Prezıdent olımpıada rezervin daıyndaıtyn mektep-ınternattar men kolledjderge jan-jaqty qoldaý kórsetý kerek ekenin aıtty
– Elimizde 500-den astam Balalar men jasóspirimderdiń sport mektebi bar. Biraq olardyń qyzmetinde túıtkildi máseleler az emes. Osyndaı mektepterdiń baǵdarlamasyna kirgen 162 sport túriniń tek 52-si ǵana olımpıadalyq sport túrine jatady. Sondyqtan olımpıadalyq sport túrleriniń rezervin tolyqtyratyn qabiletti balalar jetispeıdi, saıyp kelgende sporttaǵy joǵary jetistikterdiń nátıjesi nasharlaıdy. Qarjynyń durys bólinbeýinen bıýdjet aqshasynyń basym bóligi «jelge ushady», – dedi Prezıdent.
Bul rette Memleket basshysy sport salasyna joǵary bilikti mamandardy tartý úshin barynsha qolaıly jaǵdaı jasaý kerek ekenin atap ótti.
– Ókinishke qaraı, kóptegen talantty bapkerler óz elimizden qoldaý tappaı, shetel asyp ketip jatady. Olar sol jerge baryp, jas sportshylardy tárbıeleıdi, ıaǵnı, basqa memlekettiń ulttyq qurama komandalaryn álemdik dodalarǵa daıyndaıdy. Mysaly, osy Olımpıada oıyndarynda Týnıs eliniń thekvondodan ulttyq quramasy qazaq bapkeri Esbol Sultanovtyń jetekshiligimen eki medal jeńip aldy, onyń bireýi – altyn medal. Bapkerlerge jan-jaqty qoldaý kórsetý sharalaryn qolǵa alý kerek, ásirese, olardyń qoǵamdaǵy áleýmettik jáne kásibı mártebesin arttyrý óte mańyzdy. Bir sózben, bizge myqty bapkerler mektebin jasaqtaý qajet, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Prezıdent sheteldik sportshylarǵa azamattyq berip, el atynan dodaǵa qosý tájirıbesin doǵarý kerek ekenin aıtty.
– Óıtkeni kez kelgen legıoner ulttyq quramaǵa shaqyrtý alǵysy keletin jas ári bolashaǵynan kóp úmit kúttiretin atletterimizdiń jolyn kesedi. Odan góri qazir bizde damýy kenjelep turǵan sport túrlerinen myqty sheteldik bapkerlerdi tartý múmkindigin qarastyrǵan jón. Legıoner-sportshylardyń jetistigi búgin mereıińdi ósirgenmen, erteń abyroıyńdy asqaqtatpaıdy. Bul jerde kásibı bapkerge basymdyq bergen jón, – dedi Memleket basshysy.
Qasym-Jomart Toqaev olımpıada rezervin daıyndaıtyn mektep-ınternattar men kolledjderge jan-jaqty qoldaý kórsetý kerek ekenin aıtty.
– Mundaı oqý oryndary barlyq aımaqta bolýy qajet. Almatyda jańa Olımpıadalyq daıarlyq bazasy salyndy. Bul bizdiń sportshylarymyzdyń joǵary deńgeıde jattyǵýyna zor múmkindik beredi. Qazir Astanada Ulttyq sport ýnıversıteti salynyp jatyr. Oqý orny sporttyq bilim berýmen shektelmeıdi. Onda zamanaýı zertteý ortalyǵy ashylady. Osynyń bári elimizde chempıondardyń jańa býynyn daıyndap shyǵarýǵa jol ashatynyna senimdimin, – dedi Memleket basshysy.
Prezıdent jas sportshylardy tól tanym-túsinigimizge saı tárbıelep, olardyń boıyna dástúrli qundylyqtardy sińirý óte mańyzdy dep sanaıdy.
– Ulttyń jany – taza, sanasy – saý bolýǵa tıis. Sportshylar, eń aldymen, sportpen shuǵyldanýy kerek. Taǵy bir mindet – sport qaýymdastyqtarynyń tıimdiligin arttyrý. Olardyń kóbi myqty sportshylardy iriktep, kásibı turǵydan ósirýdiń ońtaıly jolyn tappaı keledi. Sonyń saldarynan naǵyz daryndy jastar kózge ilinbeı, joly ashylmaı qalady. Sondyqtan el ishindegi túrli jarystarda ádildik bolýyn qamtamasyz etý kerek. Sportshylardy irikteý jumystary barynsha ashyq júrgizilýge tıis. Sonymen qatar sportshylardy daıarlaýdyń biryńǵaı standartyn ázirlep, zamanaýı ádistemeler negizinde bapkerler men tóreshilerdiń biliktiligin arttyrýǵa baǵyttalǵan sharalar qabyldaý qajet. Sportshylardy sapaly medıtsınalyq qyzmetpen qamtamasyz etýge federatsııalar tarapynan jetkilikti kóńil bólinbeı jatqanyna jıi shaǵym túsedi. Búkil álem sport medıtsınasy kásibı daıarlyqtyń ajyramas bóligi ekenin moıyndap otyr. Bul – joǵary tehnologııalyq sala. Innovatsııasyz, ozyq ǵylymı izdenissiz jáne joǵary bilikti mamandarsyz is ónbeıdi. Memleket qajet resýrsty bólip otyr. Demeýshilerden de qyrýar qarjy túsedi. Federatsııalar sony maqsatqa saı jumsaýǵa tıis. Respýblıkalyq federatsııalardyń qyzmetine saraptama júrgizip, qarjylandyrý tásilderin qaıta qaraýdy tapsyramyn, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Memleket basshysynyń aıtýynsha, sońǵy bes jylda joǵary jetistikter sportyna shyǵyn eki ese ósken, biraq soǵan laıyq nátıje joq.
– Salalyq mınıstrlik, Ulttyq olımpıada komıteti, óńirlerdegi sport basqarmalary men federatsııalardyń jumysynda olqylyq kóp ári ózara úılesimdi jumys joq dep sanaımyn. Qazirgi jaǵdaıǵa qaraǵanda, sport fýnktsıonerleri salany damytýmen emes, mıllıardtaǵan bıýdjet qarjysyn ıgerýmen álek. Olar túpki nátıjege bas aýyrtpaıdy. Sport salasynda jemqorlyq faktileri jıi kezdesedi. Bul tek otandyq sporttyń damýyna ǵana emes, eldiń abyroı-bedeline nuqsan keltiredi. Mundaıǵa jol berýge bolmaıdy! – dedi Qasym-Jomart Toqaev.Bul rette Prezıdent búginde ár óńir qandaı sportty qoldaıtyny týraly sheshimdi óz betinshe qabyldaıtynyn synǵa aldy. Úkimetke jaǵdaıdy baqylaýǵa alyp, sportqa qatysty mekemelerdiń barlyq deńgeıindegi basqarý vertıkalin qalpyna keltirý jóninde tapsyrma berdi. Sonymen qatar elimizdiń sport qaýymdastyǵy men shetelderde Ulttyq olımpıada komıtetiniń bedelin kóterý týraly mindet júktedi. Memleket basshysy ulttyq sport túrlerin damytýǵa erekshe mán berilip jatqanyna nazar aýdaryp, elimizde ótetin V Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndarynyń mán-mańyzyna toqtaldy.
– Bul saıys arqyly biz, eń aldymen, tól órkenıetimizdiń tamyry tereń tarıhyn jer-jahanǵa pash etemiz. Sondaı-aq dúbirli doda túrli elderdiń dostyǵyn nyǵaıtatyn mańyzdy qadam bolmaq. Kóshpendiler oıyndary ekologııany saqtaý, Qazaqstandy jasyl elge aınaldyrý jáne abattandyrý taqyrybyn kóterýge jaqsy múmkindik beredi. Olımpıada kezinde túbi bir túrki jurty ózara tilektestik pen janashyrlyqtyń shynaıy úlgisin kórsetti. Sportshylar da, jankúıerler de kórshi elderdiń árbir jeńisine shyn júrekten qýandy. Bir-birine qoldaý bildirip, qajet bolsa kómekterin de aıaǵan joq. Tipti, balýandarymyz jeńis tuǵyryna týǵan baýyrlar sııaqty birge kóterildi. Halyqtar arasyndaǵy rııasyz dostyq degenimiz – osy! Bul – shyn máninde, baǵa jetpes baılyq. Biz barlyq salada bir-birimizge tilektespiz. Kóshpendiler oıyndary baýyrlas elderdiń osyndaı myzǵymas birligin bekemdeı túspek. Sondyqtan ony joǵary deńgeıde uıymdastyrýymyz kerek, – dedi Prezıdent.
Qasym-Jomart Toqaev sózin qorytyndylaı kele, biz úshin buqaralyq sportqa júıeli qoldaý kórsetý, jan-jaqty damyǵan, salaýatty ult qalyptastyrý mańyzdy ekenin eske saldy.
– Biz osy maqsatta densaýlyq saqtaý, áleýmettik sala, bilim, ǵylym, mádenıet jáne sport salalarynda aýqymdy reformalar júrgizip jatyrmyz. Sondyqtan qalaıda medal alý – bizdiń jol emes. Buǵan deıin jalǵan ataqtyń jetegine erip, túrli qıturqy áreketter jasalǵany bárimizge málim. Sonyń nátıjesinde kóptegen sportshy densaýlyǵynan aıyryldy. Olar sporttan birjolata ketti. Elimizdiń abyroı-bedeline nuqsan keldi. Qazaqstanǵa bir sáttik, aldamshy jetistikter kerek emes. Jurttyń biz týraly ne oılaıtynyna alańdamaı, tól bolmys-bitimimizdi saqtaýymyz kerek. Jan-jaǵymyzǵa jaltaqtamaı, alǵa qaraı batyl ári júıeli qadam basýymyz qajet. Kez kelgen nársege bola salymyz sýǵa ketip, kúńire bergennen, kúızeliske túskennen paıda joq. Bul jóninde men buǵan deıin de aıtqan edim. Bizdiń maqsatymyz – barshaǵa aıqyn. Bul – ozyq el bolý. Sondyqtan biz bir el, bir halyq bolyp, tek alǵa qaraı júrýimiz kerek. Olımpıadanyń eń basty qundylyǵy – medal ǵana emes. Jahandyq báseke kezinde tutas elimiz ózara tilektes, nıettes boldy. Eń basty qundylyq – osy, – dedi Memleket basshysy.Saltanatty jıynda Olımpıada chempıony, dzıýdoshy Eldos Smetov, baıraqty básekeniń qola júldegerleri, mergen Aleksandra Le men boksshy Nazym Qyzaıbaı sóz sóılep, jyly lebizderin bildirdi.