Semeıge Ulttyq komıssııa janyndaǵy ortalyq saraptama keńesiniń músheleri keldi
Semeıge «Týǵan jer - 2018» avtoekspedıtsııasy keldi. 14-shi maýsym kúni Astanadan shyqqan Ulttyq komıssııa janyndaǵy ortalyq saraptama keńesiniń músheleriniń maqsaty - óńirlerde «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy boıynsha atqarylǵan isterdi pysyqtap, odan ári iske asyrý joldaryn qarastyrý. L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti men Semeıdiń Qazaq ınnovatsııalyq gýmanıtarlyq zań ýnıversıtetiniń uıytqy bolýymen ótken jıynǵa tarıhshylar, zııaly qaýym ókilderi, jazýshylar, aqyndar men bilim ordalarynyń basshylary qatysty.
Jıynda alǵash sóz alǵan Shyǵys Qazaqstan oblysy Óńirlik jobalaý ofısiniń jetekshisi Mádenıet Ahmetova óńirde «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasyn iske asyrýdaǵy basym baǵyttar jóninde baıandap berdi. Búginde oblysta atalǵan baǵdarlamany iske asyrý úshin arnaıy jumys toptary qurylǵan. Olardyń kómegimen halyq arasynda aqparattyq nasıhat jumystary júrgizilip jatyr.
«Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy boıynsha oblysta 27 joba, 18 kishi joba, 1 366 is sharany júzege asyrý josparlanýda. Bul maqsatta bıýdjetten 14 mlrd 499 mln teńge qarastyrylǵan. Sonymen qatar tarıhı-mádenı eskertkishterdi qalpyna keltirý jáne saqtaý jumystaryna da aımaqta zor mán berilip otyr. Aımaqta tarıhı-mádenı muralardy saqtaý jónindegi sharalar keshenin iske asyrý jobasy boıynsha 104 eskertkishtiń 89-yna qujattar rásimdeý jáne tirkeý jumystary júrgizildi. Jáne oblystyń qasıetti kıeli oryndaryna sheteldik týrısterdi tartý maqsatynda «Tarıhı jol» uıaly qosymshasy ázirlenýde. Oblys ákimi Danıal Ahmetovtiń «Abaı álemi» kitaptar jınaǵy shyǵady. 14 myń danamen jaryqqa shyǵatyn jınaqtyń tanystyrylymy jyl sońynda ótedi.
«Baǵdarlama aıasynda oblysta kóptegen sharalar júzege asýda. Biraq biz alǵa qoıǵan mindetterdi oryndaý úshin birinshi kadrlardy daıyndaýymyz kerek. Sondyqtan biz byltyrǵy jyly 1 251 muǵalimdi daıyndadyq. Bıyl taǵy bıyl 1 300 til mamany qaıta oqytýdan ótedi. Oblystyq bıýdjettiń qoldaýymen 87 mln teńge «Ádebı Shyǵys» jobasyn júzege asyrý bastaldy. Bilim basqarmasynyń bastamasymen oblystaǵy 40 myń shákirt arasynda Shákárim Qudaıberdiuly jáne Fedor Dostoevskıı shyǵarmalaryn jappaı dıktant jazý sharasy júrgizildi. 1 500 jeńimpazǵa kıeli oryndarǵa barýǵa joldama berildi. Sonymen qatar óńirdiń ataqty jazýshylardyń týyndylary boıynsha esse jazyp jeńiske jetken 700 oqýshyǵa «Daryn» oblystyq lagerinde kezeń-kezeńmen demalýǵa joldama berildi», - dedi Mádenıet Ahmetova.
Baǵdarlamany iske asyrý jónindegi Ulttyq komıssııa janyndaǵy Ortalyq saraptama keńesiniń músheleri jumystarǵa oń baǵa berdi. Degenmen L.Gýmılev atyndaǵy EUÝ prorektory, akademık Dıhan Qamzabekuly birneshe eskertý jasady. «Bir rettik sharalar óte kóp. Kerisinshe, fokýs toptar, turǵyndardyń qyzyǵýshylyǵyn arttyratyn praktıkalyq mańyzy bar jumystar azdaý kórindi» degen ol osy baǵyttarda jumysty jetildirý kerektigin atap ótti.
«Bizder úshin eń mańyzdy top - jastar. Sondyqtan máselege jastardy tartý kerek. Jáne óńirdegi baǵdarlamany iske asyrýdyń analıtıkalyq deńgeıin kóterý kerek. Jáne qazaq tilindegi 100 jańa oqýlyqqa, latyn qarpine kóshýge baılanysty is-sharalardyń mańyzdylyǵyn aıtý, osyǵan baılanysty jumys jasaý qajet», - dedi keńes músheleriniń tóraǵasy.
Sonymen qatar jıyn barysynda keńes músheleri ózderiniń usynys-pikirlerin ortaǵa saldy. Solardyń biri Serikzat Dúısenǵazy. Ol «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda keshendi túrde «Alash» jobasyn jasaýdy usyndy.
«Semeıde Alash murajaıy bar dep estımin. Biraq respýblıkalyq deńgeıdegi Abaı murajaıy sekildi Alash murajaıyn Semeı qalasynan ashý kerek. Alashqa baılanysty monografııalar jeke-jeke shyǵyp jatyr. Osyny kóp toptyq serııamen «Alash» monografııasy bolyp shyǵý kerek dep oılaımyn. Jáne alashqa baılanysty tolyqqandy entsıklopedııa kerek. 2009 jyly Ǵarıfolla Ánes aǵamyz «Alash» degen entsıklopedııa shyǵardy. Biraq qanshalyqdy tolyqqandy ekenin bilmeımin. Sondyqtan osy «Rýhanı jańǵyrý» baǵdarlamasy aıasynda Alashqa baılanysty entsıklopedııasy men Alash qaıratkerleriniń sýretteri bar galereıasyn jasaý kerek. Qanshama zııaly qaýym ókili bilim alǵan qaladaǵy Muhatr Áýezov pedagogıkalyq kolledjge respýblıkalyq statýs berý kerek», - dedi S. Dúısenǵazy.
Jıyn sońynda L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıteti men Semeıdiń Shákárim atyndaǵy memlekettik ýnıversıteti rektorlary ózara yntymaqtastyq týraly eki jaqty memorandýmǵa qol qoıdy.
Avto-ekspedıtsııa ary qaraı Qalbataý, Aqsýat aýdandaryna jolǵa shyqty.