Sırııada 11 jasynda turmysqa shyqqan qyzdyń muńy

Foto: None
ALMATY. QazAqparat – Elimizde Sırııaǵa ketken qazaqstandyqtardy elge qaıtarý úshin «Jýsan» operatsııasy qolǵa alyndy. Osy ýaqytqa deıin «Jýsan-1» operatsııasynan - 47 adam, «Jýsan-2» operatsııasynyń arqasynda 231 adam, «Jýsan-3» operatsııasy arqyly 230-ǵa jýyq adam elge qaıtty. Solardyń ishinde Saltanat esimdi jasósipirimde bar. Qazir onymen mamandar jumys istep jatyr.

Saltanatty bizben kezdesýge áreń kóndirdik. Ol bizge jarty saǵat ýaqyt berdi. Odan artyq sóılespeımin dep shart qoıdy. Kóndik. Biz barǵanymyzda terezeniń aldynda tur eken. Suraq qoımastan áńgimesin bastap ketti.

«Ókinem. Kóp qıynshylyq kórdim. Balalyq shaǵymdy ótkizdim. Qyzyqty shaǵymdy tek ýaıym qaıǵymen ótkizip jiberippin»,- dedi ol daýsy dirildep.

Qarshadaı qyzdyń kórmegen qorlyǵy joq. Nebári 15 jasta bolsa da, ómirdiń nebir sumdyǵyn basynan ótkergen. Sol kórgen azaby «endi qaıtalanbasa eken degen» nıetpen shyǵar...Shyn esimin jasyryp, ol ózin Saltanat dep tanystyrdy. Bal balalyǵyn urlap, bu dúnıeniń tozaǵyn kórsetken basqa emes, Saltanattyń óz anasy. Bári onyń lańkester ylań salyp jatqan Taıaý Shyǵysqa taban tireýinen bastaldy. Ol kúnder Saltanatttyń asa esinde joq. Nebári 7 jasta bolatyn. Tek anasynyń aıaq astynan býynyp - túıinip, aldymen Túrkııaǵa keıin Sırııaǵa qydyryp baramyz degeni esinde qalypty.

«Basqy kez qatty esimde joq. Kishkentaı bolǵan soń tek buryshta otyratynmyn úlkenderdiń qasynda. Basynda barǵan kezde jaqsy qarsy aldy. 3 aıdaı jaqsy turdyq. Sol jerdegi adamdar bizdi shekaradan ótkende mashınamen kútip aldy. Jarty jyldan soń jaý jaqyndap, artqa qashyp, 20 kúndeı dalada jattyq. Avtobýsta, meshitterge qondyq. Ash qalǵan kúnderimizde boldy», - deıdi Saltanat.

Saltanat eseıgen saıyn, Sırııadaǵy jaǵdaı da, qıyndaı tústi. Kúnnen kúnge údegen jarylystar, aýyl qalanyń bárin qıratty. Halyq qoısha qyryldy. Aman-qalǵandary bas saýǵalap kóship-qonýmen álek boldy. Shyqpa janym shyqpanyń kúıin keshken Saltanattyń da qansha qalada turǵany esinde joq.Tek áne-mine ólip ketem be degen qashyp -pysqan tirshiliktiń qajytqanyn aıtady. Qazir ol qaqtyǵystyń qaq ortasynan qalaı aman kelgenine tań qalady. Óıtkeni ol jaqta qolyna qarý ustaǵan erler ǵana emes. Eshkimge zııany joq qarttar men balalarda ólip jatyr. Biri-jarylystan, biri ashtyqtan, al endi biri las, tyshqanı tirshilikten týyndaǵan juqpaly aýrýlardan.

«Adamdar ólip jatty. Qazaqtar kóp boldy. Qaı ýaqytta ólemiz bilmeımiz daıyndalyp júredik. Dalada adasyp qalǵan balalar boldy. Olardyń analary qaıtys bolyp ketken. Turyp jatqan jerimizden qýyp jiberetin. Kóp tamaq jeısińder dep.Qyzdardy tanymaıtyn bireýlerge berip jiberetin», - dep eske aldy ol.

Saltanattyń anasy Sırııada kóp qınalypty. Sham elinde baqytty ǵumyr keshemiz, ómir boıy súıip ótemin dep aldap shaqyrǵan radıkal azamaty áldeqashan ólip qalǵan.Odan beri birnesheýimen nekelesken eken. Al, boıjetip qalǵan qyzyna qorǵan bola almaǵan soń 11 jasynda turmysqa beripti. Joldasy men otbasylyq ómiri jaıynda, Saltanat ashyp aıtqysy kelmedi. Bólisýge bolmaıtyn qupııasy bar ma? Álde bitken jaranyń aýzyn tyrnaǵysy kelmedi me kúıeýi týraly tis jarmady.Tek balalyq shaǵynyń qor bolǵanyn aıta berdi.

«7 jyl ómirim tústeı ótti. Óz elimde ózimdi basqasha sezinip bastadym. Balalyq shaǵymdy qaıtara almaımyn, qyzyq ýaqytymnyń bári ótip ketipti. Eske túsirsem, bombadan qashyp júrgen kezim túsedi. Erteńgi kúnim qandaı bolady. Qaı jerge baramyz. Qandaı ýaqytta ótip ketýimiz múmkin. Qandaı ýaqytta ólip ketýimiz múmkin bilmeımiz. Ózim de, joldasymda bilmeıdi. Sonyń artynan erip júre berdim. Árkim qara basynyń qamyn oılaıdy. Eshkimniń eshkimge qaraılaıtyn murshasy joq. Ásirese, jetimder men jesirler qorǵansyzdyń kúıin keshedi. Kúıeýi ólgen áıelder lańkesterdiń oljasy. Ulynyń qolyna qarý berip ózderi sekildi qanpezer qylady. Al, anasy men qyzyn qoljaýlyq qyp saýdaǵa salady», - deıdi ol.

Elge oralýǵa múmkindik týǵan sátte anasy tek Saltanattyń ózin ǵana jiberipti. Bolashaǵy alda, áli-aq ońalyp keter dese kerek. Al ózi kishkentaı qyzymen birge Sırııada qalypty. Otanǵa oralmas buryn Saltanat ta kóp oılanypty.

«Bizge Sham elindegiler elderińe qaıtýshy bolmańdar deıtin. Barsańdar qamaıdy senderdi dep qorqytty. Basynda mende qoryqtym. Biraq qazir ókinbeımin. Sol jaqta qalǵan anam men sińilimdi oılaımyn. Olardyń kúni ne bolmaq, sony ýaıymdaımyn», - dedi Saltanat.

«Jýsan» dep aıdarlanǵan shara beıkúná balalardy adastyrmaý úshin qajet. Jurtta jyraqta qaldyrmaý úshin qajet. Olar qazir jazǵyrýdan góri janashyrlyqqa muqtaj. Saltanattyń alǵa qoıǵan maqsat armandary bar. Ońaltý sharalary aıaqtalǵan soń oqýyn jalǵastyrǵysy keledi.

Seıchas chıtaıýt