Prezıdent Joldaýy: bilim berý, densaýlyq saqtaý jáne sport salasynda qandaı sharalar qabyldanady
Vıtse-premer óz sózinde eldegi sheteldik joǵary oqý oryndarynyń fılıaldarymen jumys isteýge nazar aýdardy. Bul baǵytta Ǵylym jáne joǵary bilim mınıstrligi bilim berý baǵdarlamalaryn, oqytý tehnologııalaryn transfertteý jáne olarda oqıtyn stýdentterdiń bilim deńgeıin, quzyretteri men daǵdylaryn baǵalaý bóliginde olardyń jumysyna biryńǵaı talaptar qabyldaýdy josparlap otyr. Otandyq joǵary oqý oryndarynyń básekege qabilettiligin arttyrý úshin bilim berý sapasyn táýelsiz baǵalaý uıymdastyrylady. Bul rette negizgi krıterııler EYDU elderi qoldanatyn kórsetkishter bolady. Baǵalaý nátıjeleri boıynsha joǵary oqý oryndary lıgalarǵa bólinedi.
«Jańa erejeler bilim berý granttaryn bólýge de áser etedi. Aldaǵy jyldarda granttar joǵary oqý oryndarynyń kiretin lıgasyna qaraı jáne ulttyq biryńǵaı testileýde joǵary ball alǵan, biraq konkýrs aıasynda óte almaı qalǵan túlekterdi qoldaý maqsatynda saralanatyn nemese dıfferentsıalanatyn bolady», — dedi Tamara Dúısenova.
Lıgalarǵa bólý kolledjder arasynda da josparlanǵan. Memleket basshysy kelesi jyldy «Jumysshy mamandyqtary jyly» dep jarııalady. Osyǵan baılanysty Bilim mınıstrligi TjKB transformatsııasynyń keshendi josparyn daıyndaǵan.
Orta bilim berý sapasyn arttyrý maqsatynda óńirlerde tirek mektepter jelisin qurý, shaǵyn jınaqty mektepterdi transformatsııalaý boıynsha jumys jalǵasady. Sondaı-aq jyl sońyna deıin «Jaıly mektep» jobasy aıasynda salynǵan mektepterdi basqarý júıesiniń jańa modeli bekitiledi.
«Qarjylandyrý kózderi naqtylana otyryp, aldaǵy 3 jylda 1300 mektepti kúrdeli jóndeý jospary 1 jeltoqsanǵa deıin ázirlenedi. Memlekettik qoldaýdyń ashyqtyǵyn qamtamasyz etý úshin balalardy tárbıeleý, oqytý jáne tamaqtandyrýǵa bólinetin qarajat kólemi mobıldi qosymshada nemese ata-analardyń «Áleýmettik ámııanynda» qyzmetti naqty alý faktisine qaraı kórsetilip otyratyn bolady», — dedi vıtse-premer.
Premer-Mınıstrdiń orynbasary sondaı-aq mektepke deıingi bilim berýge qatysty josparlanyp otyrǵan sharalar týraly aıtty. Onyń aıtýynsha, balabaqshalardyń bilim berý baǵdarlamalaryn mektepterdiń bastaýysh synyptarymen sınhrondaý, Biryńǵaı tsıfrlyq kezek jobasyn iske asyrý jumystary jalǵasady. Bul jumys zańnamaǵa ózgerister engizýdi talap etedi.
Dene shynyqtyrý jáne sport salasynda da jańalyqtar kútilýde. Atap aıtqanda, sportty damytýdyń úsh satyly júıesi qurylatyn bolady. Sondaı-aq joǵary jetistikter sport túrleriniń tizbesi qaıta qaralady. Osy salaǵa bólinetin qarajatty tıimdi jáne utymdy paıdalaný úshin jan basyna shaqqandaǵy qarjylandyrý normatıvi engiziledi, sport túrleri boıynsha kadrlar daıarlaý júıesi qaıta qaralady. Bul ózgerister Májilis qabyrǵasynda qaralatyn zań jobasy sheńberinde engiziletin bolady.
Densaýlyq saqtaý salasynda da reformalar kózdelgen. Kepildendirilgen bazalyq jáne saqtandyrý paketterinen turatyn medıtsınalyq kómektiń Biryńǵaı paketin qalyptastyrý usynylady. Ashyqtyqty qamtamasyz etý úshin tsıfrlandyrý engizilýde. Jyl sońyna deıin medıtsınalyq saqtandyrý qoryn tsıfrlandyrý boıynsha jumystardy aıaqtaý jáne kelesi jyldyń sońyna qaraı Biryńǵaı ulttyq aqparattyq júıeni engizý josparlanýda.
Úkimet Otbasynyń tsıfrlyq kartasynyń derekterine sáıkes daǵdarystyq jáne shuǵyl sanattarǵa jatqyzylǵan otbasylar sanyn azaıtý jónindegi jumysty jalǵastyrady.
«Ózderińiz biletindeı, bul shara ár otbasymen jekeleı jumys istep, olardyń múmkindigine qaraı meıilinshe ońtaıly memlekettik qoldaý túrlerin usynýǵa baǵyttalǵan. Kelesi mańyzdy shara – «Áleýmettik ámııandy» engizý. Onda ár otbasyǵa áleýmettik mártebesine qaraı usynylatyn barlyq memlekettik qoldaý túrleri bolady. Sondaı-aq qoldaýdyń naqty berilý faktisi negizinde memleket tarapynan kórsetilgen kómek somasy da kórsetiledi», — dep tuıindedi Tamara Dúısenova.