Sáıgúlik, kıiz úı hám dombyra – qazaq mádenıetiniń rámizderi Slovakııada

ShAMORIN. QazAqparat - Slovakııanyń «Farrier’s Arena Polo Cup» atústi polo birinshiligi aıasynda QR Elshiligi uıymdastyrǵan «Uly Dala Rámizderi» etnografııalyq ekspozıtsııasy sátti ótti.

Qoıylym orny kezdeısoq emes, sebebi atústi polo óz bastaýyn kóshpendilerdiń kóne oıyndarynyń biri - kókpardan alady.

Áıgili majar músinshisi Gabor Mıklosh Sóke jasaǵan «Koloss» atty Eýropadaǵy eń iri 20-tonnalyq shaýyp bara jatqan at músininiń eteginde dástúrli qazaq kıiz úı tigildi.

Kıiz úı aınalasyndaǵy ekspozıtsııada – jylqy jáne mal sharýashylyǵy, kıiz úı tigý óneri, dombyra tartý óneri sekildi qazaqtyń ejelgi qolónerine qatysty aqparattyq stendter qoıylǵan.

Qazaqstan aýmaǵynda bes myńnan astam jyl buryn alǵash ret jabaıy jylqylar qolǵa úıretilip, jylqy sharýashylyǵy qazaq halqynyń turmys salty men materıaldyq jáne rýhanı mádenıetine orasan zor yqpal etkeni aıtyldy.

Kórmeniń slovak kelýshileri kóshpendilerdiń metal balqytýdy, arba dóńgelegin, sadaq pen jebe jasaýdy tarıhta alǵash bolyp úırengenin bildi.

Kóshpendilerdiń eń uly jańalyǵynyń biri kıiz úı ekeni, onyń kómegimen kóshpendiler Altaı taýynan bastap Jerorta teńizi jaǵalaýyna deıingi Eýrazııanyń keń dalasyn ıgergeni aıtyldy.

Ekspozıtsııa qonaqtary kıiz úı tarıhymen, onyń jabdyqtarymen jáne ıÝNESKO dúnıejúzi materıaldyq emes mádenı murasynyń qataryna jatatyn biregeı jasalý sheberligimen tanysty.

Kıiz úı ıntererin kilemder men bylǵary pannolar, ulttyq kıimder, kóshpendilerdiń saýyt-saımandary men mýzykalyq aspaptary áshekeıledi.

Alǵash ret Alataý bókterinde ósirilgen, Qazaqstannyń tabıǵı sımvoldary - alma men qyzǵaldaqtarǵa bólek stend qoıylǵan.

Ekspozıtsııanyń ortalyq orny Deshti Qypshaqtyń ataqty uly, ortaǵasyrlyq Mysyr men Sırııanyń uly bıleýshisi Sultan áz-Zákir Beıbarysqa arnalǵan.

Onyń XIII ǵasyrda Kishi Azııa men Soltústik Afrıkanyń beınesin qalyptastyrǵan kórnekti áskerı-saıası jetistikteri aıtylyp ótti.

Ulttyq dombyra kúnine oraı jas dombyrashy Ámına Mamanova, halyq bıshileri Úmıda Bolatbek pen Daıana Chýrdyń ónerleri kórsetilip, dombyra óneriniń qaıtalanbas tarıhynan syr shertetin býkletter men qazaqtyń tańdamaly kúıleri jınaqtalǵan dıskiler taratyldy.

Astana kúnine arnalǵan fotokórme de Slovakııa jurtshylyǵynyń úlken qyzyǵýshylyǵyn týdyrdy.

Fotosýretterde beınelengen «Báıterek», «Han-Shatyr», «Máńgilik El» saltanat arkasy jáne kóshpendilerdiń basqa da sáýlettik nyshandary Uly Daladaǵy ejelgi dástúrler sabaqtastyǵy men kóshpeli órkenıetteriniń ilgerileýin kórsetedi.