«Órtti sóndirýge adamdar nelikten jeke kóligimen barǵan» – Úkimet basshysyna depýtat saýal joldady
«Abaı oblysynda bolǵan jáne adam ólimine ákep soqqan alapat órt – búkil halqymyz úshin úlken qaıǵyly oqıǵa. Qoǵamdy dúr silkindirdi. Prezıdent Qasym-Jomart Kemeluly Toqaev osy kezde Abaı oblysynda halyqtyń ortasynda bolyp, qaza tapqandardyń týystarymen kezdesti jáne olarǵa jan-jaqty kómek kórsetýdi tapsyrdy. Bul kezdesýdiń óte aýyr jaǵdaıda ótkenin barlyǵymyz kórdik. Prezıdent Úkimet, ýákiletti mınıstrlikter men óńir ákimdiginiń aldyna mindetter qoıdy, tıisti sheshimderdi qabyldap, jaǵdaıdy tolyq baqylaýǵa aldy. Bas prokýratýra qozǵaǵan qylmystyq is aıasynda jaýapty laýazymdy tulǵalardyń is-áreketine quqyqtyq baǵa berilip, kinálilerdiń barlyǵy zań boıynsha jaýapqa tartylatyny aıtyldy.
Óz kezeginde Parlament Májilisiniń depýtattary Abaı oblysyna baryp, órt sóndirýshilermen jáne turǵyndarmen kezdesti, eriktilerdiń jumystaryn uıymdastyrýǵa atsalysty. Shynyn aıtý kerek, jergilikti jerde oryn alǵan jaǵdaı azamattyq qorǵaý organdary, tıisti memlekettik organdar tabıǵı apattarǵa daıyn bolmaǵanyn taǵy da kórsetti», - dedi depýtat Májilistiń jalpy otyrysynda.
Onyń atap ótýinshe, depýtattar Úkimettiń nazaryn orman sharýashylyǵyndaǵy órtke qarsy jáne qutqarý qyzmetindegi júıeli problemalarǵa aýdaryp, birneshe depýtattyq saýaldar joldaǵan. Biraq is júzinde máseleler tolyq sheshilmegen. Mundaı salǵyrttyqtyń oryn tolmas aýyr qaıǵyǵa alyp keletinin ómir kórsetip otyr.
«Memleket basshysy tótenshe jaǵdaılar jónindegi jedel shtabtyń otyrysynda byltyr Qostanaı oblysynda bolǵan órtten qorytyndy shyǵarylmaǵanyn, berilgen tapsyrmalar sapasyz oryndalǵanyn qatań synǵa aldy. Osyǵan baılanysty bolashaqta tótenshe jaǵdaılardyń aldyn alý úshin júıeli sharalar qabyldaý qajet dep sanaımyz», - dedi ol.
Nurtaı Sabılıanov birinshiden, orman jáne dala órtterin ýaqtyly anyqtaý jáne olardyń aldyn alý jónindegi naqty jumys isteıtin is-qımyl algorıtmin ázirleý qajettigin aıtady. Sebebi osy joly tıisti memlekettik organdar arasynda úılestirilgen jumystyń bolmaýyna baılanysty qaýip-qaterdi ýaqtyly boljaý jáne aldyn alý múmkin bolmady. Órt oshaǵy týraly alǵashqy derekter 8 maýsym saǵat 11:23-te ǵarysh apparattarynan alynyp, 8 maýsym saǵat 13.20-da Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń málimetter bazasyna berilse de, qaýip deńgeıi laıyqty baǵalanbady.
Ekinshiden, órtti joǵary dáldikpen anyqtaıtyn zamanaýı tehnologııalardy qoldaný aıasyn keńeıtý; orman alqaptary monıtorınginiń qoldanystaǵy aqparattyq júıelerin durys ári barlyq jerde paıdalanýdy qamtamasyz etý; órt oshaqtaryn anyqtaýdyń qosymsha jerústi júıelerin ornatý; jerdi zondtaıtyn Qazaqstan spýtnıkterin joǵary dáldigi bar jylý datchıkterimen jaraqtandyrý; tabıǵı apattar jaǵdaıynda tıisti qyzmetterdi foto jáne beıne-túsirý múmkindikteri bar drondarmen jabdyqtaý qajet.
Úshinshiden, orman sharýashylyqtary, rezervattardy basqarý ortalyqtary ornalasqan aýyldyq eldi mekenderde sapaly ınfraqurylym bolýǵa tıis. Olardy baılanys júıesimen jáne jyldam ınternetpen, sapaly joldarmen qamtamasyz etý kerek», - dedi Májilis depýtaty.
Onyń aıtýynsha, tórtinshiden, orman salasynyń mamandaryn daıarlaý jáne qoldaý, orman sharýashylyqtarynyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn nyǵaıtý óte mańyzdy.
«Semeı ormany» orman tabıǵı rezervatynyń balansynda 363 tehnıka bar. Onda nelikten adamdar órtti sóndirýge jeke kólikterimen barǵan? Tehnıkanyń jaı-kúıi qandaı? Tipti qajetti tehnıka bar ma? Sondyqtan orman sharýashylyqtarynyń materıaldyq-tehnıkalyq bazasyn jańartyp, arnaıy órtke qarsy tehnıkamen tolyq jabdyqtaý qajet. Sondaı-aq rezervat janynda tabıǵı apattarmen kúresýge arnalǵan arnaıy bólimshe bolýǵa tıis jáne ony barlyq qajetti jabdyqtarmen, sonyń ishinde orman qorynyń jaı-kúıin baqylaýǵa arnalǵan drondarmen jaraqtandyrý kerek. orman sharýashylyǵy qyzmetkerlerin áleýmettik qoldaý sharalaryn kúsheıtip, olardyń jalaqysyn únemi arttyryp otyrǵan jón. Sondaı-aq qyzmetkerlerdi arnaıy kıimmen jáne jabdyqtarmen qamtamasyz etý qajet», - dedi ol.
Májilis depýtaty besinshiden, Tótenshe jaǵdaılar mınıstrliginiń jeke quramynyń sanyn arttyrý, arnaıy órtke qarsy tehnıkamen jáne júrip ótý múmkindigi joǵary tehnıkamen jaraqtandyrý, azamattyq qorǵaý qyzmetkerlerin áleýmettik qamsyzdandyrý máselelerin sheshý, sondaı-aq «Qazavıaqutqarý» AQ avıaparkin jańartý jáne ulǵaıtý kerektigin alǵa tartady.
«Altynshydan, bul máseleler kezek kúttirmeıdi, shuǵyl sheshimderdi qajet etedi. Sondyqtan Úkimetke vedomstvoaralyq jumys tobyn quryp, orman sharýashylyǵy salasyndaǵy jáne órtke qarsy qorǵaýdy qamtamasyz etý jónindegi máselelerdi tolyq qarjylandyrý jáne zańnamany, onyń ishinde memlekettik satyp alý zańyna ózgerister engizý máselesin qaıta qaraý kerek. Bul jumysqa depýtattar da qatysýy qajet», - dedi Nurtaı Sabılıanov.