«Polıtseıler «WhatsApp»-pen sóılesedi» - baspasózge sholý
***
«Egemen Qazaqstan» gazetinde Bas prokýrordyń orynbasary Jaqyp Asanovpen aradaǵy suhbat berilgen.
«Bul qoǵamymyzdyń jyl ótken saıyn sotqa kóp júginip jatqandyǵynda. Sondyqtan ýaqyt kútpeıdi. Máselen, azamattyq ister boıynsha statıstıkaǵa kóz júgirtetin bolsaq, 5 jyl ishinde azamattyq ister sanynyń 47 paıyzǵa ulǵaıǵandyǵyn kóremiz. 2014 jyly sottarǵa 750 myń talap-aryz túsken, al árbir is eki taraptan kem bolmaıtyndyǵyn eskersek, onda oǵan eń az degende 1,5 mln. jeke jáne zańdy tulǵalar tartylǵan. Al bul qarttar, ne balalar emes, óz bıznesi, jumysy, otbasy bar turǵyndardyń ekonomıkalyq belsendi bóligi. Sonda olar ózderiniń qymbat ýaqyttaryn sot apparaty, prokýratýra, qorǵaýshylar, sot oryndaýshylar, sarapshylar, qoldaýshy toptar qosa tartylatyn daý-janjaldarǵa ǵana arnaıdy. Daý-janjaldardyń osynshama kóptigi qoǵamnyń kóńil-kúıine de áser etpeı qoımaıdy. Sebebi, sot kóbinese eki tarapty birdeı qanaǵattandyra almaıdy. Osynyń saldarynan sot organdaryna degen senim bolmaıdy, kemıdi sóıtip sotqa, prokýratýraǵa, depýtattarǵa, Prezıdent Ákimshiligine aryz-shaǵymdar tolassyz aǵylyp jatady»,-deıdi J. Asanov. Bul suhbat «Zań ústemdigi qamtamasyz etiledi» degen taqyryppen basyldy.
Bas basylymda « Aqyldy qala» ınnovatsııalyq jobasy» atty maqala kópshilik nazaryna usynylǵan. Elbasy Astanany bolashaq qalasy retinde damytýdyń «Smart City» - «Aqyldy qala» halyqaralyq formatynyń «Smart Astana» jobasyn 2017 jylǵa deıin is júzine asyrý mindetin qoıǵan bolatyn. Mine, osy keleli mindetti oryndaý maqsatynda Astana qalasynyń ákimdigi «Smart Astana» tuǵyrnamasy aıasynda birneshe iri jobany is júzine asyrýda. «Smart Astana» jobasynyń basty maqsaty elorda turǵyndarynyń turmys dárejesin, ál-aýqatyn arttyrý, Astana qalasynyń ınfraqurylymyn jaqsartý jáne odan ári jańǵyrtý qoǵamdyq kólik, qoǵamdyq qaýipsizdik sharalaryn is júzine asyrý bolyp tabylady. Bul zamanaýı jobanyń negizgi operatory - «Astana Innovations» AQ. «Astana Innovations» aktsıonerlik qoǵamynyń basqarma tóraǵasy Áltaıyr Ýyzbaevtyń aıtýynsha, kompanııa jumysy negizgi úsh baǵytta - ınnovatsııalyq startaptardy qoldaý, «Smart Astana» baǵdarlamasyn júzege asyrý, sonymen birge, Astana qalasynyń tirshilik qyzmetin keshendi qamtamasyz etý júıesin (TQKQJ) damytý boıynsha keshendi jumystar atqarady. Kompanııa jumystaryn endi bastaǵan startap-kompanııalarǵa qarjylyq jáne keńestik kómek kórsetedi. Á.Ýyzbaevtyń aıtýynsha, «Smart Astana» baǵdarlamasynyń sheńberinde «Smart BEO», «Smart mektep», «Smart emhana», «Smart kólik», «Smart avtoturaq», «Smart TKSh» jáne «Smart jaryqtandyrý» jobalary qolǵa alynǵan. Bul jobalardy júzege asyrý ınvestıtsııalyq qarjylardyń esebinen júrgiziledi.
***
«Almaty oblysynyń polıtseıleri WhatsApp tanymal mobıldik qosymshasynyń kómegimen jurtshylyqpen qosymsha baılanys ornatýdy sheshti», - dep jazady «Aıqyn» gazeti búgingi sanyndaǵy «Polıtseıler «WhatsApp»-pen sóılesedi» atty materıalda. Taldyqorǵan ІІB Jedel basqarý ortalyǵynda WhatsApp qosymshasy bar 707 922 32 33 eske saqtalatyn nómir ornatyldy.
- 8 maýsymdaǵy jaǵdaı boıynsha polıtsııanyń WhatsApp-na barlyǵy 22 habarlama kelip túsken, olardyń negizgi bóligi oblys ortalyǵynyń abattandyrylýy jáne jol-kólik erejelerin usaq buzýshylyqtarmen baılanysty. Rastalǵan 10 habarlama boıynsha ákimshilik áreket etý sharalary qoldanyldy. 2 habarlama boıynsha aqparat Almaty qalalyq ІІD-ne jáne taǵy bireýi Talǵar aýdany polıtseılerine jiberildi, - dedi jańa baılanystyń tıimdiligi jóninde Taldyqorǵan ІІB Jedel basqarý ortalyǵynyń bastyǵy, polıtsııa podpolkovnıgi Rýslan Ábildanov.
Osy basylymda «30-ǵa jýyq uıym birikpek» degen maqala jarııalandy. Elimizde «balalar men jastardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa jáne qoldaýǵa» arnalǵan «Aqbota» kásibı ÚEU-dar birlestigi quryldy. Buǵan balalar men jastardyń ál-aýqatyn jaqsartý úshin 30-ǵa jýyq úkimettik emes uıym (ÚEU) birikti.
Olar - óskeleń urpaqtyń máselelerin sheshý jáne onyń tásilderin ázirleý isinde tájirıbesi bar uıymdar. «Jumyla kótergen júk jeńil» demekshi, endi judyryqtaı jumylǵan ÚEU-dar birlestigi balalarǵa úıde zorlyq kórsetilýiniń, olardyń saýdalanýynyń aldyn alýǵa jáne áleýmettik qorǵaýǵa, erekshe qajettilikteri bar balalar men jastardy qoldaýǵa arnalǵan baǵdarlamalardy júzege asyrýǵa baǵyttalǵan is-sharalardy ótkizýdi josparlap otyr.
***
«Ana tili» gazetiniń sońǵy sanynda «Saqaý jarnama, saýatsyz aýdarma» degen maqala berilgen. Jýyrda Oral qalasyndaǵy Saltanat saraıynda «Onomastıka jáne kórneki aqparat máseleleri» jáne onamastıka salasyndaǵy normatıvtik-quqyqtyq aktilerdi retteý» atty respýblıkalyq dóńgelek ústel ótti.
Dóńgelek ústel jumysyna Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrligi Tilderdi damytý jáne qoǵamdyq-saıası jumys komıteti tóraǵasynyń orynbasary Serik Sálemov qatysty. Jıynda sóz alǵan ǵalymdar men sarapshylar, sondaı-aq sala mamandary onomastıka salasynyń ózekti máselelerin talqylap, oı-pikirlerimen bólisti.
L.Gýmılev atyndaǵy Eýrazııa ulttyq ýnıversıtetiniń professory, fılologııa ǵylymynyń doktory, QR Úkimeti janyndaǵy respýblıkalyq onomastıka komıssııasynyń múshesi Serik Negımov ilgeri órkendeýimiz úshin baıyrǵy jer-sý ataýlaryn qaıtadan qalpyna keltirý qajettiligin sóz etti. Ol onomastıka salasynda atqarylýy tıis jumystarǵa toqtaldy. Sonyń biri Astanadan 180 shaqyrym jerde Stepnogorsk degen qalany qazaqshalaý máselesin qozǵady. Sonymen qatar Petropavl, Pavlodar qalalaryn da qazaqshalaý ýaqyt talaby ekenin aıtty.