Saq jazýlaryn oqýǵa arnalǵan ádisteme jasalýda - Qarjaýbaı Sartqojauly

Foto: None
ASTANA. 9 qazan. QazAqparat - Búgin QR Prezıdenti janyndaǵy Ortalyq kommýnıkatsııalar qyzmetindegi baspasóz máslıhatynda túrkitanýshy, professor Qarjaýbaı Sartqojauly saq dáýiriniń jazýlaryn oqý úshin arnaıy ádisteme jasalyp jatqandyǵyn habarlady.

«Tas betindegi saq dáýiriniń jazýlary tabylýda. Búginge deıin, ıaǵnı sońǵy úsh jyldan beri Mońǵol Altaıynan saq dáýiriniń jazýlaryn taptyq. Bıyl úsh dana jazý taýyp ákeldik. Bul jazýlardy endi oqý kerek»,-dep toqtaldy ǵalym.

Onyń sózine qaraǵanda, elimizdegi Esik qorǵanynan tabylǵan jazýlar da saq dáýirine jatady.

«Biraq ony ǵalymdar Orhon-Enıseı jazbalary erejesimen oqymaqshy boldy. Bul oǵan kelmeıdi. Sondyqtan arnaıy ádistemeni jasaý kerek. Biz sol ádistemeni jasaý ústindemiz. Keleshekte bul jazýdy oqýǵa múmkindik shyǵar degen oıdamyn», - dedi Q. Sartqojauly.

Sonymen qatar ol Astanada ashylatyn Hakası jáne Altaı petroglıfterine arnalǵan kórmede kóptegen eńbekter bar ekenin atap ótti. Búgin elordada Qazirgi zaman óneriniń «Shejire» galereıasynyń uıymdastyrýymen Reseı ǵylym jáne mádenı ortalyǵynda jartasqa jazý óneri boıynsha kórme ashylady. Onda petroglıfterdiń kóshirmesi, ıaǵnı estampajdyq ádispen qaǵazǵa basylǵan túri jurtshylyq nazaryna usynylmaq.

Budan buryn, ıaǵnı bıylǵy 16 qyrkúıekte Qarjaýbaı Sartqojaulynyń Mońǵolııa Respýblıkasyna jasaǵan ǵylymı is-sapary kezinde Saq jazýy baıyrǵy túrik bitig (rýna) jazýynyń alǵashqy úlgisi ekeni anyqtalǵanyn habarlaǵan bolatynbyz. «Mońǵol Altaı jotasynyń taý silemderinen ejelgi saq (skıf) dáýiriniń 3 dana jazý úlgisin taýyp ákeldik. Bul artefakt - álemde birinshi márte tabylyp otyrǵan qundylyq. Buǵan deıin Saq, Ǵundardyń jazýy bolǵany týraly tarıhı qujattarda aqparat saqtalǵanymen qandaı jazý ekeni anyqtalmaǵan edi. Endi mine baıyrǵy túrik bitig (rýna) jazýynyń alǵashqy úlgisi ekeni anyqtalyp, Saq (Skıf) dáýirindegi jalǵasqan rýhanı sabaqtastyq Kók túrikterge jalǵasqany dáleldenip otyr», - dedi sol kezde Eýrazııa ulttyq ýnıversıttiniń professory Q.Sartqojauly.

Seıchas chıtaıýt