Senat Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyna arnap kitap shyǵardy
Basylymda Qazaqstandaǵy belgili tanymal saıası, qoǵamdyq jáne ǵalymı qaıratkerleriniń ulttyq tarıhtyń teorııalyq-tásildemelik, áleýmettik-ekonomıkalyq jáne qoǵamdyq saıası máselelerine qatysty sózderi men baıandamalary jınaqtalǵan.
Senat Tóraǵasy Qasym-Jomart Toqaev óz baıandamasynda Memleket basshysy Nursultan Nazarbaevtyń Qazaq handyǵynyń 550 jyldyǵyn dańǵazalyqqa jol bermeı, parasatty túrde atap ótýdi úndegenine nazar aýdardy.
«Qazaq halqynyń tereńnen tamyr tartatyn baı memlekettilik tarıhy bar. Myńdaǵan jyldar boıy Qazaqstan aýmaǵy alýan túrli órkenıetterdiń damý joly toǵysqan meken boldy, munda halyqtardyń uly kóshteriniń izderi jatyr. Bizdiń ata-babalarymyz keń baıtaq Eýrazııa dalasyn ıgerdi, tól materıaldyq jáne rýhanı mádenıetin qalyptastyrdy. Bul biregeı mádenıettiń jetistikteri kúlli álemde, onyń ishinde, BUU-da moıyndalyp otyr», - dedi Senat Tóraǵasy.
Q.Toqaev atap ótkendeı, «ulttyq tarıhymyzda esimderi altyn áriptermen jazylǵan tulǵalar - Kereı men Jánibek hannyń erekshe erliginiń arqasynda Ortalyq Azııada shańyraǵy kóterilgen handyq tuńǵysh ret Qazaq ataýyna ıe boldy. Óz aldyna jeke memleket pen derbes ult paıda boldy. Sondyqtan da qasıetti qazaq jerinde negizi qalanyp, búginde egemendigimizdiń berik irgetasyna aınalǵan Qazaq handyǵynyń san ǵasyrlyq memlekettiligimizden alatyn orny aıryqsha».
«Biz táýelsizdiktiń qanshalyqty qıyndyqpen kelgenin jete túsinemiz. Bul jolda qazaq halqy uly jeńisterdiń dańqyn da, aýyr jeńilisterdiń qasiretin de bastan ótkerdi. Mundaı úzdiksiz kúrestegi tarıhı tájirıbe «Máńgilik eldiń» basty ósıeti - halyqtyń amandyǵy jolyndaǵy birliktiń sózsiz mańyzdylyǵyn anyq kórsetedi. «Máńgilik el» tujyrymdamasynyń ózektiligin dinder, mádenıetter, órkenıetter arasyndaǵy soqtyǵysý saldarynan týyndap otyrǵan qazirgi álemdik qaqtyǵystar da rastaı túsedi. Osyndaı kúrdeli ahýalda Qazaqstan Kóshbasshysy jahandaný jaǵdaıynda, onyń barlyq erekshelikteri men kúrdeliligine qaramastan, elimizdiń ulttyq múddelerin senimdi qorǵaı alatyn memlekettik saıasat qura aldy», - dedi Tóraǵa.
Q.Toqaevtyń pikirinshe, «qazirgi jahandyq turaqsyzdyq ahýalynda tarıh ǵylymy barsha halyqtardyń basyn biriktirýi tıis. Muny barlyq ulttardyń mádenıetteri men halyqtardyń ótken tarıhy teń qundylyqqa ıe ekendigi turǵysynan túsiný mańyzdy. Bir mádenıet ekinshi mádenıetten joǵary tura almaıdy, bir halyqtyń tarıhyn aıryqsha erekshelep qaraýǵa, sondaı-aq basqa halyqtardyń tarıhy, ádet-ǵuryptary men tilderine mensinbeýshilik tanytýǵa bolmaıdy. Bóten, tipti, jat nemese nashar tarıh bolmaıdy».
«Tarıh pániniń mindeti - jas urpaqty ótkenimizdiń jarqyn jolyn qurmetteýge jáne ata-babalarymyzdy maqtan etýge tárbıeleý. Otan tarıhyn bilmeı, patrıot bolý múmkin emes. Sonymen birge, jastar beıbitshilik pen kelisimniń ámbebap, balamasyz qundylyq ekenin de túsinýge tıis», - dedi Senat Tóraǵasy óz baıandamasynda.
Konferentsııa materıaldarynyń jınaǵynda Memlekettik hatshy Gúlshara Ábdihalyqovanyń, Premer-mınıstrdiń orynbasary Berdibek Saparbaevtyń, Senattyń Áleýmettik-mádenı damý jáne ǵylym komıtetiniń tóraǵasy Aqan Bıjanovtyń, halyq jazýshysy Ábish Kekilbaevtyń, Halyqaralyq «Semeı-Nevada» ıadrolyq qarýǵa qarsy qozǵalystyń jetekshisi Oljas Súleımenovtiń, Qorqyt ata atyndaǵy ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń basshysy Myrzataı Joldasbekovtiń, L.N.Gýmılev atyndaǵy EUÝ rektory Erlan Sydyqovtyń, Á.H.Marǵulan atyndaǵy arheologııa ınstıtýtynyń dırektory Karl Baıpaqovtyń, QR Ulttyq ǵylym akademııasynyń korrespondent músheleri Bereket Káribaevtyń, Mámbet Qoıgeldıevtiń jáne Merýert Ábýseıitovanyń, IV jáne V shaqyrylymdaǵy Senat depýtaty Anatolıı Bashmakovtyń, Túrki akademııasynyń prezıdenti Darhan Qydyráliniń, Memleket tarıhy ınstıtýtynyń dırektory Búrkitbaı Aıaǵannyń, QR Ulttyq ǵylym akademııasynyń akademıgi Bolat Kómekovtiń, Qazaqstan Prezıdenti janyndaǵy Memlekettik basqarý akademııasy zertteý ortalyǵynyń jetekshisi Aıgúl Sádýaqasovanyń, «Nur Otan» partııasynyń hatshysy Farhad Qýanǵanovtyń jáne R.B.Súleımenov atyndaǵy Shyǵystaný ınstıtýtynyń professory Ábsattar Derbisáliniń baıandamalary bar.
Konferentsııanyń qorytyndysy boıynsha memlekettik organdarǵa, ǵylymı qaýymǵa, qoǵamdyq uıymdarǵa jáne buqaralyq aqparat quraldaryna arnalǵan usynymdar qabyldandy. Olar ulttyq tarıhtyń ulttyq-qoldanbaly zertteýlerine, kitaptar shyǵarýǵa, qazaqstandyqtardyń tarıhı sanasyn damytýǵa, stýdentter men mektep oqýshylarynyń arasynda taqyryptyq konkýrstardy ótkizýge, tarıhı nysandardy jarııa etý maqsatynda oqý-tájirıbelik saıahattar jasaýǵa, ádebıet pen ónerde Qazaq handyǵynyń tarıhyn beıneleýge, EHRO-2017 kórmesindegi mádenı tanystyrý baǵdarlamasy aıasynda ulttyq tarıh kórmesin uıymdastyrýǵa qatysty boldy.