Pavlodar turǵyndarynyń 1,8%-y qaterli isik boıynsha esepte tur
Ertis-Baıan óńirinde jyl basynan qaterli isiktiń 2 myńnan astam jaǵdaıy tirkelip otyr. Qaterli isiktermen syrqattanýshylyq reıtınginde oblys respýblıkada 4-shi orynǵa shyǵyp, jyl basynan 678 adam obyrdan kóz jumǵan.
Oblysta sút bezi obyry, kolorektaldy obyr, ókpeniń qaterli isigi, asqazannyń qaterli isigi jáne jatyr moıny obyry jıi tirkeledi. Byltyr atalǵan onkologııalyq aýrýlardan aımaqta 746 adam qaıtys bolǵan. Oblys qaterli isikke shaldyqqandardyń sany boıynsha respýblıkada aldyńǵy qatardan túspeı tur.
— Jyldyń alǵashqy 11 aıynda Pavlodar oblysynda qaterli isikterdiń 2200 jańa jaǵdaıy anyqtaldy. Ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda ádeýir tómen. Deıturǵanmen naýqastardyń jalpy sany azaıǵan joq. 123 316 adam skrınıngten ótip, onyń 137-sinde obyr anyqtaldy. Sút bezi obyryna — 98, jatyr moıny qaterli isigine jańadan 18 áıeldiń shaldyqqany belgili boldy. Al kolorektaldi qaterli isik skrınıngi boıynsha 53 332 skrınıngtik zertteýler júrgizilip, 21 qaterli isik anyqtaldy. Ótken jyly qaterli isikten 746 adam, al jyl basynan 678 adam qaıtys boldy. Ókinishke qaraı, ólim-jitim reıtınginde 3-shi orynda turmyz, — deıdi oblystyq onkologııalyq dıspanser dırektorynyń uıymdastyrý-ádistemelik jumysy jónindegi orynbasary Ásel Asqarova.
Atap ótý kerek, «Pavlodar oblystyq onkologııalyq dıspanseri» KMK qajetti jabdyqtarmen jaraqtandyrylǵan jáne bilikti onkolog dárigerler toptasqan óńirdegi jalǵyz mamandandyrylǵan onkologııalyq mekeme. Dıspanserdiń 2019 jyly ashylǵan jańa ǵımaratynda radıatsııalyq bólimshe, endoskopııalyq bólimshe, eki zerthana, 200 tósek-oryndy statsıonardyń jeke korpýsy, ýltradybystyq dıagnostıka bólimshesi, zamanaýı operatsııalyq jáne reanımatsııalyq blok, morfologııalyq zerthanasy bar patologııalyq-anatomııalyq bólimshe, ınterventsııalyq joǵary tehnologııalyq zerthanalardy júrgizýge arnalǵan býnkerleri bar radıologııalyq korpýs ornalasqan. Aýysymyna 100 adamdy qabyldaýǵa arnalǵan emhana bólimshesiniń jeke ǵımaraty bar. Zamanaýı KT, MRT apparattarymen qosa, «Varian Medical Systems» KT-sımýlıatory bar jelilik údetkishpen jabdyqtalǵan.
Osyndaı zamanaýı múmkindikterdiń arqasynda aýrýdy erte satysynda anyqtaý, emdeý múmkin bolyp otyr. Mekemede jyl basynan 8510 patsıent emdelgen. Onyń ishinde 5195 adam táýlik boıy jumys isteıtin statsıonarda, 3315 patsıent kúndizgi statsıonarda em alyp shyqqan.
— Sońǵy onjyldyqta patsıentterge qoljetimdi onkologııalyq emdeý ádisterin tańdaý aıtarlyqtaı keńeıdi. Halyqaralyq standarttarǵa sáıkes radıkaldy hırýrgııalyq emdeý, radıologııalyq emdeý, hımıoterapııa, targent jáne ımmýnoterapııa sııaqty onkologııalyq aýrýlardy zamanaýı mamandandyrylǵan emdeýdiń barlyq túrlerin júrgizemiz. Bilikti medıtsınalyq personal óziniń kásibı daıarlyǵyn arttyrý úshin únemi jumys isteıdi, bul dıagnostıka men emdeýde zamanaýı tásilderdi tıimdi qoldanýǵa múmkindik berip otyr, — dep áńgimesin jalǵastyra tústi maman.
Emdeýdiń sáttiligi kóbine anyqtalǵan aýrýdyń satysyna, naýqastyń jasyna, qatar júretin aýrýlarǵa jáne ózge de jeke faktorlarǵa táýeldi ekenin eskerý mańyzdy. Onkologtardyń sózinshe, erte satydaǵy qaterli isik 80-90% jaǵdaıda tolyq emdeledi eken. Sondyqtan erte dıagnostıkany onkologııalyq aýrýlarmen kúresýdiń negizgi kezeńi dep qabyldaǵan abzal.
— Aýrýdyń erte satysynda onkologııalyq aýrýlardy emdeý áldeqaıda jeńil. Qaterli isikti erte anyqtaý kezeńderiniń biri — skrınıngtik baǵdarlamalardan ótý jáne APV vaktsınatsııasyn júrgizý. Elimizde jatyr moıny obyry áıelderdegi onkopatologııa arasynda ekinshi jáne barlyq neoplazııalar arasynda besinshi orynda tur. Qazirgi ýaqytta APV vaktsınatsııasyn jáne skrınıng arqyly qaıtalama profılaktıkany qoldana otyryp, bastapqy profılaktıka arqyly jatyr moıny obyryn baqylaýdyń tıimdi ári dáleldengen ádisteri bar. Qalǵan qaterli isikter belgilerine súıene otyryp anyqtalady, — deıdi Ásel Toqmaǵambetqyzy.
Sondaı-aq, búgingi kúni Qazaqstanda qaterli isikterdiń úsh skrınıngi bar: jatyr moıny obyry, sút bezi obyry, kolorektaldi obyr. Skrınıngten ótý tegin. Skrınıngten ótý úshin turǵylyqty jeri jáne tirkelgen jeri boıynsha emhanaǵa júginý qajet.
Densaýlyq saqtaý kodeksiniń talaptaryna sáıkes azamattar ómir jasynyń ár kezeńinde ártúrli dertti erte anyqtaý maqsatynda skrınıngke shaqyrylady. Bul tekserý — aýrýdy aldyn ala anyqtap, ońtaıly emdeý ádisin tańdaýǵa, ýaqtyly em-dom qabyldaýǵa kómek. Buǵan qosa oblystyq dıspanserde aı saıyn «Ashyq esik» kúnderi ótkizilip, mamandar kelýshilerge túrli konsýltatsııa beredi. Osyny paıdalanyp, turǵyndar densaýlyǵyn kútýdiń joldaryn izdestirgeni abzal.
Buǵan deıin habarlaǵanymyzdaı, Aqmola oblysynyń prokýrorlary 100-den astam onkologııalyq naýqastyń quqyǵyn qorǵady.