Shahmat mektep baǵdarlamasyna pán retinde engizile me
Al qazir 750-den astam memlekettik mektep basshylyǵy shahmatty oqý baǵdarlamasyna engizýge daıyn ekenin jetkizgen. Birden aıtaıyq, pán retinde emes. Qazir bilim berý júıesinde qoldanylyp júrgen varıatıvti komponent degen termın burynǵy fakýltatıvti sabaq degen uǵymdy bildiredi. ıAǵnı, tańǵy aýysymda oqıtyn oqýshy tústen keıin mektepke baryp shahmat úıirmesine qatysa alady degen sóz.
Joba sheńberinde 1-4 synyptarǵa arnalǵan «Shahmat negizderi» oqý baǵdarlamasy ázirlenip, bekitilgen. Oqý baǵdarlamasy sheńberinde shahmatty bastaýysh synyp pedagogtary úıretedi. Bul týraly Astanada ótken «Bilim berýdegi shahmat» halyqaralyq konferentsııasy barysynda aıtyldy.
Іs-sharany QR Oqý-aǵartý mınıstrliginiń, Halyqaralyq shahmat federatsııasynyń (FIDE) qoldaýymen jáne Freedom Holding Corp. bas áriptestigimen KazChess/Qazaqstan shahmat federatsııasy uıymdastyrǵanyn atap ótken jón. Konferentsııada AQSh, Eýropa, Azııa jáne TMD elderiniń halyqaralyq sarapshylary, sondaı-aq Qazaqstannyń bilim berý júıesinde eńbektenip júrgen 200-den astam pedagog bas qosty.
Konferentsııanyń maqsaty – bilim berý salasyna shahmatty engizýdiń tájirıbesi men úzdik praktıkasyn almasý. Eki kúndik paneldik pikirtalas barysynda halyqaralyq jáne qazaqstandyq sarapshylar búgingi tańda jahandyq trendke aınalǵan bilim berý shahmatynyń damýy, tsıfrlandyrý jáne jasandy ıntellekt qarqynymen damyp jatqan zııatkerlik oıynnyń adam daǵdylarynyń damýyna tıgizetin áserin talqylaıdy. Sondaı-aq shahmatty mektep pen joǵary oqý oryndaryna engizýdiń tájirıbesi men úzdik praktıkasyn bólisedi.
«Bul konferentsııa – FIDE ókilderimen jáne shahmatshylar qoǵamdastyǵymen «saǵatty salystyryp tekserý» úshin ǵana emes, sonymen qatar osy saladaǵy ozyq tájirıbe men úzdik praktıkany almasýdyń jaqsy múmkindigi. Qazirdiń ózinde Qazaqstannyń bólisetin jáne qabyldaıtyn nársesi bar. Bilim berý salasynyń úzdik sarapshylarynyń, qazaqstandyq pedagogtar men shahmatshylardyń basy qosylatyn bul alań barlyq qatysýshylarǵa paıdaly bolady degen úmittemiz», - dep atap ótti KazChess prezıdenti Tımýr Týrlov.
KazChess birinshi vıtse-prezıdenti Dármen Sádýaqasov qatysýshylarmen shahmatty mektepke engizý barysyndaǵy federatsııanyń negizgi jetistikterin bólisip, elimizde shahmatty damytýdyń 2023-2027 jyldarǵa arnalǵan keshendi josparyn ázirleý men qabyldaýdaǵy Qazaqstannyń tájirıbesin aıtyp berdi.
«Búginde Qazaqstan shahmat federatsııasy osy zııatkerlik oıyndy bilim berý salasyna engizý úderisiniń negizgi draıveri bolyp otyr. Oqý-aǵartý mınıstrligimen jáne jergilikti atqarýshy organdarmen birlesip kúsh-jiger salýdyń nátıjesinde ótken oqý jylynda Qazaqstannyń jeti aımaǵyndaǵy 42 mektepte 1000-ǵa jýyq birinshi synyp oqýshysyn qamtyǵan shahmatty varıatıvti komponent retinde endirý jónindegi pılottyq jobanyń birinshi jyly sátimen iske asyryldy. Sonymen qatar 1-synyp oqýshylaryna arnap ázirlengen oqý-ádistemelik keshen maquldandy», - dedi D.Sádýaqasov.
«Bilim berý shahmaty jahandyq trend retinde» atty paneldik pikirtalas barysynda Djerrı Nesh shahmatty mektep baǵdarlamasyna engizý oqýshylardyń synı jáne strategııalyq oılaý qabiletin damytyp, basqa pánder boıynsha úlgerimi jaqsartatynyn atap ótti.
Aıta keteıik, 2024 jyldyń sáýir aıynda 1-synyp oqýshylaryna arnap ázirlengen oqý-ádistemelik keshen bekitilgen. Qazirgi ýaqytta ekinshi synyp oqýshylaryna arnalǵan oqý-ádistemelik keshen ázirlenip, ony jaqyn arada belgilengen protsedýra boıynsha kelisýge usyný josparlanyp otyr.
2024-2025 oqý jylyna daıyndyq maqsatynda aımaqtardyń bilim basqarmalarymen birlese otyryp shahmatty varıatıvti komponent retinde engizýge daıyn ekenin rastaǵan 767 mekteptiń tizimi anyqtalǵan. Qazirgi ýaqytta mektepterdiń tizimi jergilikti bıýdjettiń múmkindikteri jáne bir adamǵa shaqqandaǵy qarjylandyrý kólemi eskerilip, bilim berý basqarmalary deńgeıinde naqtylanyp jatyr.