Serik Jumanǵarın Ulytaý sharýalaryna AÓK memlekettik qoldaý tetikteri týraly aıtyp berdi
Qazirgi tańda óńirde egis jumystary aıaqtaldy. Bıyl egistiń jalpy kólemi 29,5 myń ga qurady, onyń 24 myń ga – dándi daqyldar, 4,5 myń ga – jemshóp. Kartop pen basqa da kókónisterdiń tuqymy – 1 myń ga jerge sebildi. Shegirtkege qarsy kúres boıynsha jaǵdaı turaqty. Boljamdarǵa sáıkes, jalpy óńdeý alańy 14,2 myń ga, onyń 10 myń ga óńdelgen.
Jumys toby eń aldymen Qarakeńgir aýyldyq okrýgindegi «Beketaı baba» sharýa qojalyǵynda boldy. Sharýashylyqtyń jalpy jer kólemi 21,3 myń ga quraıdy, onyń 15,6 myńy jaıylym. 5,5 myń gektarǵa bıdaı, arpa ósiriledi. Sharýa qojalyǵynyń basshysy Baǵdat Beketaev gektaryna orta eseppen 10-12 tsentner jınaıdy, ónim deńgeıi joǵary bolǵanda 15 tsentnerge deıin alýǵa múmkindigi bar. Onyń aıtýynsha, bıyl topyraqqa tyńaıtqysh salmaǵan. Kásipker egistik alqabynda bastapqy ýaqytta 400 gektar aýmaqqa sýarý júıesin engizýdi josparlap otyr.
Aýyl sharýashylyǵy mınıstri fermerge memlekettik qoldaýdy paıdalanýdy, sondaı-aq tyńaıtqyshtar engizýden jáne sapaly tuqymdardy paıdalanýdan bastap barlyq agroónerkásiptik keshenderge deıin agrotehnologııalardyń barlyq keshenimen aınalysýdy usyndy. Sondaı-aq daqyldardy saqtandyrýǵa nazar aýdarý usynyldy.
«Eger siz tyńaıtqysh qoldansańyz, onda egin mindetti túrde bitik shyǵady. Ónimdilikti kem degende 20 tsentnerge deıin jetkizýge tyrysý kerek»,— dedi ol.
Sharýa qojalyǵynda vıtse-premer men mınıstr oblys fermerlerimen kezdesti.
«Baqdáýlet» ShQ basshysy Jarqynbek Bólendın ózin tolǵandyrǵan másele boıynsha suraǵyn qoıdy.
«Mende 22 myń gektar jer bar. Óz qarajatyma mal satyp aldym. Bıyl 700 ga bıdaı men arpa egip, sýarýdy qalpyna keltirip, engizýdi josparlap otyrmyn. Memleket qoldaýynyń arqasynda men traktordy jeńildikti paıyzben 88 mln teńgege lızıngke aldym. Alaıda men baǵdarlamanyń talaby boıynsha alǵan somanyń ózin de paıyzyn da óteýdi birden bastap ketýim qajet. Naqtysyn aıtqanda, biz alǵashqy jyly paıda kórmeımiz, bizge kem degende 2 jyl jeńildik kezeńi, tólem demalysy qajet. Sheteldik egis keshenin satyp alýǵa ótinish bergenmin, biraq sheteldik aýylsharýashylyq tehnıkasyna sýbsıdııalardyń joıylýyna baılanysty ony qazir satyp alý ońaıǵa soqpaı tur», — dedi ol.
Sharýanyń suraǵyna Aıdarbek Saparov jaýap berdi.
«Biz aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn alý úshin kásipker tóleýi tıis bastapqy 15% jarnany alyp tastadyq jáne otandyq óndiris tehnıkasyna sýbsıdııalar mólsherin 30%-ǵa deıin ulǵaıttyq. Aýyl sharýashylyǵy tehnıkasyn sýbsıdııalaýǵa 100 mlrd teńge kóleminde qosymsha qarajat bólindi. Qazir ótinimder jınalýda. Aýylsharýashylyq tehnıkasynyń qaryzyn tóleý boıynsha demalys berýge keletin bolsaq, osy máseleni qarastyramyz», — dep atap ótti mınıstr.
Memlekettik qoldaý sharalary týraly Serik Jumanǵarın de aıtyp berdi.
«Memleket bıyl kóktemgi egis jumystaryna jyl saıynǵy 180 mıllıard teńgeni 400 mlrd teńgege ústemeledi. Baǵdarlamanyń ereksheligi nesıeler fermerlerge 5% beriledi. Qazir jeńildetilgen aqshany berý tásili aıtarlyqtaı jeńildetildi: «Damý» qory fermerlerdiń «Agrarlyq nesıe korporatsııasy» aldyndaǵy qaryzdaryna 85% kepildik beredi. Qalǵan 15% kepildikti fermer beredi. Bul jeńildetilgen nesıe alýdy aıtarlyqtaı jeńildetedi. Sonymen qatar biz Úkimettiń qaýlysyna ózgerister engizdik, endi ANK ǵana emes, ÁKK kóktemgi egis jumystaryna fermerlerge nesıe bere alady. Biraq sizdiń tarapyńyzdan agronomııany saqtaý, tyńaıtqyshtar engizý, memleket úshin basym daqyldardyń ónimdiligin arttyrý qajet», — dedi vıtse-premer.
Sondaı-aq jumys sapary barysynda Serik Jumanǵarınge oblystyń aýyl sharýashylyǵyndaǵy ınvestıtsııalyq jobalar tanystyryldy, olar bıyl bastalady dep kútilýde. Olardyń qatarynda Jańaarqa aýdanyndaǵy et kombınaty, Jezqazǵandaǵy qus fabrıkasy men kókónis qoımasy, Sátbaevtaǵy qus etin óńdeý tsehy jáne basqa da jobalar bar.