Pýlmonolog koronavırýs balalarǵa qanshalyqty qaýipti ekenin aıtty
– Tatıana Vasılevna, aıtyńyzshy, balalarǵa koronavırýstyq ınfektsııa qanshalyqty qaýipti?
«Balalar men jasóspirimder eresek adamdar sııaqty koronavırýspen aýrady. Sonymen qatar, olar ınfektsııany tasymaldaýshy bolyp tabylady. Bala aǵzasy bul vırýsty ońaı jeńe alady. Eger balada sozylmaly nemese basqada ınfektsııalyq aýrý bolsa, onda KVI aýyr túrde ótýi múmkin.
– Qolda bar derekter boıynsha, aýrý belgileri kóbine qart adamdarda baıqalyp, olarǵa vırýsty jeńý qıynǵa soǵady. Baqytymyzǵa oraı, vırýs balalarǵa olaı áser etpeıdi. Sebebi nede?
- Kez-kelgen vırýstyń ómirlik belsendiligi jasýshaǵa engende ǵana bilinedi. Vırýs organızmnen tys jerde ómir súre almaıdy. Koronavırýstyń jasýshalarǵa enýi úshin ACE2 aqýyzy qajet. Dál osy aqýyz – koronavırýs ınfektsııasynyń adam jasýshasyna kirýine múmkindik týdyrady. Bul aqýyzdyń belsendiligi adamnyń jasyna baılanysty ekeni belgili boldy. Adamnyń jasy neǵurlym úlken bolsa, belsendiligi de joǵarylaı túsedi. Balalardyń tómengi tynys alý joldaryndaǵy ACE2 eresekterge qaraǵanda edáýir tómen ekendigi dáleldendi.
– Balalardaǵy koronavırýstyń negizgi belgileri qandaı bolady?
–Koronavırýs ınfektsııasy - bul jedel respıratorlyq vırýstyq ınfektsııa jáne oǵan tán erekshe sımptom joq. SOVID-19-dyń eń jıi taraǵan belgilerine dene qyzýynyń joǵarylaýy, qurǵaq jótel jáne sharshaǵyshtyq jatady. Sırek belgilerine býyn men bulshyqetterdegi aýrý sezimi, murynnyń bitýi, bas aýrýy, konıýnktıvıt, tamaqtyń aýrýy, dıareıa, ıis jáne dám sezýdiń joǵalýy, saýsaqtar men barmaqtar terisiniń túsiniń ózgerýi men bórtpelerdi jatqyzýǵa bolady. Bul belgiler kóbine eresek adamdarda kezdesedi. Balalardyń joǵarǵy tynys joldaryna áser etedi - bul muryn, aýyz jáne tamaq. Sondyqtan kóbinese sýyq tııý belgilerine uqsas keledi. Balalarda ıis pen dám sezbeý sırek kezdesedi.
–Jańa týǵan náresteler úshin COVID-19 qaýipti me?
–Jańa týǵan náresteler de koronavırýs juqtyrady. Bala kishkentaı bolǵan saıyn qaýip sonshalyqty úlken. Óıtkeni dúnıege kelgen sábıde KVI ınfektsııasyna qarsy ımmýnıtet joq. Kishkentaı shaqalaqtardy túrli ınfektsııadan anasynyń antıdeneleri qorǵaıdy. Biraq koronovırýsqa qarsy anasynda antıdeneler qalyptaspaǵan.
–Dáriger retinde ata-analarǵa qandaı keńes berer edińiz?
- Balalar úshin de, eresekter úshin de aldyn alý sharalary birdeı: qol gıgıenasyn saqtaý, qoǵamdyq oryndarda, kóshede áleýmettik qashyqtyqty saqtaý, maska taǵý. Eń bastysy balaǵa túsindirý qajet. Infektsııa juqtyrǵan balalardyń kóbinde aýrý belgileri álsiz bilinedi, keıde bilinbeýi de múmkin. Sondyqtan balalardy basqa adamdardan alys ustap, gıgıenasy men tazalyǵyna mán bergen jón. Ata-analarǵa aıtarym balany úıde óz betinshe emdeýge bolmaıdy. Anıtıbıotıkterdi tek dárigerdiń ruqsatymen ǵana berý qajet.
– Áńgimeńizge rahmet!