Saryarqa dalasynan tabylǵan saqtardyń ejelgi saımandaryn reseılik ǵalym zerttep jatyr

QARAǴANDY. QazAqparat – Samaradan kelgen maman, tarıh ǵylymdarynyń kandıdaty Igor Goraşýk saq taıpalarynyń eginshilikpen aınalysqanyn jáne tas quraldardy qalaı paıdalanǵany jaıly óz nusqasyn jarııalady. Ol Ortalyq Qazaqstanda arheologtar tapqan artefaktilerdi zertteý úshin Qaraǵandyǵa arnaıy kelgen, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

Igor Goraşýk «Soltústik Kaspıı mańyndaǵy mezolıt – erte neolıt tas quraldary» taqyrybynda dıssertatsııa qorǵady.

Aıtýynsha, bala kezinen arheologııaǵa qyzyǵýshylyq tanytqan. 12 jasynan bastap mamandandyrylǵan úıirmege barǵan. Jáne ómirin ejelgi zamandy zertteýge arnady.

Ol trasologııalyq taldaý ádisin ıgerdi, bul ejelgi ónimderdegi izderdi oqyp, olardyń maqsatyn tanýǵa múmkindik beredi.

Reseılik maman oblystyq tarıhı-ólketaný murajaıynda jáne E.A. Bóketov atyndaǵy Qaraǵandy ýnıversıteti janyndaǵy Saryarqa arheologııa ınstıtýtynda jumys istedi.

Eki apta ishinde 300-den astam artefaktini zerttep, óziniń ǵylymı tujyrymyn jasady.

«Biz «Beǵazy – Tasmola» tarıh jáne arheologııa ǵylymı-zertteý ortalyǵyn basqaratyn Arman Beısenovpen yntymaqtasamyz. Ol kóptegen tas quraldary tabylǵan saq taıpalarynyń qystaýynda qazba ótkizdi. Bir qyzyǵy, olardyń kópshiligi - ketpen. Olardyń eki túri bar: keıbireýleri jer qazý úshin, basqalarynda óte juqa pyshaq bar, ıaǵnı olar aramshópterdi orýǵa pıdalanǵan. Bizde mundaı ádis bar: qabat jýylady jáne organıkalyq zattar anyqtalady. Sonyń arqasynda tary men arpanyń tuqymdary tabyldy. Eger buryn saqtardyń eginshilik bolǵanyna kúmándansam, endi nátıjeler kúmánimdi seıiltti. Saqtar tek kóshpeli ómir súrip qana qoımaı, baý-baqsha ósirýmen aınalysqan», – dedi Igor Goraşýk.

Saryarqa ınstıtýtynda reseılik maman metaldy óńdeýge arnalǵan quraldardy, sondaı-aq tas jáne súıek ushtyqtaryn zerttedi.

Sonymen qatar, ol qorǵandardan tabylǵan jumbaq tas sharlardy muqııat tekserdi. Bul bolas sııaqty ań aýlaýǵa arnalǵan qural bolýy múmkin degen qorytyndyǵa keldi.

Igor Goraşýk bolashaq tarıhshylar úshin praktıkalyq sabaq ótkizdi. Ol stýdentterge jebeler men quraldardyń kremnıı ushy qalaı jasalatynyn kórsetti.

Ýnıversıtetpen yntymaqtastyq jalǵasady. Al murajaı reseılik mamandy qaraǵandylyqtar úshin ejelgi tehnologııalar tarıhy boıynsha dáris ótkizýge shaqyrdy.