Pnevmokokkty vaktsınany Qazaqstanda Pfizer óndiretin bolady
Osy kelisim sheńberinde amerıkalyq farmatsevtıkalyq alyp Pfizer el aýmaǵynda ınnovatsııalyq vaktsınanyń kelisimsharttyq óndirisin uıymdastyrýdy óz moınyna alýǵa jáne 10 jyldyń ishinde Qazaqstanǵa 20 valentti pnevmokoktyq konıýgatsııalanǵan vaktsınany jetkizýdi júzege asyrýǵa mindettenedi.
Vaktsınany Biryńǵaı dıstrıbıýtor satyp alady, ol 2009 jyldan bastap densaýlyq saqtaý uıymdaryna odan ári berý úshin memlekettik bıýdjet qarajaty esebinen satyp alynatyn dárilik zattardy ortalyqtandyrylǵan satyp alýdy uıymdastyrýshy boldy. Qujatqa qol qoıý úshin Qazaqstanǵa Taıaý Shyǵys, Reseı jáne Afrıka (Mera) óńirindegi kompanııanyń óńirlik prezıdenti Patrık van der Loo keldi.
Qazaqstan Eýrazııa óńiri men Ortalyq Azııa elderinde Pfizer ınnovatsııalyq vaktsınanyń kelisimsharttyq óndirisin jolǵa qoıýdy josparlap otyrǵan birinshi el boldy.
Memleket basshysynyń Qazaqstan naryǵyna farmatsevtıka salasynyń jahandyq oıynshylaryn tartý jónindegi tapsyrmasyn oryndaý sheńberinde jergilikti óndirýshilerdiń bazasynda kelisimsharttyq óndiristi uıymdastyrýǵa daıyndyq, sondaı-aq tájirıbe almasý jáne tehnologııalar transferi boıynsha aýqymdy jumys júrgizildi.
Bıyl aqpan aıynda Pfizer, Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men Qazaqstan Respýblıkasy Syrtqy ister mınıstrliginiń arasynda jobany iske asyrý jónindegi Jol kartasyna qol qoıyldy.
Pnevmokokk ınfektsııasyna qarsy vaktsınatsııalaý 2010 jyldan bastap Qazaqstannyń Ulttyq profılaktıkalyq egý kúntizbesine kiredi. Jappaı ımmýndaý bastalǵanǵa deıin pnevmonııa eldegi 1 jasqa deıingi balalar óliminiń jetekshi sebepteriniń biri boldy. Ulttyq kúntizbege vaktsınatsııalaýdy engizý osy jas tobyndaǵy balalardyń arasynda ólim deńgeıin 2,5 eseden astam tómendetýge múmkindik berdi.
Ekinshi iri oqıǵa shveıtsarııalyq F. Hoffmann-La Roche Ltd kompanııasy, «SQ-Farmatsııa» JShS Biryńǵaı dıstrıbıýtory, «Nobel Almaty farmatsevtıkalyq fabrıkasy» AQ (Nobel AFF) jáne ornalastyrý týraly kelisimniń negizinde Qazaq onkologııa jáne radıologııa ǵylymı-zertteý ınstıtýtynyń (QazORǴZI) arasynda patenttelgen biregeı dárilik zattardy jetkizýdiń uzaq merzimdi shartyna qol qoıyldy. 2022 jylǵy 1 jeltoqsanda Qazaqstan Respýblıkasy Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men Roche kompanııasynyń arasynda qol qoıyldy.
Uzaq merzimdi shartqa resmı qol qoıý elimizdegi basty ınvestıtsııalyq oqıǵa – QR Premer-Mınıstri A.Smaıylovtyń tóraǵalyǵymen ótken jahandyq ınvestıtsııalar jónindegi Qazaqstandyq dóńgelek ústel sheńberinde ótti.
Ornalastyrý týraly kelisimniń sheńberinde Roche kelisimsharttyq óndiristiń negizinde úsh bıotehnologııalyq dárilik preparatty jergilikti óndirý úshin ozyq tehnologııalar men noý-haýdyń berilýin jáne uzaq merzimdi sharttyń negizinde jergilikti áriptestiń tarapynan patenttelgen biregeı dárilik zattardy keıinnen jetkizýdi qamtamasyz etýge mindettendi. Bul mańyzdy qadam shyǵyndardy azaıtýǵa jáne joǵary sapaly dári-dármekterdiń qoljetimdiligin arttyrýǵa kómektesedi. QazORǴZI men Roche kompanııasynyń yntymaqtastyǵy onkologııalyq patsıentter úshin ınnovatsııalyq isikke qarsy preparattardyń qoljetimdiligin qamtamasyz etedi.
Álemdik farmatsevtıkalyq alyp Roche-men yntymaqtastyq Qazaqstanǵa jańa tehnologııalardy ǵana emes, óziniń densaýlyq fılosofııasyn da ákeledi. Densaýlyq fılosofııasy - densaýlyqty túsiný men oǵan jetýdiń keshendi tásili. Búgin biz medıtsınalyq kómek kórsetý tájirıbesin, densaýlyq saqtaý júıesin jáne jalpy álemdi ózgertetin tehnologııalardyń ósip kele jatqanyn kórip otyrmyz. Búgingi tańda kompanııa óndiristi oqshaýlaýdan basqa, yntymaqtastyqty jalǵastyrýǵa jáne elde birqatar birlesken jobany júrgizýge nıetti.
Mysaly, Nazarbaev ýnıversıtetiniń Medıtsına mektebiniń bazasynda QR Densaýlyq saqtaý mınıstrligi men Roche arasynda qol qoıylǵan Ornalastyrý jónindegi kelisimniń sheńberinde zerthanalyq dıagnostıka boıynsha ınnovatsııalyq trenıng ortalyǵy quryldy. Kompanııa osy trenıng ortalyǵyn reagenttermen tegin qamtamasyz etýdi josparlap otyr. Oqý ortalyǵyndaǵy oqý-ınnovatsııalyq baǵdarlama Qazaqstannyń túkpir-túkpirinen mamandardyń biliktiligin keshendi arttyrýǵa jáne oqytýǵa baǵyttalǵan.
Sonymen, Roche zertteý jobalaryn júrgizý úshin dıagnostıkanyń jańa ádisterin engizýge járdemdesedi. Bul Qazaqstannyń zerthanalyq ınfraqurylymyn nyǵaıtýǵa jáne onyń halyqaralyq standarttarǵa sáıkestigin qamtamasyz etýge yqpal etedi. Sonymen qatar Biryńǵaı dıstrıbıýtor bastamashylyq etken eldegi medıtsınalyq-farmatsevtıkalyq klasterlerdiń damýyna serpin beredi.
Sondaı-aq Roche QazORǴZI-men birlesip skrınıngter júrgizedi, bul onkologııalyq aýrýlardy erte dıagnostıkalaýdy anyqtaýǵa múmkindik beredi.
Uzaq merzimdi shartqa qol qoıý QR-da medıtsınany damytýdaǵy jáne onkologııalyq aýrýlarmen kúrestegi mańyzdy qadamdy belgileıdi, Qazaqstandaǵy onkologııa salasyndaǵy patsıentter men mamandar úshin jańa perspektıvalardy ashady, medıtsına salasyndaǵy jańalyqtar men ınnovatsııalarǵa shaqyrady, bul jalpy onkologııalyq aýrýlarmen aýyratyn patsıentterdiń ómir sapasyna oń áser etedi.