Ótken kúnderdi eske alsam áli kúnge deıin kózime jas alamyn- Anna Gorına

Foto: None
AQTÓBE. QazAqparat - Ekinshi dúnıejúzilik soǵys tusynda Qazaqstanǵa qonys aýdarǵan aqtóbelik Eńbek ardageri Anna Gorınanyń ómir joly ańyzǵa bergisiz. Alǵys aıtý kúni merekesi qarsańynda ol qıyndyq pen qııametke toly taǵdyryn kózine jas ala otyryp baıandady, dep habarlaıy QazAqparat.

Qazaqstanǵa kezinde birese kemege, birese temirjol arqyly ázer jetken ol jalań aıaq kelip, maqta terip, oqyp, joǵary bilimge de qol jetkizgen. Ońtústik Qazaqstan, Aqtóbedegi eńbek etken jyldary men qazaq halqynyń qonaqjaılylyǵyn esten ketpeıtin kezder retinde eske alady.

Anna Gorına-Dıl 1934 jyly dúnıe kelgen. Soǵys bastalǵan jyldary olardy aldymen poıyzǵa otyrǵyzyp, keıin kememen Grýzııadan Qazaqstanǵa jetkizdi. Sol kezde Anna Gorınanyń jasy 7-de boldy. Poıyzdan túsken soń bárin ógiz arbaǵa otyrǵyzyp, Ońtústik Qazaqstandaǵy Polıtotdel aýylyna apardy. Kımeshek kıgen analar jylap qarsy aldy, olarǵa qosylyp balalary da kózine jas aldy.

«Biz qolymyzdaǵy bir sómkemen ǵana keldik. Jylap turǵan adamdardy kórgende «fashıstermen soǵysyp jatqanda bizge nemisterdi ákeldi» dep oılap jatqan shyǵar degen oı keldi. Biraq bári bizdi jaqsy qarsy aldy. Aýyl úlken edi. Nemis, qarashaı, ázerbaıjan, túrik, belarýs, armıandar men grekter, tatarlar keldi. Kópultty aýylda eshkim urlyq jasamady, qylmys bolmady. Bul 1941 jyl bolatyn. Biz jer aýdaryp, Tbılısıden soń Qazaqstanǵa qonystandyq», - dedi Anna Gorına-Dıl.

Olar anadan 9 bala bolǵanymen, Qazaqstanǵa tek tórteýi keldi. Biraq soǵys jyldary Anna Gorına úsh baýyrynan aıyryldy. Bári de dertke shaldyǵyp, kóz jumdy.

«Kelgen soń bir apta ótip ákemizdi jumysqa alyp ketti. Bizge 1 bólme berip, qonystandyrdy. Kóp uzamaı ákemiz de kóz jumyp, anam ekeýmiz qaldyq. Soǵys aıaqtalyp, egin naýqany bastaldy. Polıtotdel aýylynda turyp, 5-6 shaqyrym qashyqtyqtaǵy Slavıanka aýylyna nanǵa baramyz. Bizge bir nan beredi. Men jol boıy jartysyn jep, úıge keletinmin. Anamyz tańnan keshke deıin jumysta boldy. Sol kezde balalarǵa kórshileri kómektesip, azyq berdi. Es bile biz de jumysqa kiristik. Tańnan keshke deıin maqta terdik. Al bıdaı jınaǵan kezde jalań aıaq alqapta júrdik. Jınap, tómen qaraı basymyzdy ıilip, aýzymyzǵa qomaǵaılana dán salatyn edik. Bári kúnkóris qamy boldy», - dedi ol.

Anna Gorına mektepke baryp, bilim alýdy oılamady, kúnkórispen júrdi. Jasy 17-18-ge kelse da maqta alqabynan shyqpady. Jazda maqta jınasa, qysta sabaǵyn kesip, otqa jaqty. Aldymen ózderine jınap, keıin áli kelmeıtin adamdarǵa tasyp, tabys tapty.

«Anam ekinshi ret turmys quryp, baýyrym dúnıege keldi. Biz alǵashqy úıimizdi satyp aldyq. Aıadaı úıde turatyn edik. Tańerteń erte turyp, sıyrdyń sońynan júgiremiz. Qıyn jınap alyp, oǵan az ǵana shóp qosyp, qysqa daıyndyq jasaldy. Sol jyldary ózenniń sýyn ishtik. Tórt shelek kóterip, úıime ákeldim, keıin qarııalarǵa kómektestim. Olar maǵan aqysyn tóledi», - dedi eńbek ardageri.

Anna Gorına tabys tabý úshin saýda jasaýǵa da mashyqtandy. Aýyldan Tashkentke baryp, qant, tátti nan ákelip, satty. Jolda jaıaý da júrdi, kólik te toqtatty. Óse kele jumyrtqa satty. Sol jolmen anasyn, baýyryn baqty. Al boıjetken soń oqýǵa bardy. Anna Gorına 7 synyp bilim aldy. Biraq qujattaryn retteı almaı, ol eńbegi de esh ketti.

Shymkentte shulyq satatyn fabrıkada jumys istep, taǵy eńbekke aralasty. Sol kezde jubaıy Anatolıı Gorınmen tanysyp, kóńil qosty. Kóp uzamaı Saratovqa qonys aýdardy. Oqý aıaqtalǵan soń Almatyǵa kelip, áskerı áýejaı salý mindetteldi. Biraq jaýapty qurylystan Anatolıı Gorın bas tartyp, Aqtóbege turǵyn úı salýǵa jiberildi. Bul 1959 jyldyń sáýir aıy edi.

«Aqtóbede eshteńe bolmady, boran, aıaz edi. Alǵashynda qonaqúıde turyp, keıin páter berildi. Ol Aqtóbedegi mádenı, sporttyq, áleýmettik nysandardyń báriniń qurylysyna atsalysty. Sol kúnnen bastap 2011 jylǵa deıin úzdiksiz jumys istep, ter tókti. Tipti, Aqtóbedegi ortalyq saıabaqtyń qurylysyn bastap ketken bolatyn. Qalanyń ár nysanyn sol josparlap, syzbasyn daıyndady. Bári maǵan ystyq, jyly kórinedi», - dedi ol.

Anna Gorına Aqtóbege kelgen soń 5 synyptan bastap qaıta oqyp, qolyna attestat aldy. Keıin Almaty saýda tehnıkýmyn támamdap, dıplommen jumysqa kiristi. Saýda salasynda eńbek etip, áskerı salaǵa aýysty. Sóıtip 25 jyl boıy áskerı bólimde qoıma basshysy qyzmetin atqardy.

«Bizdi nemis, fashıst dep eshkim nuqyp kórsetpedi. Jany jaısań otbasyǵa tap bolǵandaı ásermen ómir súrdik. Bári kúnkóris, tabys úshin jantalasty. Bir-birimizge kómektestik, barymyzdy bólistik. Maǵan ótken kúndi eske alý qıyn áli kúnge deıin bári qaz-qalpynda kóz aldymda, kózimnen jas ketpeıdi. Al qazir bári beıbit, toqshylyq. Osy kúnimizge rızamyz», - dedi Anna Gorına.

Seıchas chıtaıýt