Smaǵul Elýbaı: Prezıdent asharshylyq týraly fılm túsirý ıdeıasyn quptady
Jazýshy men Prezıdent arasyndaǵy áńgime asharshylyq,til taǵdyry, ádebıet ahýaly, eldiń kóńil-kúıi taqyryptarynyń aınalasyndaórbipti.
«Prezıdentke eń birinshi asharshylyq týraly aıttym.2021 jyly 1921 jylǵy asharshylyqqa 100 jyl, 1930 jyldardaǵy asharshylyqqa 90 jyl tolady.Qasiretti dataǵa 1,5 jyl ǵana ýaqyt qaldy. Sol zulmatta qurban bolǵan 4 mln arýaqty ulyqtaý sharalary jónindeusynystar aıttym.
«Eskertkishter qoıyldy ǵoı. Degenmen, mıllıondaǵanqurbanǵa úlken memorıal qoısaq laıyqty. Uly tragedııaǵa laıyqty kórkem fılm túsirse,ǵajap bolar edi. Asharshylyq týraly ózimiz jazǵan «Aq boz úı» romanynyń sońǵytaraýy boıynsha stsenarıı daıyndaǵan bolatynmyn. Sol máseleni sizge qulaqqaǵys qylyp otyrmyn», - dedim. Ol kisi quptaıtynyn aıtty.
«Stsenarıdi maǵan jiberińiz» degen soń, búginjiberdim. Sóıtip, Qudaı qalasa, atalmysh dataǵa oraı «Aq bozúı» degen stsenarıı boıynsha fılm túsirýjumysyna kirisýimiz múmkin. Men osyǵan qýandym. Aıtaıyn degen negizgi sharýamnyńbiri osy bolatyn», - deıdi qalamger.
Smaǵul Elýbaı qazaq tiliniń taǵdyry da áńgimegearqaý bolǵanyn aıtady.
«Sodan keıin til jóninde aıttyq. Til zańynyń qabyldanǵanyna 30 jyl tolady. Osyjóninde de shuǵyl is-áreket kerektigin, jurt kútip otyrǵanyn jetkizdim.Memlekettik tildiń mártebesi áli de ózdeńgeıine kelgen joq degen pikir aıttyq. Prezıdent ony da qoldaıtynynbildirdi», - deıdi ol.
Áńgime barysynda Prezıdent «Qazaqfılm»kınostýdııasyn damytýǵa kúsh salynatynyn aıtqan kórinedi. Sondaı-aq kınodramatýrg «Qazaqfılm»kınostýdııasyn elordaǵa kóshirýge qarsy ekenin de aıtqan eken.
«Ol kisi: «Buǵannúkte qoıyldy. Endi tek «Qazaqfılmdi» damytamyz»,- dedi. Bul da men úshin jaqsy jańalyqboldy», - dedi kınoger.
«Olkisi Abaı hakimniń 175 jyldyǵyna óz úlesińizdi qosatyn shyǵarsyz degendi aıtty»,- deıdi Smaǵul Elýbaı.
Jazýshynyń oıynsha, Abaı týraly talaı fılmtúsirilgenimen, sonyń eshqaısysy Abaıǵa laıyq deńgeıde shyqpaǵan.
«Abaıdyń atyn paıdalanyp, bir jyldyń ishindelaıyqty kórkem fılm túsirý óte aýyrnárse. Men ony kınoger retinde aıtypotyrmyn. Ol múmkin emes dúnıe .Sondyqtan asyqpaý kerek degendi aıttyq. Ol kisi bárin jazyp alyp otyrdy.Osyndaı-osyndaı áńgimeler aıtyldy. Ol kisi eldegi poezııa men prozanyń damýyqalaı degen suraq qoıdy.
«Poezııanyń deńgeıi óte joǵary deńgeıde. Proza jaılyolaı aıtý qıyn. Óıtkeni, qazir jurtkólemdi dúnıeni oqymaıtyn boldy. Bizdiń prozamyzǵa qaıtaqurý, úlken ózgerister kerek sııaqty. Bul jalǵyz qazaq prozasynyń basyna túskennáýbet emes, jalpy álemdik prozanyń problemasyna aınalyp otyr», - degen pikiraıttym. Prezıdent ádebıet, mádenıet, kıno salasyna óte qamqor azamat ekenin kórsetti», - degen qalamyqarymdy jazýshy kezdesýden kóterińki rýhpen shyqqanyn aıtady.
«Prezıdentke kóńilimizge ártúrli oılar kelip barǵanedik. Shyqqanda kóńilimiz tolyp, optımıstik rýhta qaıttyq. ıAǵnı, Elbasyaıtpaqshy, Prezıdentimizdi bárimiz túgel qoldaýymyz kerek eken. Sonda ǵanabizdiń kók týymyz tuǵyrly bolmaq degen oı túıdik. Búkil el, aǵaıyn kók týdyńmańaıynashoǵyrlaný qajet qazirgi tańda. Qasym-Jomart Toqaev soǵan laıyqty tulǵa depaıtar edim», - dep túıdi jazýshy.
Aıta keteıik, keshe Qasym-Jomart Toqaev jazýshy jáne kınodramatýrg Smaǵul Elýbaıdy qabyldaǵan bolatyn.