«Sheteldegi qazaqtardy kóshirip ákelý – strategııalyq maqsat» - respýblıkalyq basylymdarǵa sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazeti búgingi sanynda «Belarýsti Qazaqstan munaıy qyzyqtyrady» degen taqyryppen maqala jarııalady. Maqalaǵa elimizge resmı saparmen kelgen Belarýs prezıdenti Aleksandar Lýkashenko men Elbasy Nursultan Nazarbaevtyń kezdesýi barysynda kóterilgen máseleler arqaý bolǵan. Basylymnyń jazýynsha, kelissózder barysynda Nursultan Nazarbaev eki memlekettiń ekonomıkalyq salalardaǵy múddelestigine arnaıy toqtaldy. Qazaqstan Prezıdenti atap ótkendeı, bizdiń elimiz shıkizatqa baı, aýyl sharýashylyǵy damytylǵan. Al Belarýste máshıne jasaý, aýylsharýashylyq ónimderin óńdeý salalary jaqsy damyǵan. Qazaqstanda 2020 jylǵa deıingi ındýstrııalyq-ınnovatsııalyq damý baǵdarlamasy ázirlengen. Qazirgi kezde osy baǵdarlamaǵa sáıkes, onyń 2014 jylǵa deıingi alǵashqy besjyldyqqa arnalǵan jumystary qolǵa alynyp jatyr. Oǵan Qazaqstan men Belarýs arasyndaǵy ýaǵdalastyqtyń barlyǵy kirgizilgen. Olardy júzege asyrý eki elge de paıdaly.
Sondaı-aq atalmysh basylymnyń jazýynsha, Keshe Qazaqstan Parlamenti Májilisiniń Tóraǵasy Oral Muhamedjanov Rýmynııanyń elimizdegi Tótenshe jáne ókiletti elshisi Emıl Rapchamen kezdesti. Kezdesýde taraptar álemdik qarjy daǵdarysynyń áserine qaramastan, eki el arasyndaǵy ekonomıkalyq baılanys báseńdemeı, qaıta qarqyn alǵandyǵyn aıtqan. Aıtalyq, 2009 jyly Qazaqstan men Rýmynııa arasyndaǵy saýda aınalymy 878 mln. AQSh dollary kóleminde bolǵan edi. Al 2010 jylǵy kórsetkish 1,4 mlrd. AQSh dollaryn qurady. Ústimizdegi jyldyń alǵashqy aılary da oń nátıje berip otyr. Kezdesýde taraptar saýda-ekonomıkalyq baılanystyń qarqyn alyp, aldyńǵy jylmen salystyrǵanda 20 paıyzǵa ósken. Maqala «Baılanys qarqyny báseńdegen joq» degen taqyryppen berilip otyr.
***
«Jer basyp alý-zańsyz». «Aıqyn» basylymy búgingi sanynda osyndaı taqyryppen jaryq kórgen maqalada Almaty oblysynyń Qarasaı jáne Talǵar aýdandarynda jeke jáne zańdy tulǵalarǵa tıesili jerlerdi óz betterinshe basyp alý derekteri jıilep ketkendigi aıtylady. Tipti adamdardyń ózderine tıesili emes jerlerdi zańsyz ashyq ári jappaı túrde alyp alýǵa qatysty oqıǵalar da kórinis bere bastady. Sonymen birge mundaı áreketter jekelegen azamattardyń naqty buzaqylyq áreketterimen jáne qoǵamdyq tártiptiń buzylýymen óris alatyndyǵy da kórinis berýde.
Sondaı-aq atalmysh basylymda «Túlekterdiń 81 paıyzy UBT tapsyrady» degen taqyryppen basyldy. Basylymnyń jazýynsha, keshe Astanada ótken baspasóz másslıhatynda Bilim jáne ǵylym vıtse-mınıstri Serik Yrsalıev bıyl UBT-ǵa qatysýǵa ynta bildirgenderdiń artqanyn jetkizgen. Eger 2005 jyly elimizde UBT-ǵa qatysqysy kelgen balalar sany 84 paıyzdy qurasa, 2010 jyly ol 78 paıyzǵa deıin túsip ketken eken. «Al bıylǵy 129 myń mektep túlegi, ıaǵnı jalpy túlekterdiń 81 paıyzy UBT tapsyrýǵa nıetti ekendikterin bildirdi» deıdi vıtse-mınıstr. Sondaı-aq onyń onyń aıtýynsha, UBT-nyń barlyq pánderi boıynsha test tapsyrmalaryna ózgerister engizildi. ıAǵnı birinshi qıyndyq deńgeıindegi test tapsyrmalarynyń sany 9-dan 6-ǵa deıin qysqaryp, ekinshi qıyndyq deńgeıindegi tapsyrmalar 10-nan 13-ke deıin kóbeıdi. Al úshinshi qıyndyq deńgeıindegi test tapsyrmalary ózgerissiz qaldy.
***
«Alash aınasy» basylymynyń jazýynsha, el Úkimeti azyq-túlik naryǵyndaǵy baǵany naryq tetikterin qoldana otyryp, retteýdiń keshendi sharalaryn ázirlep, ony keshegi ótken selektorlyq májiliste tanystyrdy. «Birden aıtaıyq, Aýyl sharýashylyǵy mınıstrliginiń ózge memlekettik organdarmen kelise otyryp, pishken osy keshendi sharalar toptamasynda azyq-túlik baǵasyna tikeleı áser etetin otandyq óndirýshilerge, sondaı-aq qarapaıym halyqqa qatysty birqatar jaqsy jańalyqtar qamtylypty»,-delingen «Azyq-túlik baǵasyn retteýdiń úsh baǵyty» degen taqyryppen berilgen maqalada.
Búgin Astanada Dúnıejúzi qazaqtarynyń IV Quryltaıy bastalady. Osyǵan qaraı «Alash aınasy» basylymynda basylǵan «Sheteldegi qazaqtardy kóshirip ákelý - strategııalyq maqsat» degen maqalada shet jaqta júrgen qandastardy elge kóshirýge qatysty qalyptasqan máseleler týraly aıtylǵan. Basylymnyń jazýynsha, qazirgi tańda elimizde kóshi-qon máselesinde kedergiler óte kóp. «Іlgeride Kóshi-qon polıtsııasy basqarmasy shetten kelgen qazaqtarǵa vıza sozý, turaqty tirkeý, azamattyqqa qujat ótkizý sııaqty jeńildikter qarastyrsa, qazir bul jeńildikter toqtap qalǵan. Dúnıejúzi qazaqtary qaýymdastyǵynyń tóralqa tóraǵasynyń birinshi orynbasary Talǵat Mamashev óziniń bir suhbatynda «aǵaıynnyń atajurtqa kelýiniń azaıýyndaǵy bir sebep kóshi-qon salasyndaǵy jalǵan málimetter men jemqorlyqtyń asqyndaýy bolyp otyr. Taǵy bir sebebi - kóshi-qondy uıymdastyrý jumystarynyń nasharlyǵy», -deıdi»,- delingen maqalada.
***
«Kazahstanskaıa pravda» basylymynyń jazýynsha, Almaty oblysynyń turǵyn-úı kommýnaldyq sharýashylyǵynda energııany únemdeý prıntsıpterin engizý qajet bolyp tur. Oblys ákiminiń orynbasary Sáken Jylqaıdarovtyń aıtýynsha, qalalar men aýdandardyń ákimdikteri kúzgi jáne qysqy jylytý maýsymyna daıyndyq sharalaryna jetkilikti deńgeıde kóńil bólmeı otyr. Óz kezeginde qalyptasqan jaǵdaı elimizdiń jylý beretin energııa resýrstaryn ysyrap etip otyr. Búginde aımaqtaǵy jaıly turǵyn úı qorynyń 73 paıyzy aǵymdaǵy jáne kúrdeli jóndeýdi qajet etedi. Óıtkeni atalmysh turǵyn úılerdegi jylý shyǵyny belgilengen shekten áldeqaıda kóp asyp ketken. Sarapshylardyń málimetterinshe, 40 paıyz jylý energııasy dalaǵa ketip jatyr. Maqala «Kommýnalnyı pererashod» degen taqyryppen berilip otyr.