Semeı polıgony jabylýyna 30 jyl: BUU-nyń Qazaqstandaǵy ókildigi dóńgelek ústel ótkizdi
Іs-sharaǵa Qazaqstannyń saıası jáne qoǵam qaıratkerleri, Qazaqstanda akkredıttelgen dıplomatııalyq korpýs pen halyqaralyq uıymdardyń ókilderi, sarapshylar men joǵary oqý oryndarynyń stýdentteri qatysty, dep habarlaıdy QazAqparat QR Syrtqy ister mınıstrliginiń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Synaq polıgony jabylýynyń mereıtoıymen qatar, is-shara Ortalyq Azııada ıadrolyq qarýdan azat aımaq týraly shartqa (OAıAQAASh) qol qoıylýynyń 15 jyldyǵyna arnaldy.
BUU Turaqty úılestirýshisi Mıkaela Frıberg-Storı óziniń sózinde Qazaqstannyń ıadrolyq qarýsyzdaný men taratpaý salasyndaǵy mańyzdy rólin atap ótip, Semeı polıgonynyń jabylýy jahandyq antııadrolyq qozǵalystyń damýynyń mańyzdy kezeńi jáne Qazaqstan ıadrolyq qarýdy taratpaýda kópshilikke úlgi bolǵanyn atap ótti.
QR Syrtqy ister mınıstrligi Halyqaralyq qaýipsizdik departamentiniń dırektory Qaırat Sarjanov táýelsizdiktiń tańynda Semeı polıgony jabylýynyń úlken saıası mańyzdylyǵyn atap ótti jáne elimizdiń aımaqtyq jáne jahandyq aýqymda beıbitshilik pen qaýipsizdikti qamtamasyz etýge baǵyttalǵan birqatar bastamalaryna toqtalyp ótti.
«BUU Bas Assambleıasynyń sessııasynda sóılegen sózinde Qazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev ıadrolyq qarýdan azat álemge qol jetkizý Qazaqstan úshin basty basymdyq bolyp qala berdi jáne ıadrolyq qarýdy joıý jolyndaǵy jahandyq qozǵalystyń aldyńǵy shebinde bolýǵa moraldyq quqyq bere otyryp, qazaq halqynyń jalpyulttyq birtektiginiń ajyramas bóligine aınaldy», - dep atap ótti dıplomat.
Sonymen qatar, ol Semeı shartyna qol qoıylǵan kúni Ortalyq Azııada ıadrolyq qarýdan azat aımaq qurý týraly sharttyń (OAıAQAASh) qatysýshy memleketter Syrtqy ister mınıstrleri OAıAQAASh týraly shartqa qol qoıylýynyń 15 jyldyǵyna oraı birlesken málimdemeni qabyldaǵanyn habardar etti. Onda olar ıadrolyq qarýdan azat beıbit jáne qaýipsiz álemge adaldyǵyn rastap, ıadrolyq qarýsyz aımaqtarmen áriptestikti keńeıtýge múddeli ekenin bildirdi.
Burynǵy Syrtqy ister mınıstri Aqmaral Arystanbekova óz sózinde Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń Jarlyǵymen Semeı ıadrolyq polıgonyn japqan Qazaqstannyń tarıhı úlesi, keıin ıAQTSh-ǵa ıadrolyq emes memleket retinde qosylýy jáne ıadrolyq qarýdan óz erkimen bas tartýy týraly aıtyp, Qazaqstannyń BUU -daǵy tuńǵysh Turaqty ókili retinde ol jyldar boıy álem qaýymdastyǵynyń jańa táýelsiz memleketimizge kórsetilgen laıyqty qurmet pen senimine kýáger bolǵanyn málimdeli.
Memleket jáne qoǵam qaıratkeri, dıplomat Oljas Súleımenovtiń álemdegi birinshi ıadrolyq qarýǵa qarsy «Nevada-Semeı» qozǵalysynyń qurylý tarıhy týraly sózderi jıynǵa qatysýshylardyń úlken qyzyǵýshylyǵyn týdyrdy. Qazaqstan tarıhynyń qaıǵyly kezeńderi ıadrolyq qarý men ony synaýdyń saldary kúlli adamzattyń gúldengen jáne qaýipsiz bolashaǵyna sáıkes kelmeıtinin anyq kórsetedi.
Azııadaǵy ózara is-qımyl jáne senim sharalary jónindegi keńes (AÓSShK) hatshylyǵynyń Atqarýshy dırektory Qaırat Sarybaı Qazaqstannyń Tuńǵysh Prezıdenti Nursultan Nazarbaevtyń bastamasymen qurylǵan Forým jahandyq ıadrolyq qarýsyzdanýǵa jáne óziniń jaýapkershiligi aımaǵyndaǵy qaýipsizdikti nyǵaıtýǵa úlken mán beretinin atap ótti.
2002 jylǵy Almaty Aktinde Keńeske qatysýshy memleketterdiń kóshbasshylary qarýsyzdaný men qarýdy baqylaý, jappaı qyryp-joıatyn qarýdy joıýǵa qatysty barlyq halyqaralyq kelisimderdiń ámbebaptyǵy jáne taratpaýdy yntalandyrý aımaq memleketteri arasynda senimdilikti nyǵaıtý úshin mańyzdy ekenin moıyndady.
Іs-sharaǵa qatysýshylar Qazaqstannyń álemdik qaýymdastyq aldynda óziniń saıası jaýapkershiligin jáne jetekshi ıadrolyq derjavalarmen ózara senimge negizdelgen seriktestik úlgisin kórsetkenin atap ótti.
ıAdrolyq synaqtarǵa jappaı tyıym salý týraly shart uıymynyń Atqarýshy hatshysy Robert Floıd pen ıAdrolyq qarýdyń halyqaralyq naýqanynyń Atqarýshy dırektory Beatrıs Fın (kez kelgen ıadrolyq qarýdyń qoldanylýynyń apatty saldary týraly habardar etý jónindegi jumysy úshin jáne mundaı qarýǵa zań júzinde tyıym salýǵa umtylǵany úshin Nobel Beıbitshilik syılyǵyn alǵan uıym) qatysýshylarǵa beınehabarlama jetkizdi.
Dóńgelek ústel aıasynda qatysýshylarǵa Qazaqstan tarıhynyń júdeńki paraqtary - Semeı polıgonyndaǵy ıadrolyq synaqtardyń zardaptaryna arnalǵan taqyryptyq beınerolık kórsetildi.