Sensatsııa: EUÝ ǵalymdary ChatGPT-diń qazaqsha prototıpin jasady
«SÚIІNShІ, DOSTAR! Bul ózi ǵylymdaǵy SENSATsIıA bolaıyn dep tur. Endi basqa tilge alańdamaı qazaqsha jasandy ıntellekt qoldanatyn bolamyz, jaqyn ýaqytta. EUÝ ǵalymdary ChatGPT-DІŃ QAZAQ TІLІNDEGІ PROTOTIPІN JASADY. Ǵylymı-zertteý ýnıversıtetine aınalǵan L. N. Gýmılev atyndaǵy EUÝ-niń Jasandy ıntellekt ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń ǵalymdary ChatGPT chat-botynyń qazaq tilindegi otandyq analogyn jasap shyǵardy» — dep jazdy Muratbek Toqtaǵazın.
Onyń aıtýynsha, qazirgi tańda álemdegi ǵylym ataýly aı saıyn emes, kún sanap emes, saǵat sanap dúrkireı damyp jatyr. Ásirese jasandy ıntellekt ǵalamtorda paıda bolǵannan bastap ǵylymı-zertteý jumystarynda qarqyn artty.
«Qazir árbir ýnıversıtet osy jarys kóshinen qalmaýǵa tyrysyp otyr. Solardyń kóshin bastap turǵandardyń basynda L. N. Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti de bar. Qazir aıyna birneshe jańalyqtyń kýási bolý qalypty jaǵdaıǵa aınaldy.EUÝ ǵalymdary memlekettik tildegi jasandy ıntellekt júıesin 5 aıdyń ishinde ázirledi. ChatGPT chat-botynyń qazaqstandyq úlgisi úlken kólemdegi derekterdi taldaı alady, suraqtarǵa jaýap beredi, mátinder qura alady, sonymen qatar qazaq tiliniń barlyq morfologııalyq jáne sıntaksıstik erejelerin biledi.L.N.Gýmılev atyndaǵy EUÝ „Jasandy ıntellekt“ ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń dırektory Álibek Barlybaevtyń sózi ǵylymı jurtshylyqty dúr silkindireri anyq: „Biz qazaq tilinde birinshi iri LLM til úlgisin jasadyq. Júıe neırondyq jeli arhıtektýrasy negizinde qazaq tilindegi kez kelgen mátindi túsinýge jáne óz bilimine sáıkes jaýap berýge qabiletti» — dedi ol qýana habarlap.
Professordyń pikirinshe, olar jasaǵan ChatGPT prototıpi qazaq tiliniń erejelerin túsinedi, áripter men býyndar, sózder men sóılemder arasyndaǵy barlyq tizbekterdi este saqtaıdy, sonymen qatar sıntaksıstik jáne grammatıkalyq turǵydan durys ári paıdalanýshynyń suranysyna sáıkes keletin dárejede jaýap bere alady.
«Ǵalymdar júıeniń qazaq ádebı shyǵarmalaryn, normatıvtik qujattamalar men ǵylymı materıaldardy daıyndaý boıynsha tájirıbeler júrgizip kórdi. Olar jasandy ıntellekt modelin bilim berý úrdisinde qoldanýdy usynbaq. Chat-bottyń bilimin qajetti aqparatty naqtylaý úshin paıdalanýǵa bolady. PhD doktory Álibek Barlybaevtyń paıymdaýynsha, „Mektep oqýshylary emtıhanǵa daıyndalý kezinde testtegi keıbir aqparatty, máselen, matematıka teńdeýi nemese hımııadaǵy termındi túsinbedi delik. Ózderi naqtylaǵysy keledi, biraq olardyń qasynda muǵalim bolmaıdy. Sondaı kezde balalar júıege suraq qoıyp, óte tez jáne qysqa jaýap alady. Sodan keıin olar qosymsha suraqtar qoıa alady. Bul tehnologııany jalpy bilim beretin kýrstardy jıi oqıtyn bastapqy kýrstardyń stýdentteri úshin de paıdalanýǵa bolady.Búginde ІT salasyndaǵy ǵalymdar men mamandar jobanyń tehnıkalyq jáne serverlik múmkindikterin nyǵaıtyp, odan ári damytýdy josparlap otyr. Bolashaqta bul joba álem elderindegi qandastarymyz kún saıyn derlik qoldanatyn qural bolary haq»—dep jazdy Marat Toqtaǵazın paraqashasyna.