Statı isi: KMG Kashagan B. V-nyń 5,2 mlrd dollar bolatyn aktsııasy buǵattan shyǵaryldy
Nıderlandy
2022 jylǵy 13 maýsymda Gaaga Apellıatsııalyq soty Qazaqstan Respýblıkasyna qarsy shyǵarylǵan tórelik sheshimdi oryndaý maqsatynda Anatol jáne Gabrıel Statıdiń («Statı») «Samuryq-Qazyna» UÁQ tıesili KMG Kashagan B. V. aktsııalaryna salynǵan tyıymnyń kúshi joıyldy. 2019 jylǵy mamyrda, ıaǵnı tyıym salynǵan kezde, bul aktsııalardyń quny 5,2 mlrd dollarǵa baǵalanǵan.
Gaaga apellıatsııalyq soty aktsııalar májbúrli oryndaýdan halyqaralyq ádet-ǵuryp quqyǵy negizinde ımmýnıtetke ıe dep sheshti.
Sot KMG Kashagan B. V.-degi «Samuryq-Qazyna» aktsııalary BUU Konventsııasynyń 19(s) babynyń maqsattaryna sáıkes, sebebi Statı aktsııalardyń qoǵamdyq maqsaty joq ekendigine «senimdi dálelder» kórsete almady. Bul turǵyda sot negizinen «Samuryq-Qazynanyń» Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq ál-aýqatyn arttyrý jónindegi mindettemesine silteme jasady.
Sot, sonymen birge, Statıge sot shyǵyndaryn tóleýge mindettedi.
Bul sheshim Nıderlandy Joǵarǵy Sotynyń 2021 jylǵy jeltoqsandaǵy alaıaqtyq jolmen alynǵan tórelik sheshimdi tanýdyń kúshin joıý týraly sheshiminen keıin keledi.
«Bul Qazaqstan úshin, onyń halqy úshin eleýli jeńis, al Statı úshin taǵy da bir jeńilis» - dep Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet mınıstri Qanat Mýsın bul sheshimge túsinikteme berdi.
Sondaı-aq, Qazaqstan Respýblıkasy Premer-Mınıstriniń keńesshisi - Marat Beketaev, bul sheshimge kelesideı túsinikteme berdi: «Biz KMG Kashagan B.V. aktsııalaryna birjaqty tártippen alynǵan tyıym salý bastapqyda zańsyz bolǵanyna kúmándanbadyq. Endi muny sot rastady, tyıymnyń kúshi joıyldy, ádilettilik ornady».
Belgııa
Budan basqa, 2022 jylǵy 14 maýsymda birinshi satydaǵy Brıýssel soty Statıdiń Qazaqstan Ulttyq qorynyń aktıvterine zańsyz salynǵan tyıym nátıjesinde keltirilgen zalaldy óteý týraly talapty qaraýdy jalǵastyrýǵa múmkindik beretin sheshim shyǵardy.
Bul sheshim Brıýssel Apellıatsııalyq sotynyń 2021 jylǵy 16 qarashadaǵy sheshiminiń nátıjesi boldy. Bul Statıdiń Qazaqstanǵa salǵan ınvestıtsııalary josyqsyz jasalǵanyn jáne Statıdiń 2013 jyly shyǵarǵan tórelik sheshimniń alaıaqtyq jolymen alynǵanyn rastady. Sondaı-aq, sot tórelik sheshimniń kúshin joıý protsessteri kezinde Statı Shved sottaryn ádeıi adastyrdy dep sheshti.
2021 jylǵy 16 qarashadaǵy sheshimniń nátıjesinde Qazaqstan Ulttyq qorynyń aktıvterine Belgııada buryn Statımen salynǵan barlyq tyıymdardyń kúshi joıyldy.
Osynyń saldarynan, Qazaqstan birinshi satydaǵy Brıýssel sotyna Statıdiń Belgııanyń Joǵarǵy sotynyń qaraýyndaǵy ister aıaqtalǵanǵa deıin bul protsesti toqtata turýǵa baǵyttalǵan áreketterine qaramastan, aktıvterge zańsyz salynǵan tyıym úshin Statıdiń shyǵyndardy óteýi týraly talap-aryzben júgindi.
Birinshi satydaǵy Brıýssel soty Statıdiń bul ótinishin qabyldamaı, Qazaqstan Respýblıkasy óz ótinishin Brıýssel Apellıatsııalyq sotynyń sheshimine, ıaǵnı «Statı tórelik talqylaý aldynda, kezinde jáne odan keıin de zańsyz jáne alaıaqtyq áreketter jasady» degen tujyrymǵa negizdelgenin jáne Qazaqstan Statıdiń alaıaqtyǵynyń «barlyq quqyqtyq jáne protsestik saldary úshin jaýapqa tartýǵa» umtylyp otyrǵanyn atap ótti. Osylaısha, sot Respýblıkanyń ótinishin «negizdi» dep tapty.
«Olar Qazaqstan halqyna jáne Belgııanyń sot júıesin teris pıǵylda paıdalanǵany úshin keltirilgen zalaldy óteýge tıis» - dep Qazaqstan Respýblıkasynyń Ádilet mınıstri Qanat Mýsın bul sheshimge túsinikteme berdi.
«Biz, Statı sııaqty qylmyskerlermen kúresýdi jalǵastyramyz jáne alaıaqtardyń bizdiń elimizdi, ınvestıtsııalyq júıemizdi, halqymyz ben resýrstarymyzdy óz múddelerine paıdalanýyna jol bermeımiz. Biz, Statı men olardyń sybaılastaryn, sonyń ishinde Denıel Chapmandy jáne onyń Argemtem Creek kompanııalar tobyn barlyq ıýrısdıktsııalarda jaýapkershilikke tartý úshin barlyq qol jetimdi quqyqtyq qorǵaý quraldaryn qoldanamyz», - dedi Qanat Mýsın.
Sot Statıdiń Qazaqstanǵa óteýge tıis zalal somasyn anyqtaý úshin 2023 jylǵy qazanǵa úsh kúndik sot talqylaýyn taǵaıyndady. Sondaı-aq, óziniń dáleldemelerin usyný úshin Qazaqstan Respýblıkasy men Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq banki úshin protsessýaldyq kesteni belgiledi.