ShYU men EQYU-ǵa tóraǵalyq ete otyryp Qazaqstan beıbitshilik, dostyq pen ózara túsinistikti nyǵaıtý jolynda qoldan kelgenniń bárin jasaýda - QR Bas konsýly A.Káribekov
Ol Qazaqstan qoǵamyndaǵy birlik pen patrıotızm senimin arttyryp, eldiń odan ári demokratııalyq damýynyń qýatty katalızatory bolyp, qazaqstandyqtardyń ómir qalpyn eýropalyq standarttarǵa deıin jetkizýge zor serpin berdi. Osy týraly Shanhaı qalasynda QR Bas konsýldyǵy uıymdastyrǵan aldaǵy EQYU Sammıtine oraılastyrylǵan resmı qabyldaý barysynda QR Bas konsýly Abdýlmanap Káribekov málimdedi.
Onyń aıtýynsha, Qazaqstan jas memleket bola tura, biraz jetistikterge qol jetkizdi. QR Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń basshylyǵymen júrgizilip otyrǵan reformalar Qazaqstandy TMD elderiniń arasynda ózgeristerdiń álem tanyǵan kóshbasshysyna aınaldyrdy.
Álem memleketteriniń arasynda etnıkalyq azshylyqtyń eleýli bóligi bar kópultty memleket bola tura, Qazaqstan qoǵamdyq sananyń qaıta qurylýy jáne ekonomıkalyq qarym-qatynastardyń modeli ózgeriske ushyraǵan jyldary burynǵy keńestik keńistiktegi ózge elderden ózgeshe beıbitshilik, turaqtylyq pen qoǵamdyq kelisimdi saqtaı aldy.
Bizdiń elimizde ulttyq-mádenı kópshildik pen birliktiń qurylýy men damýynyń ólshenbeli memlekettik saıasaty júzege asyrylýda. Etnıkalyq azshylyqtar turyp jatqan aımaqtarda ulttyq mektepter salyndy, olarda ana tili retinde 16 til oqytylýda. Memleket 500-deı ulttyq-mádenı birlestikterdiń, 20 respýblıkalyq jáne aımaqtyq ulttyq gazetter, radıo jáne telebaǵdarlamalar, 6 ulttyq teatrǵa qoldaý kórsetip keledi.
Qazaqstan Respýblıkasynyń qazirgi qol jetkizgen tabystarynyń logıkalyq nátıjesi retinde sheteldik memleketterdiń resmı ókilderi tarapynan halyqaralyq qoldaýǵa ıe bolýyn jáne Qazaqstannyń EQYU-ǵa tóraǵalyqqa saılanýyn ataýǵa bolady.
Qazaqstan osy Uıymnyń jaýapkershiligi aýqymyndaǵy qaýipsizdik problemalaryn jańashyl turǵyda baǵalady, Aýǵanstandaǵy jaǵdaıdy turaqtandyrýǵa EQYU-nyń qoldaý kórsetýdiń múmkin joldaryn izdeýi osy sózimizge dálel. Máselen, Qazaqstan tóraǵalyq etý quqyǵyna ıe bolmaı turyp-aq, EQYU-nyń osy memleketke kómektesý múmkindikterin qalyptastyrý jáne keńeıtý máselelerin zertteýdi qolǵa aldy, osynyń arqasynda Uıymnyń qolda bar resýrstary men mandattary aıasynda Aýǵanstan úshin asa qajetti kómek baǵyttaryn belgilep alýǵa múmkindik týdy.
Qazir qazaqstandyq tóraǵalyq óziniń sheshýshi satysyna kirýde. Jeltoqsannyń 1-2-sinde Astanada osy Uıymnyń ómirinde kezeńdi oqıǵa bolatyn jáne onyń bolashaq rólin aıqyndap beretin EQYU qatysýshy-elderi memleket jáne úkimet basshylarynyń Sammıti ótkiziledi. Sammıttiń mańyzdy mindeti retinde biz Uıymnyń qatysýshy-elderiniń basshylary tarapynan orasan Eýroatlantıkalyq jáne Eýrazııa keńistiginde qaýipsizdik pen tıimdi baılanystardyń shynaıy qoǵamdastyǵyn alǵa tartatyn EQYU Jol kartasy bolatyn qujattardy daıyndap, qabyldaýy dep bilemiz, dep atap ótti QR Bas konsýly.
Bul EQYU qatysýshy-memleketteri basshylarynyń qaýipsiz ári ozyq álemdi qurýǵa baǵyttalǵan umtylystaryna qosqan Qazaqstannyń úlesi bolady. Óz tarapmynan, EQYU tóraǵalyǵynyń Qazaqstannyń Shanhaı Yntymaqtastyq Uıymyna mereıtoılyq tóraǵalyǵymen tuspa-tus kelip otyrǵanyn atap ótkim keledi, - dep qosty A.Káribekov. Óıtkeni bıylǵy jyly ShYU óziniń mereıtoıy - qurylǵanyna 10 jyl tolǵanyn toılaǵaly otyr.
ShYU men EQYU-ǵa tóraǵalyq ete otyra Qazaqstan elder arasyndaǵy dostyq qarym-qatynastar negizinde beıbitshilik, dostyq pen ózara túsinistikti naǵaıtý úshin qoldan kelgendi jasaıdy, osy sekildi is-sharalar dos retinde pikir, aqparat jáne tájirıbe almasýǵa jol ashady.
Qazaqstan men Qytaıdyń arasynda ekijaqty dostyq baılanystardyń damýynda ekijaqty strategııalyq áriptestik sheńberindegi bilim berý salasyndaǵy baılanystar erekshe oryn men rólge ıe, dep atap ótti dıplomat. Ol 1994 jylǵy jeltoqsannyń 30-ynda Almatyda qol qoıylǵan ǵylymı-tehnıkalyq baılanystar týraly úkimetaralyq kelisim negizinde, sondaı-aq QR Bilim jáne ǵylym mınıstrligi men QHR Bilim mınıstrliginiń arasynda 2003 jylǵy maýsymnyń 3-inde qabyldanǵan Kelisimge sáıkes júzege asyrylýda.
Qazirgi kúni Qytaıdyń jetekshi joǵary oqý oryndarynda 6 myńnan astam qazaqstandyq stýdentter bilim alýda. Olardyń oqýynyń aqysy QR Prezıdentiniń «Bolashaq» shákirtaqysy, QHR úkimettik granttary, Qytaı ulttyq munaıgaz korporatsııasynyń shákirtaqysy, Konfýtsıı ınstıtýty, Qytaıdyń mýnıtsıpalıtetteri men joǵary oqý oryndarynyń túrli granttarynyń, sonymen qatar stýdentterdiń jeke qarjysy arqyly tólenýde. Onyń ústine 800 stýdent bakalavrıat, magıstratýra men aspırantýralarda oqyp, álemniń 100 úzdik ýnıversıtetteri qataryna kiretin jáne reıtıngisi joǵary sanalatyn Shanhaı JOO, ǵylymı-zertteý ortalyqtary men zerthanalarynda taǵylymdamadan ótýde.
Shanhaıdaǵy qabyldaý kezinde sóılegen sózin aıaqtaı kele, A.Káribekov: «bizdiń bilim berý salasyndaǵy baılanystarymyz Qazaqstan men Qytaı arasyndaǵy strategııalyq áriptestikke negizdelgen dostyq, tatýlyq qatynastarǵa óziniń orasan úlesin qosady dep úmittenemin», dedi.
Qabyldaýǵa qurmetti qonaqtar retinde Shanhaıdyń ǵylymı ortasynyń ókilderi, Shanhaıdyń halyqaralyq zertteýler ınstıtýtynyń ǵalymdary, halyqaralyq baılanystar basqarmalarynyń dırektorlary men qyzmetkerleri, sonymen qatar qazaqstandyq stýdentter bilim alyp júrgen Shanhaı qalasynyń 11 jetekshi ýnıversıtetiniń professorlyq-ustazdyq quramy ókilderi shaqyryldy.