Senat komıtetinde Konstıtýtsııalyq zań jobalary qaraldy

ASTANA. QazAqparat - 26 maýsymda Parlament Senaty Konstıtýtsııalyq zańnama, sot júıesi jáne quqyq qorǵaý organdary komıtetiniń keńeıtilgen otyrysynda «Qazaqstan Respýblıkasynyń sot júıesi men sýdıalarynyń mártebesi týraly» Qazaqstan Respýblıkasynyń Konstıtýtsııalyq zańyna ózgeris pen tolyqtyrý engizý týraly» Qazaqstan Respýblıkasy Konstıtýtsııalyq zańynyń jobasy qaraldy, dep habarlady palatanyń baspasóz qyzmeti.

Konstıtýtsııalyq zańnyń jobasy sýdıalardy zeınetaqymen qamsyzdandyrý ınstıtýtyn qaıta uıymdastyrý arqyly otstavkadaǵy sýdıalarǵa ómir boıy aı saıynǵy qamtylym tóleýdiń engizilýin kózdeıdi.

Zań jobasymen keminde on bes jyl sýdıalyq jumys ótili bar jáne zańda belgilengen zeınetkerlik jasqa tolǵan otstavkadaǵy sýdıalarǵa ómir boıy tólenetin qamtylymdy kózdeıtin norma bekitiledi. Osy tólemderge salyq salynbaıdy, sondaı-aq bul sýdıanyń sońǵy atqarǵan laýazymy boıynsha laýazymdyq aılyqaqysynyń elý paıyzy mólsherinde aı saıyn júzege asyrylatyn bolady, alaıda sýdıanyń sońǵy atqarǵan laýazymy boıynsha laýazymdyq aılyqaqysynyń alpys bes paıyzynan jáne tıisti qarjy jylyna arnalǵan respýblıkalyq bıýdjet týraly zańda belgilengen aılyq eseptik kórsetkishtiń bir júz toǵyz eselengen mólsherinen aspaýǵa tıis.

Bul rette respýblıkalyq bıýdjet esebinen sýdıalarǵa tólenetin qosymsha mindetti zeınetaqy jarnalary alyp tastalady.

Konstıtýtsııalyq zań 2016 jylǵy 1 qańtardan bastap qoldanysqa engiziledi.

Komıtette sondaı-aq «Qazaqstan Respýblıkasynyń keıbir konstıtýtsııalyq zańdaryna azamattyq protsestik zańnamany jetildirý máseleleri boıynsha ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly» zań jobasy qaraldy. Konstıtýtsııalyq zań jobasymen «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý týraly» jáne «Qazaqstan Respýblıkasynyń sot júıesi men sýdıalarynyń mártebesi týraly» konstıtýtsııalyq zańdarǵa Azamattyq protsestik kodeks jobasynyń erejelerimen sáıkestendirýge baǵyttalǵan túzetýler engizý kózdelip otyr.

Kodeks jobasymen azamattardyń saılaý quqyqtaryna qatysty sot aktilerine shaǵymdaný ınstıtýty engiziletini eskere otyryp, «Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý týraly» Konstıtýtsııalyq zańǵa osyndaı ister boıynsha birinshi satydaǵy sottar sheshimderiniń túpkilikti ekeni týraly erejeni alyp tastaıtyn túzetý engiziledi.

Sonymen qatar Ortalyq saılaý komıssııasynyń barlyq sheshimderi men áreketin (áreketsizdigin) daýlaý týraly isterge jatqyzý arqyly Joǵarǵy Sotta qaralatyn isterdiń sanattary ulǵaıatyn boldy.

«Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy saılaý týraly» Konstıtýtsııalyq zańyndaǵy tórt baptan qaıtalaıtyn erejeler alynyp tastalady.

«Qazaqstan Respýblıkasynyń sot júıesi men sýdıalarynyń mártebesi týraly» konstıtýtsııalyq zańǵa Joǵarǵy Sotta arnaıy mamandandyrylǵan sot alqasyn qurýdy kózdeıtin, sondaı-aq «Memleket qurylysyndaǵy 100 naqty qadam» memlekettiń bes ınstıtýttyq reformasyn iske asyrý jónindegi Ult josparyn oryndaýǵa arnalǵan túzetý engiziledi. Atap aıtqanda, Konstıtýtsııalyq zań jobasymen azamattardyń sot tóreligine qol jetkizýdi ońaılatý úshin sot júıesin ońtaılandyrý maqsatynda sot tóreliginiń bes satyly júıesinen úsh deńgeıli (birinshi, appellıatsııalyq jáne kassatsııalyq) júıesine kóshýge qatysty túzetýler engiziledi. Joǵarǵy Sotta jańa konsýltatıvtik organ - halyqaralyq keńes qurý kózdelip otyr.

Zań jobalary Palatanyń qaraýyna jiberildi.