ShQO-daǵy Maraldy altyn kenishin ıgerýge nege ruqsat berildi

ASTANA. QazAqparat – Ekologııalyq retteý jáne baqylaý komıteti tóraǵasynyń mindetin atqarýshy Aıdar Abdýalıev ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken brıfıngide Shyǵys Qazaqstandaǵy aýyl turǵyndarynyń narazylyǵyn týdyrǵan altyn shaıqaý jobasyna nege ruqsat berilgenin túsindirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Shyǵys Qazaqstan oblysy Kúrshim aýdanyndaǵy Maraldy aýylynyń turǵyndary eldi mekenniń irgesindegi kenishten natrıı tsıonıdin qoldaný arqyly altyn shaıqaıtyn óndiris oshaǵy salynyp jatqanyna narazy. Fabrıka el aýyz sý alyp otyrǵan Maraldy ózeninen 500 metr jerde ǵana tur. Maraldy Kúrshim arqyly Ertis transshekaralyq ózenine quıady. Aýyl turǵyndary fabrıka ekologııalyq apat týyndatyp jatyr dep dabyl qaǵyp júr. Turǵyndardyń qaýpi negizdi me?» - dep surady jýrnalıst.

Spıkerdiń aıtýynsha, joba Ekologııalyq retteý jáne baqylaý komıtetiniń saraptamasynan ótken.

«Mınıstrlikke «Maralıha» ken ornynda altyn shaıqaıtyn fabrıka salýdy kózdeıtin joba kelip túsken. Komıtet ol joba boıynsha oń qorytyndy shyǵarǵan. Joba boıynsha fabrıka oryn tebetin jer teliminiń aýdany 38 gektar bolmaq. Al, Maraldy aýylynan 2,8 shaqyrym jerde jatyr. Bul telim sý qorǵaý aımaqtarynan jáne mańaıdaǵy sý nysandarynyń jolaqtarynan tys aýmaqta tur. Eń jaqyn degen bulaqpen aradaǵy qashyqtyq – 508 metr. Jer telimi orman qorynyń aýmaǵynan da tys jatyr. Zaýyttyń qyzmet merizimi – joba boıynsha 7 jyl. Qoǵamdyq tyńdaýlarda Maraldy aýylynyń turǵyndary «tsıonıd eritindilerin qoldaný qorshaǵan ortany zaqymdap, halyqtyń densaýlyǵyna zııan keltiredi» dep alańdaıtyndaryn aıtqan. Kásiporyn bul fakt boıynsha túsindirý júrgizdi. Jobada altyn shaıqaıtyn arnaıy alań bolatyny aıtyldy», - dedi ol.

Sondaı-aq, Aıdar Abdýalıev joba boıynsha altyn shaıqaıtyn alań sondaǵy jer qyrtysynan tóselgen bógetpen qorshalýy kerektigin aıtty.

«Bógettiń eni 4, bıiktigi 3 metr bolady. Odan bólek, qalyńdyǵy 60 sm etip nyǵyzdalǵan sary topyraqtyń bir qabaty tóseledi. Onyń ústinen geomembranaly jabyn ketedi. Onyń ústinen 30 sm qalyńdyqtaǵy qum jabyny tóseledi. Demek, topyraqty eritindiden qorǵaıtyn qabattyń qalyńdyǵy 1 metrden asady degen sóz. Apattyq toǵan men qyshqyl eritindileriniń toǵany astynan dál osyndaı qorǵanysh tóseý josparlanǵan.

Munda tsıonıdti eritindi qoldanylady. Ondaǵy tsıonıdtiń shoǵyry 1 lıtr eritindige 0,5 gramnan keledi. Tsıonıd altyndy eritýge qoldanylatyndyqtan, óndiris tizbeginen shyqqan kezde eritindidegi shoǵyry 1 lıtrge 0,1 gram bolyp qalady. Atalǵan fabrıkada sýmen jabdyqtaýdyń aınalymdy júıesin ornatý kózdelgen.

Bizdiń mınıstrlik fabrıka ıelerine eritindilerdiń qorshaǵan ortaǵa aǵyp ketý táýekelin baqylaý maqsatynda jer ústindegi jáne astyndaǵy sýdy lastaý yqtımaldyǵyn qadaǵalaý úshin monıtorıng jasaıtyn uńǵymalar qazýdy mindettep otyr.

Kásiporyn óndiris mańyna buta egýge mindet alyp otyr. Osy jaıttardyń bárin jáne búkil ýákiletti organdardyń maquldaǵanyn eskere otyryp, 26 shildede biz ekologııalyq ruqsat bergenbiz», - dedi vedomstvo ókili.