Sezd sheshimin oryndaımyz: Atyraý MÓZ sapaly janar maı shyǵarý kólemin arttyra túsedi

ATYRAÝ. Mamyrdyń 23-i. QazAqparat /Andreı Sokolov/ - Memleket basshysy «Nur Otan» HDP HІІ-shi sezindegi baıandamasynda basqa da basymdyqqa ıe tapsyrmalardyń biri - elimizdegi barlyq munaı óńdeý zaýyttaryn, onyń ishinde Atyraý MÓZ bar, tolyq modernızatsııalaý qajettigine erekshe mán berdi. 2014 jylǵa qaraı otandyq munaı óńdeý zaýyttary – benzın jáne avıakerosın sekildi joǵary sapaly munaı

өnimderimen elimizdiң ishki sұranysyn tolyқ қanaғattandyrýy tıis. Jalpy alғanda mұnaı өңdeý salasyna 2014 jylғa deıin otyn-energetıka kesheniniң jalpy қosymsha құnyn 30 paıyzғa deıin arttyrý mindeti jүkteldi. ҚR Prezıdentiniң Atyraý mұnaı өңdeýshileri aldyna қoıғan tapsyrmasy қalaı oryndalmaқ, bұl týraly ҚazAқparat tilshisine Atyraý MӨZ-nyң tehnıkalyқ dırektory Denıs Kozyrev aıtyp berdi. -Prezıdent mұnaı өңdeýshilerge Respýblıka rynogyn sapaly mұnaı өnimderimen tolyқtyrý týraly naқty tapsyrma jүktedi. Bұl tapsyrmany ұjym қalaı jүzege asyrғaly otyr? - Biz tapsyrmany oryndaýғa kirisip kettik dep aıtsaқ ta bolady. Zaýytta japondyқ joba boıynsha jұmys jasaıtyn jaңa қondyrғylardy ornatý jүrgizilip jatyr. Bұlar bizge Eýro-2 deңgeıindegi өnim shyғarýғa mүmkindik beredi. Өtken jyly bizdiң kәsiporyndarda shyғarylғan benzınniң barlyқ kөlemi Eýro-2 deңgeıine sәıkes keldi. Bұdan basқa biz әzirge az mөlsherde bolsa da Eýro-2 deңgeıine sәıkes keletin dızel otynyn shyғara bastadyқ. Bұl өnim өte sapaly: tipti өte tөmen temperatýrada da қata қoımaıtyn dızel otynyn aıyrdyқ. Bizdiң aımaқ bүginniң өzinde sapaly mұnaı өnimderimen қamtamasyz etildi. Өkinishke oraı bizdiң kөlem Қazaқstan Respýblıkasy үshin tym az. -Mұny memleket basshysy sezde өz baıandamasynda aıtty. Al, aldaғy ýaқytta ne tyndyrylýy tıis? -Bүginde vakkýmdyқ blokty қaıta қalpyna keltirý jұmystary tolyқ қarқynmen atқarylyp jatyr. Bұl vakkýmdyқ «gazoıl» sekildi өte baғaly өnimge қol jetkizedi. Kelesi jyldan bastap biz jylyna 1 mln. tonnaғa deıin өnim өndirýge jol ashatyn baıaýlatylғan koksteý қondyrғysyn қaıta құrý isin bastamaқpyz. Kelesi kezeң ? aromatıka өndirý jөnindegi keshen құrylysy. Aromatıka өndirý jөnindegi keshen eki jeke өndiristen tұrady. Bұlar, benzol өndirisi jәne aromatıkalyқ kөmir sýtegi өndirisi. Osy keshen iske қosylғan soң, Atyraý mұnaı өңdeý zaýyty jylyna Eýro-3 jәne Eýro-4 deңgeıine sәıkes keletin 1 mln. tonnaғa deıin benzın shyғaratyn bolady. Sonymen қatar benzol өndirý jөnindegi keshen iske қosylғan soң, zaýyt sýtegimen de tolyқ қamtamasyz etiledi. Sýteginiң қosymsha kөlemderi Eýro-3 jәne Eýro-4 deңgeıinen kem tүspeıtin janar-jaғar maıdyң kez-kelgen tүrin shyғarýғa mүmkindik beredi. -Siz mұnaı өңdeý, jaңa sapadaғy өnim shyғarý kөlemin arttyrý jөninde aıtyp otyrsyz. Al shıkizatty tereңdetip өңdeý ұlғaıtylady ma, өıtkeni, onyң kөlemi bүginde 50-60 paıyzdan aspaı otyr. Ne sebepti өңdelgen mұnaıdyң basym bөligi arzan mazýt nemese odan da tөmen қaldyқty өnimder shyғarýғa jұmsalady? - Iıa, mұnaıdy қaıta өңdeýdiң tereңdigin ұlғaıtý, onyң kөlemin 90 paıyzdan kem emes kөrsetkishke jetkizý, bұl ? bizdiң basty mindetimiz. Ol үshin biz mұnaıdy tereңdetip қaıta өңdeý jөninde keshen ornatatyn bolamyz. Osylaı etsek, onda joғarғy oktandy benzın men dızel otynyn alýdyң sәti tүser edi. Benzın shyғarýdy 3 esege, al dızel otynyn shyғarýdy 1,5 esege arttyramyz. Aromatıkalyқ kөmirsýtegin өndirý jөnindegi keshenniң құrylysy jaıynda bizdiң aldymyzda үlken mindetter tұr. Atalғan keshen paıdalanýғa berilgen soң, Atyraý jylyna 133 myң tonna benzol jәne 496 myң tonna paraksılola өndiretin bolady. Prezıdent: elimizde mұnaı hımııa salasyn jandandyrý mindetin қoıdy. Қazaқstanda tұңғysh ret týra osy Atyraý oblysynda yқpaldastyrylғan mұnaıhımııa kesheniniң құrylysy salynady dep josparlanýda. Құrylys jұmysy osy jyly bastalғaly otyrғan kәsiporynғa biz shıkizattyқ baza bolamyz.Jalpy alғanda AMӨZ қaıta jөndeýden өtken soң, bizder өnimdi 2 esege deıin ? joғary oktandyқ benzın өndirýdi ? 1 mln. 100 myң tonnaғa deıin, al avıakerosın shyғarýdy 4 esege deıin ? 356 myң tonnaғa deıin өndiremiz. Dızeldik otyn өndirisin de ? 1 mıllıon 400 myң tonnaғa deıin ұlғaıtamyz, sol arқyly mazýt өndirisin 10 esege deıin kemitemiz.Biz sөz etip otyrғan өnimniң tүrleriniң barlyғy da Қazaқstan rynogy үshin үlken sұranysқa ıe. Sondyқtan da zaýyttyң jaңa өndiris қýaty mұnaıdyң қaıta өңdelýin jylyna ? 5 mıllıon tonnaғa deıin jetkizedi.