Pavlodar oblysy: kómir baǵasy ótken jyldyń deńgeıinde saqtalyp tur
Kúzdiń salqynynda suranystyń ósip shyǵa keletinin eskergen óńirlik energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasy qala-aýdan ákimdikterine qatty otyndy ýaqytyly daıyndaý boıynsha qajetti sharalardy qabyldaý týraly eskertip jatyr. Oblys aýmaǵynda kún salqyndaı túsip, jurtshylyq jappaı pesh jaǵýdyń qamyna kirisip ketken. Soǵan oraı oblysta kómirge suranys birtindep óse bastady.
Energetıka jáne turǵyn úı-kommýnaldyq sharýashylyq basqarmasy jylýmen jabdyqtaý jáne gaz obektileri men kótergish qurylǵylardy qaýipsiz paıdalaný bóliminiń bas mamany Almas Qarabaev turǵyndar aýa raıynyń odan ári salqyndaýyn kútpesten qysqa qajet kómirdi qazirden qamdaǵany jón deıdi.
- Pavlodar oblysynda kómir óndiretin 6 kenish bar. Atap aıtqanda, «Bogatyr-Kómir» JShS, «Maıkýben-Vest» JShS, «Gamma Taldykól» JShS, «Gamma Sarykól» JShS, «Angrensor Energo» JShS, «Shyǵys kenishi» JShS. Halyq negizinen jergilikti kenishter arasynda «Maıkóbe» kenishiniń kómirin qup kóretini jasyryn emes. Atalǵan kompanııada búginde kómirdiń bir tonnasy 8,3 myń teńgeden bosatylyp jatyr. Al «Bogatyr» kenishinde tonnasy 4,2 myń teńge turady. Oblys boıynsha, sonyń ishinde Pavlodar qalasynda kómir satylatyn temirjol tuıyqtary bar. Búgingi tańda oblysta kómir jetkizýmen 10 iri kómir operatory aınalysady. Olar týraly barlyq aqparat, onyń ishinde qoımalarynyń mekenjaılary jáne kómir satyp alýǵa bolatyn jerler bizdiń Instagram paraqshamyzda, sondaı-aq qalalar men aýdandar ákimdikteriniń resmı resýrstarynda ornalasqan. Óńirde bıyl kómir baǵasynyń ósýine jol berilmeýi kerek. Bul maqsatta bizdiń basqarma kómir óndirýshi kásiporyndarmen «Pavlodar oblysyndaǵy áleýmettik-ekonomıkalyq jaǵdaıdy turaqtandyrý boıynsha ózara yntymaqtastyq týraly» memorandým jasady, - deıdi basqarma ókili.
Basqarmanyń deregine qaraǵanda, qazirgi ýaqytta oblystaǵy kómir jetkizýshi operatorlardyń qoımasynda 15 myń tonnadaı kómir saqtaýly tur. Biraq bul naqty tsıfr emes, temirjol tuıyqtarynda kómir ýaqyt saıyn jetkizilip turady. Al operatorlardyń deni Pavlodar qalasynda ornalasqan.
Osy oraıda óńirdegi kómir jetkizýshi operatorlarmen baılanysyp, ónimniń baǵasyn tarazylap kórdik. Máselen, «Elıt KZ» JShS Shubarkól kenishinen (Qaraǵandy) jetkizilgen kómirdiń tonnasyn 21500 teńgeden, Maıkóbenikin 13500 teńgeden satsa, «Severenergoýgolsnab» JShS Qarajyra kómirin (Abaı oblysy) 16600 teńgeden, Maıkóbelik qatty otyndy 14500 teńgeden bosatyp otyr. «Halyq kómir» JShS-daǵy preıskýrant sońǵy atalǵan kompanııanikimen birdeı. Ekibastuzdyń arzan kómiri tek Sharbaqty aýdanyndaǵy «Sharbaqty otyn» JShS-de ǵana bar bolyp shyqty, tonnasy úshin 12500 teńge suraıdy. Munda Qarajyra kómiri – 18500, Maıkóbelik kómir 17000 teńgeden satylyp jatqanyn surap bildik.
Bir qyzyǵy, Aqsý qalasyndaǵy temirjol tuıyqtarynda satylymda kómir joq bolyp shyqty. Qaladaǵy jalǵyz iri operator - «Ýbýntý» JShS-ne habarlasqanymyzda ondaǵy qyzmetkerler qoımada az ǵana ekibastuzdyq kómir jatqanyn (kómirdiń bul túri turǵyndar arasynda suranysqa ıe emes), ózge kenishterdiń kómiri emge surasańyz da tabylmaıdy degen aqparat berdi. Kompanııa ókilderi kómirdiń aldaǵy kúnderi bolatynyn ıa bolmaıtynyn da aıta almady. Jetkizýshi temirjol kompanııasy ózderi biledi dep qoldaryn siltedi. Soǵan qaraǵanda Aqsý qalasynda kómir tasymaly nashar uıymdastyrylyp otyrǵanǵa uqsaıdy.
Jalpy óńir halqynyń aldaǵy qysta qatty otyn boıynsha suranysy 326 myń tonna bolady delinip otyr. Ótken jyly da osynshama kólemde kómir tutynylǵan. Al áleýmettik mekemeler úshin aldaǵy qysqy kezeńde shamamen 210 myń tonna kómir qajet. Onyń ishinde bilim berý nysandary úshin 85 myń tonna tasylýy kerek. Qazirgi ýaqytta áleýmettik nysandardyń qajettiligi úshin 163 myń tonna kómir jetkizilgen.
Bıyl Ertis-Baıan óńirinde 376 qazandyqty jóndeý josparlanǵan. Olardyń 373-i búginde tolyqtaı daıyn tur. Aldy iske kirisip, jylý bere bastaǵan. Oblystyń úsh qalasyndaǵy 5 JEO-da barlyǵy 35 qazandyq agregaty bar. Mamandar shaharlardy jylýmen qamtý úshin -15 gradýsqa deıingi sýyqta 19 qazandyqtyń qýaty jetkilikti dep esepteıdi. Ózgesi qatty aıazdarda qosýǵa jáne rezervte qaldyrylady. Qazirgi kúni Pavlodar, Ekibastuz, Aqsý qalalaryndaǵy áleýmettik nysandarǵa jylý berilgen. Turǵyn úılerge jylý jiberý kezeń-kezeńimen júzege asyp jatyr.