Saıasat Nurbek qazaq ǵylym salasynyń múshkil hálge tap bolý sebepterin atady
«Ǵylym salasynda 1 jyldyń ishinde atqarylǵan jumystardy 4-5 úlken baǵytqa bólýge bolady. Birinshi baǵyt – ǵylymdy basqarý nemese ákimshilik júıesi. Ókinishke oraı, sońǵy 20-30 jylda ǵylym salasy óte qıyn, múshkil jaǵdaıǵa tap boldy. Nelikten? Eń aldymen 90-shy jyldary qarjylandyrý toqtap qaldy. Bir ǵana fakti keltireıin. 90-shy jyldary, KSRO kezinde respýblıkanyń ishki jalpy óniminiń 0,84 paıyzy, ıaǵnı, 1 paıyzǵa jýyǵy ǵylymǵa bólingen. Bul - jalpy halyqaralyq tájirıbedegi negizgi basty ustanym. Ǵylymyńyzdy damytqyńyz kelse, keminde ІJÓ-niń 1 paıyzyn bólý turý kerek. 90-shy jyldardyń basynda kelgen ekinshi úlken soqqy KSRO kezinde Qazaqstanda resmı tirkelgen 52 myń ǵylymı zertteýshi qyzmetker bolǵan edi. 2000-shy jyldary, 10 jyldyń ishinde 12 myń ǵana ǵylymı qyzmetker ketip qaldy. ıAǵnı, 40 myńǵa jýyq ǵalymymyzdy joǵalttyq. Túrli sebepteri bar. Naryqqa, bızneske, túrli kompanııalarǵa, memlekettik qyzmetke, shetelge ketti. ıAǵnı býyn sabaqtastyǵy úzildi. Birinshi býyn Sátbaevtar, ekinshi býyn Aıtqojındar bolsa, olardyń 80-90 jyldary ǵylym sahnasyna shyqqan úshinshi býyn shákirtterin 90 jyldary joǵaltyp aldyq», - dedi mınıstr Jibek Joly telearnasynyń «Ýáde» baǵdarlamasyna bergen suhbatynda.
Onyń atap ótýinshe, birneshe ǵylymı mektebimizdi joǵaltý da úlken soqqy boldy.
«60-70-80-shi jyldary qalyptasqan metallýrgııa, aýyl sharýashylyǵy, genetıka, selektsııa, mıkrobılologııa salasyndaǵy ǵylymı mektepter qatty álsiredi nemese joǵaldy. Sondyqtan da mınıstrliktiń bólingeni (Bilim jáne ǵylym mınıstrliginiń Oqý-aǵartý, Ǵylym jáne joǵary bilim mınıtrlikterine bólinýi) óte durys sheshim boldy. Shyn máninde qazir ǵylymı zertteý ınstıtýttarymen naqty kúndelikti aınalysýǵa ýaqyt ta, resýrs ta bar. Máselen, 1 jyldyń ishinde búkil ǵylymı-zertteý ınstıtýttaryn, memlekettik JOO-lardy aralap shyqtym», - dedi Saıasat Nurbek.
Mınıstrlik Prezıdent janynan Ǵylym jáne tehnologııalar jónindegi keńes qurylǵanyn, bul halyqaralyq tájirıbede kóptegen elde bar ekendigin aıtady.
«ıAǵnı, qazir ǵalymdar tikeleı Prezıdentpen sóılesýge, óz usynystaryn engizýge múmkindik alyp otyr. Birinshi otyrysymyz 12 sáýirde ótti. Endi ekinshi otyrysqa daıyndalyp jatyrmyz. Ulttyq ǵylym akademııamyz da jańa mártebesin aldy. Myqty ǵalym Kúnsulý Zakarıa prezıdent bolyp taǵaıyndaldy. Jalpy, buryn álsirep qalǵan Ulttyq ǵylym akademııamyzdy qalpyna keltirý jumysyn júrgizip jatyrmyz. Prezıdent qazir tikeleı akademııaǵa nazar aýdaryp, tapsyrmalar berip otyr. Óziniń bólek bıýdjeti, mártebesi bar», - dedi ol.