Soǵys qaýpi ýshyǵyp turǵanda álemdik saıasatkerler Qazaqstannyń tańdaýyn úlgi tutady - sarapshy

ASTANA. QazAqparat - Soǵys qaýpi ýshyǵyp turǵan kezeńde álemdik deńgeıdegi saıasatkerler ıadrolyq qarýdan bas tartqan Qazaqstannyń tańdaýyn álem elderine úlgi tutady. 21 qyrkúıekte BUU Qaýipsizdik Keńesinde jappaı qyryp-joıý qarýyn taratpaý jáne olardy jetkizý júıelerin taratý qaýpi taqyryby boıynsha mınıstrler deńgeıindegi jıynǵa qatysty sarapshy Sanat Kóshkinbaev osylaı dep pikirin bildirdi, dep habardaıdy «QazAqparat» HAA tilshisi.

QR Prezıdenti janyndaǵy Qazaqstannyń strategııalyq zertteýler ınstıtýty dırektorynyń orynbasary Sanat Kóshkinbaevtyń pikirinshe, táýelsizdik tańy atarda Qazaqstan kóshbasshysy ıadrolyq qarýdan bas tartyp, sol kezde-aq kóregendigin tanyta bilgen. Sol kezeńniń ózinde Nursultan Nazarbaev álemge qaýip tóndiretin ıadrolyq qarýlardyń taralýy qazirgi zamannyń eń basty máselesi ekenin aıryqsha atap ótken.

«Sol sebepti, 21 qyrkúıektegi BUU Qaýipsizdik Keńesiniń otyrysynda AQSh Memlekettik hatshysy Reks Tıllerson: «Qazaqstan basshylyǵynyń batyl sheshimi ıadrolyq qarýdyń, onyń quramdas bólikteriniń, ıadrolyq materıaldardyń jáne qos maqsatty tehnologııalardyń zııankesterdiń qolyna túsý qaýpin edáýir qysqartty» dep erekshe atap ótti. Táýelsizdik alǵan 1991jyldan beri ıadrolyq qarýlardyń álem elderine taralýyna jol bermeý jáne adamzat tónetin qaýip úshin qarýsyzdandyrý baǵytyndaǵy jahandyq mańyzdaǵy jumysta Qazaqstan shet qalǵan emes. Memleketimiz osy áreketi arqyly halyqaralyq mehanızmderdiń bekı túsýinde aıtarlyqtaı ról atqardy. Qazaqstannyń bul jaýapty ustanymy bizdiń elimizdiń oń ımıdjin qalyptastyryp qana qoımaı, álemdik qaýipsizdikti saqtaýda aıtarlyqtaı úlesin qosady», - deıdi Sanat Kóshkinbaev.

Sarapshy óz sózinde 2015 jyly ótken BUU-nyń Bas Assambleıasynyń 70-shi sessııasynda Qazaqstan Prezıdenti BUU-nyń 100 jyldyǵyna deıin, demek 2045 jyly ıadrolyq qarýdan azat álemdi qurý týraly bastama kótergenin tilge tıek etedi. Odan beri de Prezıdent taǵy birneshe márte osy bastamany kóterip, Qazaqstannyń úlgisimen álem elderine bul qaýipti joldan bas tartýǵa shaqyrǵan.

«Sondyqtan, Soltústik Koreıa úshin Qazaqstannyń tańdaýy óte úlgili jol bola alady. Álemdik dárejedegi saıasatkerler, máselen kúni keshe ǵana BUU-da sóz sóılegen AQSh sekildi alpaýyt eldiń Memlekettik hatshysy Reks Tıllerson ıadrolyq qarýǵa qatysty álemdik másele ýshyǵyp turǵan kezeńde Nursultan Nazarbaevtyń eńbegin aıryqsha atap ótip otyr. Amerıkanyń aldyńǵy prezıdenti Barak Obamanyń 2010 jyldan bastap ıadrolyq qaýipsizdikke qatysty ótkizgen 4 halyqaralyq jıynyna da Nursultan Nazarbaev qonaq retinde arnaıy shaqyrylǵan. Barak Obama da óz sózinde Qazaqstannyń saıası baǵytynyń ıadrolyq qarýdan bas tartý sheshimi álem elderinde kezdese bermeıtinin aıtqan bolatyn. Mundaı dárejedegi jıyndarǵa álemdegi eń myqty degen jetekshi 50 eldiń basshylary qatysqan. Bul turǵyda qazaqstandyq pozıtsııa álemdik dárejede óz baǵasyn alyp jatyr», - deıdi Sanat Kóshkinbaev.

Sarapshy sonymen qatar, qazir álemde ıadrolyq qarýǵa qatysty qaýip ýshyǵyp turǵanyn tilge tıek etedi.

«Qazaqstan birinshi ret emes, óz bastamasymen ardaıym álem elderin kelisimge shaqyryp otyr. ıAdrolyq qarýdan bas tartý arqyly kórshiles eldermen qarym-qatynasymyzdy buzǵan joqpyz, kerisinshe kúsheıte tústik. Bul Qazaqstan tańdaǵan eń oıly sheshim dep aıtýǵa bolady», - deıdi Sanat Kóshkinbaev.