Saralanǵan grant modelin zerttep jatyrmyz – Saıasat Nurbek
«Qazirgi bilim salasyna qysym jasap otyrǵan eń birinshi másele – demografııalyq ahýal. 2020 jyldyń qorytyndysynda Qazaqstanda 425 myń bala dúnıege keldi. Al 2021 jyly 450 myńnan astam bala týdy. Sońǵy ret bul rekord HH ǵasyrda 1987 jyly 417 myń bala bolǵan edi. ıAǵnı HH ǵasyrda qazaq halqynyń bir ǵana rekordy 417 myń bolǵan edi. Al HHІ ǵasyrdyń eki jylynda qatar rekord jańartyldy. Bıyl elimizde 400 myńǵa jýyq bala birinshi synypqa bardy. Al, 170 myń oqýshy mektep bitirdi. ıAǵnı, 10 jyldan keıin mektep bitirýshiler sany eki jarym ese artady degen sóz. Joǵary bilim alǵysy keletin jastardyń qatary da kóbeıetini túsinikti. Qyrkúıekte 177 myńǵa jýyq bala joǵary oqý ornynyń stýdenti atandy. Al, jalpy stýdentter kontıngenti 609 myńnan asty», - dedi S. Nurbek ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetinde ótken baspasóz máslıhatynda.
Mınıstrdiń aıtýynsha, sońǵy jyldary grant sany artqan. Bıyl 88 myńnan astam grant bólindi. Bul byltyrǵy jylmen salystyrǵanda 19 paıyzǵa kóp.
2025 jylǵa deıin jyl saıyn memlekettik grant sany 10 protsentke artyp otyrady.
«Degenmen, joǵary bilimge qoljetimdilik tetikteri keńeıtilýi kerek. Osy rette Memleket basshysynyń tapsyrmasymen saralanǵan granttardy (30%-dan 100%-ǵa deıin) engizemiz. Bul nelikten mańyzdy? Bir jaǵynan biz tolyqqandy daryndy nemese áleýmettik osal toptan shyqqan balalardy, aýyl balalaryn túgel qamtamasyz ete almaımyz. Ekinshiden, 120 ball alǵan, 75 nemese keı mamandyqtarda 50 ball alǵan talapkerlerge birkelki grant beriledi», - dedi Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstri.
Qazirgi ýaqytta jumys toby qurylǵan. Saralanǵan grant modelin pysyqtaý, sheteldik tájirıbelerdi zertteý jumystary júrip jatyr.
«Máselen, AQSh nemese Eýropa syndy damyǵan elderde daryndy bala grantty sózsiz 100 paıyz ıelenedi, alaıda ár otbasynyń áleýmettik jaǵdaıyna zer salyp, úzdik joǵary oqý oryndary jeńildik berip jatady. ıAǵnı, grantty saralap, bólshektep beredi. Olardy 30-40 paıyzǵa bólip beredi. Osy modeldi muqııat qarastyryp jatyrmyz. Onyń negizgi maqsaty - demografııalyq tolqyndy aldyn ala eskerip, joǵary bilimge qoljetimdi tetikterdi pysyqtaý», - dedi S. Nurbek.