Ózbekstan bizge teri shıkizatynyń kózi retinde qarap otyr – Nurman Núptekeev
Qazaqstan teri jáne jún óńdeýshiler qaýymdastyǵynyń tóraǵasy Nurman Núptekeev Kazinform tilshisine osy kelisiminiń astarynda qandaı ýaǵdalastyqtar jatqanyn aıtty.
«Ótkende Qazaqstan men Ózbekstannyń aýyl sharýashylyǵy vıtse-mınıstrleriniń kezdesýi boldy. Sol kezdesýge eki eldiń aýylsharýashylyǵy taýar óndirýshileriniń ókilderi de qatysty. Qazaqstan teri jáne jún óńdeýshiler qaýymdastyǵynyń atynan men de qatystym.
Búgingi iskerlik keńes otyrysynda qol qoıylǵan qujattyń jaı-japsary sol kezde naqtylanǵan. Ázirge ol qujatta naqty bir áreket, aıqyn joba nemese áriptestiktiń algorıtmderi kórsetilmegen. Jalpylama mándegi ýaǵdalastyqtar ǵana deýge bolady. Sol kezdesýden túıgenim, ózbek tarapy bizden óńdeýge jaramdy terini shıkizat retinde alyp otyrǵysy keledi. Óńdeýge jaramdy teri degen – buqanyń terisi. Іri qaradan basqa tóldiń terisi týraly áńgime joq bul jerde.
Qazir Qazaqstan aýmaǵynan shyǵatyn terige 200 dollar kóleminde kedendik baj. Ózbekstandyq áriptester sol bajdy alyp tastasaq, ońtústik óńirden teri qabyldaıtyn beketter ashýǵa daıyn ekenderin aıtty», - deıdi kásipker.
Teri óńdeýshiler qaýymdastyǵynyń basshysy mundaı sıpattaǵy áriptestiktiń paıdasy týraly kúmáni bar.
«Áriptestik ornatyp, terezesi teń seriktes bolǵysy kelse, onda Almatydaǵy teri óńdeý zaýytyna ınvestıtsııa salynýy durys bolady. Sol jerge búkil Qazaqstannan teri jınap, aıaq kıim tigip, jartylaı óńdelgen daıyn ónim (Wet Blue) jasalsa degen oı bar.
Al shıki terini bajsyz ótkizip jibersek, qysqaryp-qysqaryp jabylýdyń az aldynda turǵan 4 zaýytty túbegeıli turalatamyz. Tym quryǵanda óńdelgen teri kúıinde jónelteıik. Ondaı ónim daıyndaýǵa bizdegi zaýyttar daıyn. Tapsyrys arqyly resmı túrde alyp otyrady. Al qazirgi aıtyp otyrǵan usynystary bizdi shıkizat beretin «saýyn sıyr» retinde paıdalaný nıetine kóbirek uqsaıdy. Reseı, Túrkııa, Qytaıdan keıin Ózbekstanǵa shıkizat jetkizýshi el bolamyz demesek, áriptestikti teń terezeli deńgeıde ornatýymyz qajet», - deıdi Nurman Núptekeev.
Onyń aıtýynsha, búgin eki tarap qol qoıǵan kelisim Qazaqstandaǵy teri óńdeý máselesin sheshetin qujat bolady dep aıtýǵa erte.
«Áli de pysyqtap, óz múddemizge sáıkestendirmesek bolmaıdy. Bul turǵyda bizdiń memlekettik organdar otandyq teri óńdeýshilerdiń ustanymyna qulaq túrýi kerek. Ózbekstandyq qaýymdastyqtyń basshylary jylyna 1,5 mln teri óńdeıtin zaýyt ashqandaryn, soǵan shıkizat jetpeı turǵanyn aıtady. Sol shıkizattan aıaq kıim tigip, Eýropaǵa satpaqshy. Aıtýlarynsha, qazirdiń ózinde-aq Eýropaǵa kıim jetkize bastaǵan. Osy teri óńdeıtin jańa zaýyttyń káriz tazartý júıesin 6 mln dollarǵa salyp bergen. Al bizde ázirge nesıe alýdyń ózi qıyn. Qazir zaýyttar teri óńdep, ony jelatınge jiberip, áýpirimdep kúneltip otyr», - deıdi Nurman Núptekeev.