Skrınıngterdiń nátıjeleri: Gıpertenzııa, qant dıabeti jáne glaýkomanyń 120 myń jaǵdaıy anyqtaldy

<p>ASTANA. KAZINFORM &ndash; Skrınıngtik zerttep-qaraýlardyń aýqymdy baǵdarlamasynyń sheńberinde Qazaqstanda 2024 jyldyń qańtar-qyrkúıeginde 1,7 mıllıonnan astam azamat zerttelip-qaraldy.</p>

Nátıjeler aýrýlardyń 120 myńnan astam jaǵdaıy erte kezeńde anyqtalǵanyn kórsetti, bul erte dıagnostıka júıesin jaqsartý boıynsha aǵymdaǵy sharalardyń tıimdiligin rastaıdy.

Skrınıngterdiń barysynda mynalar anyqtaldy: 

• Arterııalyq gıpertenzııanyń 100 myń jaǵdaıy - eger ýaqtyly anyqtalmasa jáne baqylanbasa, ınsýlt pen ınfarktqa ákelýi múmkin eń kóp taralǵan aýrýlardyń biri.

• 20,2 myń qant dıabetiniń dıagnozy — bul sońǵy jyldary eldegi ózekti máselege aınalyp kele jatqan aýrý.

• Glaýkomanyń 5 myń jaǵdaıy - emdelmegen jaǵdaıda soqyrlyqqa ákelýi múmkin aýrýlar.
Sonymen qatar, 2024 jyly anyqtalǵan aýrýlardyń sany ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 15,5%-ǵa ósti. Bul patsıenttiń baǵytyn tıimdi ońtaılandyrý, skrınıngter júrgizýde biryńǵaı tásildi engizý jáne turǵylyqty jerine qaramastan azamattar úshin medıtsınalyq zerttep-qaraýlarǵa teń qoljetimdilikti qamtamasyz etýdiń arqasynda múmkin boldy.

Skrınıngtik júıede ne ózgerdi?

Keıbir eskirgen jáne aqparatsyz zerthanalyq-aspaptyq ádister dáleldengen dáldikpen zamanaýı jáne joǵary tıimdi ádisterge aýystyryldy. 

- qant dıabetin dıagnostıkalaý úshin glıkırlengen gemoglobın (HbA1c), (buryn qandaǵy glıýkozany anyqtaý júrgizilgen ) ;

- búırek aýrýlaryn erte anyqtaýǵa arnalǵan shýmaqtyq súzilý jyldamdyǵy;

- júrek-qan tamyrlary aýrýlarynyń damý qaýpin baǵalaý úshin qan sarysýyndaǵy tómen tyǵyzdyqtaǵy lıpoproteıdter.

- jatyr moıny obyryn erte anyqtaýǵa arnalǵan suıyq PAP testti.

Bul tásilder: 

- asqynýlardyń sanyn azaıtý, múgedektikke nemese ólimge ákelýi múmkin asqynýlardyń aldyn alý;

- skrınıngti qoljetimdi etý (nysanaly toptardy keńeıtý).

Sonymen qatar, 2025 jyldan bastap 50-70 jastan asqan er adamdar úshin 2 jylda 1 ret mı qan aınalymy buzylystarynyń damý qaýpin erterek anyqtaýǵa arnalǵan skrınıng engiziledi. 

15-17 jas aralyǵyndaǵy qyzdar úshin julyn-bulshyqet atrofııasynyń bolýyna molekýlalyq-genetıkalyq testileý engiziledi. 

Qazaqstanda mynadaı eń kóp taralǵan 8 aýrýdy erte anyqtaýǵa skrınıngtik zertteýler júrgizilýde: 

• arterııalyq gıpertenzııa (2 jylda 1 ret)
• júrektiń ıshemııalyq aýrýy (2 jylda 1 ret)
• qant dıabeti (2 jylda 1 ret)
• glaýkoma (2 jylda 1 ret)
• jatyr moıny obyry (4 jylda 1 ret)
• sút beziniń obyry (2 jylda 1 ret)
• kolorektaldyq obyr (2 jylda 1 ret)
• vırýstyq gepatıtter (3-6 aıda 1 retten jıi emes).

Densaýlyq saqtaý mınıstrligi barlyq azamattardy óz densaýlyǵyna qamqorlyq jasaýǵa jáne únemi tegin skrınıngterden ótýge shaqyrady.