Saýalnama: Astanalyq jastardyń 54 paıyzy saılaýda elektrondy daýys berýdi qoldady
17 naýryzda Ortsaılaýkom tóraǵasy Nurlan Ábdirov L.N. Gýmılev atyndaǵy EUÝ akt zalynda saıası partııalardyń, ÚEU, BAQ ókilderimen, qoǵamdyq keńes múshelerimen, máslıhat depýtattarymen, qoǵamdyq pikir kóshbasshylarymen, blogerlermen, Nur-Sultan qalasynyń saılaý komıssııasynyń múshelerimen kezdesti. Іs-sharaǵa 357 adam qatysty.
Kezdesýde Memleket basshysynyń 2022 jylǵy 16 naýryzdaǵy «Jańa Qazaqstan: jańarý men jańǵyrý joly» atty Qazaqstan halqyna Joldaýynda aıtylǵan saıası reformalar talqylandy.
Atap aıtqanda, saılaý protsesin jańǵyrtý máseleleri: Májilis jáne oblystar, elorda, respýblıkalyq mańyzy bar qalalar máslıhattarynyń depýtattaryn saılaý kezinde aralas saılaý júıesin, sondaı-aq qalalyq jáne aýdandyq máslıhattardy qalyptastyrý kezinde majorıtarlyq júıeni engizý máseleleri alǵa tartyldy.
«2007 jáne 2018 jyldary proportsıonaldy saılaý júıesin engizýdiń maqsaty respýblıkalyq, sondaı-aq óńirlik deńgeılerde partııalyq júıeni damytý boldy. Majorıtarlyq saılaý júıesi, óz kezeginde, qandaı da bir partııada turmaıtyn, jalpy saıası básekelestiktiń damýyna yqpal etetin myqty tulǵalardyń ókildi bılik organdaryna ótýine múmkindik beredi» dep atap ótti Nurlan Ábdirov.
Sondaı-aq, ol ókildi bılik aralas saılaý júıesi qaǵıdaty boıynsha qalyptasatyn bolsa, halyqtyń suranystaryn sheshýdi kózdeıtin jan-jaqty ári sanalýan pikirler palıtrasy qalyptasatynyn atap ótti.
Budan basqa, elektrondyq daýys berýdi engizý, máslıhattar depýtattyǵyna kandıdattarǵa jáne aýyl ákimderine qatysty zańnamalyq talaptardy jeńildetý, ulttyq baıqaýshylardyń mártebesin, olardyń quqyqtary men ókilettikterin arttyrý, saılaý ýchaskelerinde daýystardy sanaý rásimderin ońtaılandyrý jóninde pikirtalas ótti.
Sondaı-aq, osy kúni Ortalyq saılaý komıssııasynyń tóraǵasy «Sharapat» áleýmettik qyzmet kórsetý ortalyǵynda boldy, atalǵan Ortalyqtyń ǵımaratynda saılaý ýchaskesi bar.
Ol ýchaskelik saılaý komıssııasynyń saılaý kezinde atqaratyn jumysymen tanysty, sondaı-aq Ortalyqtaǵylardyń daýys berýleri úshin tıisti jaǵdaı jasaý qajettigine nazar aýdardy. Sebebi, olardyń basym bóligi qart adamdar, ardagerler, múgedektigi bar adamdar.
18 naýryzda Nurlan Ábdirov Qazaqstan Respýblıkasy Ortalyq saılaý komıssııasynyń qabyrǵasynda elordalyq jastardyń ókilderimen kezdesti.
Kezdesýdi asha otyryp, ol qazirgi ýaqytta Ortsaılaýkom elimizdiń barlyq óńirlerine arnaıy saparǵa shyǵyp, saılaý protsesin jetildirý máseleleri boıynsha jurtshylyqtyń pikirin zerdeleý jumystaryn qolǵa alyp otyrǵanyn atady.
Al óz kezeginde, jastar saılaýshylardyń 36% jýyǵyn quraıtynyn, ıaǵnı olar elektorattyń mańyzdy quramdas bólikteriniń biri bolyp otyrǵanyn atap ótti.
3 saǵattyq kezdesý barysynda proportsıonaldy jáne majorıtarlyq saılaý júıelerin engizý, saılaý aldyndaǵy úgit jumystaryn jáne pikirsaıystardy uıymdastyrý kezinde áleýmettik jelilerdi paıdalaný, sondaı-aq jastardy saılaý naýqanymen habardar etý máseleleri belsendi túrde talqylandy.
Jastar uıymdarynyń ókilderi jas býyn arasyndaǵy quqyqtyq saýattylyqty jáne saılaý mádenıetin arttyrý maqsatynda olardy arnaıy oqytýdy kózdeıtin tıisti is-sharalardy qolǵa alýdy usyndy.
Nurlan Ábdirov jastardyń usynysyn qoldap, Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń óz Joldaýynda el azamattary arasynda saıası mádenıetti arttyrý qajettigine basa nazar aýdarǵanyn, al elektorattyq mádenıet onyń mańyzdy quramdas bóligi bolyp tabylatynyn atap ótti.
Sondyqtan Ortsaılaýkom bul máselege erekshe nazar aýdarady.
Kezdesý barysynda Ortsaılaýkom jastar arasyndaǵy saılaý protsesiniń keıbir mańyzdy máseleleri boıynsha onlaın-saýalnama júrgizdi: saýalnamaǵa jaýap bergen jastardyń 54,5%-y kompıýter, smartfon, planshetterdi paıdalana otyryp, qashyqtyqtan, ıaǵnı elektrondyq ádispen daýys berý júıesin engizýdi qoldaıtynyn bildirdi.
Al olardyń 10,1%-y saılaý ýchaskelerinde statsıonarlyq elektrondyq ádis arqyly daýys berýdi oryndy dep sanasa, 27,8%-y aralas elektrondyq daýys berýdi (statsıonarlyq jáne qashyqtan) jón dep sanady.
Sondaı-aq, jastardyń 7,6%-y qaǵaz bıýlleteni boıynsha, ıaǵnı dástúrli túrde daýys berý ádisin qoldady.
Kezdesý qorytyndysy boıynsha jastar ókilderi Ortsaılaýkom tóraǵasyna saılaý protsesiniń ózekti máseleleri boıynsha ashyq dıalog uıymdastyryp otyrǵany úshin alǵys aıtty.
Ortalyq saılaý komıssııasynyń basshysy:
«Men osy dáýirimizde barshańyzben zamandas ekenimdi, sonymen birge óz elimizdi, osyndaı qalamyzdy jáne saıası saýatty, belsendi ári kreatıvti jastarymyzdy árdaıym maqtan tutamyn» dep atap ótip, jastarǵa rızashylyǵyn bildirdi.
Sondaı-aq, osy kúni Nurlan Ábdirov IKOMEK 109 qalalyq monıtorıng jáne jedel áreket etý ortalyǵynda bolyp, call-ortalyqtyń saılaý kezindegi jumysymen tanysty.