alýdy forvardtyq qarjylandyrýdy aqpan aıynda-aq bastaýy kerek edi. Keıbir óńirlerde bul jumys áli aıaqtalmaǵan.
«Óńirler úshin aýyl sharýashylyǵy taýaryn óndirýshiler men óńdeý kásiporyndaryna qarjylandyrýdyń 70%-yn bólý jónindegi talaptardy saqtaý óte mańyzdy. Úlgilik qaǵıdalar aıasynda kelisimshart talaptarynyń saqtalýy boıynsha baqylaýdy kúsheıtemiz. Talaptar saqtalmaǵan óńirler boıynsha tıisti usynystar engiziletin bolady», - dedi aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri.
Erbol Tasjúrekovtiń aıtýynsha, elimizde pııaz ben sábizge usynylatyn qor kólemi qalyptasqan. Kartop pen qyryqqabat boıynsha jumystar áli de jalǵasyp jatyr. Kartop jóninde kelisimshart jasaý kólemi 5 óńirde, ıaǵnı Atyraý (55%), Abaı (65%), Ulytaý (74%), Almaty (79%) jáne Aqmola (92%) oblystarynda usynylǵan kólemnen tómen.
Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri ákimdikter men ÁKK-niń qyryqqabat boıynsha kelisimshart jasaý jumystarynyń álsizdigin atap ótti. Máselen, 10 óńirde kelisimshart kólemi usynylǵan suranys kóleminen tómen. Onyń ishinde úsheýinde qor 50%-dan az qalyptasqan. Bul – Ulytaý (30%), Almaty (45%) oblystary men Astana (49%) qalasy. Qamtamasyz etý monıtorıngi kórsetkendeı, 8 óńirde un boıynsha kelisimsharttar is júzinde joq nemese Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi usynǵan kólemniń 50%-nan aspaıdy. Aqtóbe oblysynda kúnbaǵys maıy men kúrishke kelisimshart jasalmaǵan.
«Barlyq aımaqtar jaǵdaıdy túzetýi kerek. Jaz – baǵany turaqtandyrý úshin aldaǵy jylǵa qor jınaıtyn birden-bir qolaıly ýaqyt. Bir apta ishinde ÁMAT baǵasynyń ındeksi nól paıyz boldy, degenmen ýaqtyly jumys istegende deflıatsııa bolýy kerek edi. Qyzylordada ótken kúrish jármeńkesiniń nátıjesinde tek 8 óńirdiń ákimdigi kúrish satyp alý boıynsha memorandýmdar jasaǵan. Olar 1,4 myń tonna kúrishke kelisimshart jasasa, al el boıynsha shamamen 21 myń tonna qajet. Barlyq óńirler jıynda aıtylǵan mindetterdiń der kezinde oryndalýyn qamtamasyz etýi qajet», - dep túıindedi Premer-Mınıstrdiń orynbasary Serik Jumanǵarın.