«Sýbsıdııaǵa meldektegen salada nege shyǵyn kóp?»- bacpasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» basylymynda «Tapsyrmalar tııanaqtaldy» degen maqala jarııalandy. Keshe Úkimettiń kezekti otyrysynda Memleket basshysynyń tapsyrmalaryn oryndaý barysyndaǵy birqatar máseleler qaraldy. Bul jóninde Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken brıfıngte málim boldy.Úkimet otyrysynyń qorytyndysyna arnalǵan baspasóz máslıhatyna Ulttyq ekonomıka vıtse-mınıstri Marat Qusaıynov, Aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstri Arman Evnıev jáne Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri T.Balyqbaev qatysty.Úkimet otyrysynda Elbasynyń tapsyrmasymen ázirlengen «Bilim berý máseleleri boıynsha Qazaqstannyń keıbir zańnamalyq aktilerine ózgertýler men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy qaraldy. Bul jóninde Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri T.Balyqbaev habarlady. Atalǵan zań jobasy Elbasynyń 2012 jylǵy 14 jeltoqsandaǵy «Qazaqstan-2050 Strategııasy - qalyptasqan memlekettiń jańa saıası baǵyty» atty halyqqa Joldaýynda kórsetilgen tapsyrmalardy oryndaý maqsatynda ázirlengen, dedi ol. Bul zań jobasy boıynsha, mektepte bir synypta ártúrli jastaǵy balalardyń oqýyn boldyrmaý maqsatynda qatań túrde 6 jastan bastap mektepke qabyldaý usynylǵan. Sondaı-aq, 2016 jyldan bastap bastaýysh, negizgi jáne beıindi mektepterden keıingi ulttyq testileý engiziledi. ıAǵnı testileý bastaýysh mektepte - oqýshylardyń oqýdaǵy jetistikterin anyqtaý maqsatynda, negizgi mektepte ıaǵnı, 10-synyptan keıin - oqýshylardyń baǵytyn aıqyndaý maqsatynda, al beıindik mektepte - alynǵan bilim men daǵdynyń deńgeıin baǵalaý maqsatynda júzege aspaq. Sonymen qatar, bul zań jobasynda túlekterge tehnıkalyq jáne kásiptik tegin bilim berý jaǵy da qarastyrylǵan.
***
«Aıqyn» gazetiniń jazýynsha, bir otbasynda joǵalyp ketken Gúlnur esimdi qyzdyń toǵyz aıdan beri qaıda júrgenin eshkim de bilmegen. Tipti onyń shyryldap jylaǵanyn estigender de der kezinde kómektespegen. Birde úıden qashyp shyqqan qyzdy jolyqtyrǵan aýyl turǵyny polıtsııaǵa habar bermegende, búldirshinniń taǵdyry ne bolaryn eshkim bilmeıtin edi. Bul oqıǵa Almaty oblysynyń yqshamaýdanynda tirkelgen. Mekenjaıǵa kelgen polıtsııa qyzmetkerleri, aýdandyq bilim bóliminiń mamandary otyn-sý jınaıtyn qoradaǵy temir tósek pen eski jamylǵyny kórgende Gúlnurdyń «men kómir qorada uıyqtaımyn» degen sózine amalsyz sengen. Denesinde soqqynyń izderi bar qyzǵa sot-medıtsınalyq saraptama taǵaıyndalyp, dárigerlerdiń baqylaýyna alyndy.
Almaty oblystyq ІІD baspasóz qyzmetiniń ókili Gúlnar Maǵzumovanyń aıtýynsha, kámeletke tolmaǵan qyzdy toǵyz aı zańsyz ustap kelgen úı ıesi Gúlnurdy «Almatydaǵy bazarlardyń birinen taýyp aldym» dep aqtalǵan.
Bul - bir ǵana oqıǵa. Al elimiz boıynsha joǵalǵandardyń tizimi uzap barady. Aıtalyq, Aqmola oblysynda adam saýdasy burynǵydan da órshigen. Oblystyq prokýratýranyń málimeti boıynsha, bıylǵy jarty jylda jergilikti sot oryndary 7 adamǵa qatysty osy sanattaǵy 5 qylmystyq is, 2013 jyly 14 adamǵa qatysty - 9 is, 2012 jyly - 3 adamǵa qatysty 2 qylmystyq is qaralǵan. Derekter jyl sanap ósip barady. Bul týraly «Adam saýdasy azaıar emes» degen maqaladan oqı alasyzdar.
Osy gazette «Sýbsıdııaǵa meldektegen salada nege shyǵyn kóp?» degen maqala jarııalandy. El Úkimeti keshegi otyrysynda Prezıdent Nursultan Nazarbaevtyń tapsyrmalaryn oryndaý máselelerin qarady. Atap aıtqanda, Elbasy agroónerkásiptik keshendi damytýǵa bıýdjetten mıllıardtar bólinetindigin, sýbsıdııaǵa da qyrýar qarjy shyǵyndalatyndyǵyn, alaıda qomaqty qaıtarymy bolmaı turǵanyn synǵa aldy. Sondyqtan bul salany reforma kútip tur. Osy oraıda Úkimet jıynynda Ulttyq ekonomıka mınıstri aýyl sharýashylyǵyndaǵy sýbsıdııalardy ońtaılandyrý jáne tıimdiligin arttyrý baǵytyndaǵy sharalardy usyndy. Qazirgi ýaqytta tek ósimdik sharýashylyǵynda ǵana sýbsıdııanyń 13 túri bar. Atap aıtqanda, olar ósimdikter tuqymdarynyń qunyn arzandatýǵa jáne óndiriske ketken shyǵyndaryn óteýge, jemis daqyldary men júzim egisterin egýge, tyńaıtqyshtardyń qunyn tómendetýge, maqta óndirýshilerdiń ónim sapasy saraptamasyna jumsaǵan shyǵyndaryn tolyq óteýge, ósimdik sharýashylyǵyndaǵy saqtandyrý tólemderine, bıoagentter men bıopreparattar qunyn sýbsıdııalaýǵa arnalǵan. Degenmen eginshiler barlyq sýbsıdııa túrlerin biriktirýdi, sýbsıdııalaý kezinde ósip shyqqan aqyrǵy ónimdi negizge alýdy suraýda. Áıtpese keıbir agrarshylar egis kútimin aıaǵyna deıin jetkizbeı, tipti shyqqan ónimdi de jınamaı tastaıtyn kórinedi: memleketten alǵan mol sýbsıdııa egin egýge ketken shyǵyndaryn onsyz da artyǵymen jabady eken.
«Aıqyn» gazetinde «Kókeıdegi saýal» aıdarynda «Muǵalimderdiń mártebesin arttyrý úshin arnaıy memlekettik agenttik kerek pe?» degen másele kóterildi. Osy oraıda basylym birqatar mamandardyń pikirin ortaǵa salyp otyr.
Qazaqstannyń Eńbek Eri, Almatydaǵy №159 mektep-gımnazııanyń dırektory Aıagúl Mırazova: «Muǵalim ejelden halyq arasynda elıta sanalǵan. Alaıda qazirgi muǵalimderdiń áleýmettik ahýaly, múmkindiginshe kóterýdi talap etedi. Sebebi muǵalim óziniń kıim kıisimen, bilimimen, ózin ustaýymen jas urpaqqa úlgi bolýy kerek. Alaıda talapqa saı kıim satyp alý úshin qarajat kerek. Biz ǵoı, tájirıbeli muǵalimder, san jyldar boıǵy eńbek ótilimizge baılanysty aılyq alamyz. Al jas muǵalimderdi oılap jatqan kim bar? Olardyń aılyǵy shaılyǵyna jetpeıtini aqıqat. Munyń ózi bilikti de bilimdi, qolynan is keletin muǵalimdi mektepte ustap turýǵa kedergi bolýda. Osynyń saldarynan tamasha muǵalimdi ustap tura almaýdamyz. Qalaı bolǵanda da, muǵalimder qaýymynyń mártebesin kóterip, olardyń áleýmettik jaǵdaıyn jasaı alatyn bolsa, onda ondaı qurylym qajet»,- deıdi.
***
«Ekspress-K» basylymynyń búgingi sanynda «Chernyı doktor Sýıtsıd» atty materıal basyldy. Astanada ózine-ózi qol jumsaýǵa beıim balalarǵa konsýltatıvtik jáne psıhologııalyq kómek kórsetetin jedel top quryldy. Bul týraly Astana qalalyq máslıhatynyń sessııasynda qalalyq bilim basqarmasynyń basshysy Elmıra Sýhanberdıeva aıtty. Búginde elordadaǵy sýıtsıdtik ahýaldyń aldyn alý úshin vedomstvoaralyq qarym-qatynastardyń júıeli josparlary bekitildi.