Pavlodar oblysynda Qımaq qaǵanaty kezeńiniń qorǵandary tabyldy

PAVLODAR. QazAqparat – Tanymal arheolog Tımýr Smaǵulov pen onyń áriptesteri Pavlodar qalasynyń ońtústigindegi Baıdala aýylynyń mańynda qazba jumysyn júrgizip jatyr, dep habarlaıdy QazAqparat.

«Qazaqstandyq ǵalymdar Pavlodar oblysynda jańalyq ashty. Pavlodar qalasynyń ońtústik shetindegi Baıdala aýylynyń mańynda arheologııalyq qazba jumystaryn júrgizý kezinde toǵyzynshy-onynshy ǵasyrlarǵa jatqyzylatyn qorǵandar anyqtalǵan», - dep habarlady tilshilerge Pavlodar oblystyq Aqparat jáne qoǵamdyq damý basqarmasynan.

Arheologtardyń pikirinshe, qorǵandar Qımaq qaǵanaty kezeńine jatqyzylady. Astanasy Imaqııa qalasy bolǵan bul alyp ımperııa Ertis mańynda ornalasqan, dep qosyp ótti vedomstvodan.

Arheologııalyq ekspedıtsııanyń basshysy, Pavlodar pedagogıkalyq ýnıversıtetindegi Marǵulan ortalyǵynyń dırektory Tımýr Smaǵulovtyń oıynsha, Baıdala aýyly mańynan anyqtalǵan qımaq qorǵandary úlken ǵylymı qundylyqqa ıe.

Bul jerdegi topyraqtyń erekshe hımııalyq quramynyń arqasynda aǵash buıymdar, jibek kıim, sondaı-aq bylǵary men metaldan jasalǵan túrli zattar jaqsy saqtalǵan.

«Birneshe jyl buryn qazba jumystaryn júrgizý kezinde biregeı olja – «Qımaq arbasy» anyqtalǵan. Bul – Eýrazııa dalasynda ortaǵasyrlyq kóshpendilerdiń kóshpeli úıiniń jaqsy saqtalǵan jalǵyz úlgisi. Bıyl Baıdala qorǵandarynan qımaq jaýyngeri men tulparynyń súıekteri jáne qımaqtardyń aqsúıek bir ókiliniń jerlengen orny anyqtalǵan. Bul adamnyń qabiri birde bir shege qoldanylmaǵan, arnaıy burǵylanǵan sańylaý-tesikterdiń kómegimen biriktirilgen birneshe ondaǵan aǵash buıymdarynan jasalǵan arnaıy jerleý ornynan turady», - dep habarlady basqarmadan.

Budan bólek, bul jerleý orny «Qımaq arbasy» sııaqty zerthana jaǵdaıyndatsıfrlyq retgen jáne kompıýterlik tomografııany qoldanyp odan ári zertteý úshin topyraq blogymen shyǵarylady, dep baıandady basqarmadan.

Marǵulan ortalyǵynyń qyzmetkerleri skıf-saqtardyń jerlengen oryndaryn da zertteýde.

Máselen, qorǵandardyń birinen eresek adamnyń súıekteri men keramıkalyq ydys anyqtalǵan.

Olar bizdiń dáýirimizge deıingi birinshi myńjyldyqtyń ekinshi jartysyna jatqyzylyp otyr.

Qazba jumystaryna kolledj stýdentteri jáne pavlodarlyq mektep oqýshylary da belsendi atsalysýda.

Jas zertteýshilerdiń pikirinshe, bul olja qazirgi kezde Pavlodar qalasy turǵan jerde kóne zamanda Qımaqtar eli saltanat qurǵan, Ertis mańyndaǵy qaǵan aýlasyna Qytaı men Taıaý Shyǵystan kerýen kelgen ýaqyttyń belgisiz paraqtarynan syr shertedi.

«Baıdala» qorymyndaǵy qazba jumystary Qımaq qaǵanatynyń tarıhı-mádenı murasyn: ony saqtaý, kóbeıtý jáne paıdalanylýyn zertteý maqsatymen júrgizilip jatyr», - dep túıindedi basqarmadan.