Orazaq Smaǵul: Qazaq halqy Uly dalany 40 ǵasyr boıy mekendep keledi
«Elbasy baǵdarlamalyq maqalada ulttyq etnomádenı tarıhymyzǵa keńinen kóńil bólip otyrǵany qýantty. Shynymdy aıtaıyn, sońǵy bir ǵasyrdan beri bul máselege bılik tarapynan esh nazar aýdarylmaı keldi. Onyń sebepteri de belgili ǵoı. ıAǵnı, Elbasy maqalasy arqyly ulttyń etnomádenı tarıhyna ǵylymı baǵyttardy jumyldyrý tuńǵysh ret kóterilip otyr», - deıdi Orazaq Smaǵul.
Sonymen qatar, akademık qazaq halqynyń etnomádenı kóneligine toqtala kele, halyqtyń túp-tamyry búgingi qazaq dalasynda úzdiksiz jalǵasyp kele jatqanyn alǵa tartady.
«Maqala aıasynda aıta ketetin mańyzdy dúnıe - qazaq halqy yqylym zamannan beri osy keń baıtaq Uly dalada ómir súrip keledi. Fızıkalyq-antropologııalyq materıaldarǵa súıensek, qazaqtar osy óńirde 4 myń jyl boıy mekendep keledi. Bizdiń babalarymyz ejelgi tas, temir dáýirlerinde, antıkalyq qola dáýirinde, bertindegi Túrki qaǵanaty zamanynda dál osy atamekeninde ómir súrgen. Naqty ǵylymı dálelderdiń ózi urpaqtar sabaqtastyǵynyń 40 ǵasyrǵa jetetinin kórsetedi. Halqymyzdyń osyndaı kóne tarıhyn aıǵaqtaıtyn materıaldardy qazirgi qazaqtardyń dene qurylysynan, qandarynan, teri bederlerinen, dám sezimderinen, qańqa súıekterinen, tis qurylystarynan anyqtaı aldyq», - deıdi Orazaq Smaǵul.
Ǵalymnyń aıtýynsha, zertteý nátıjesinde 4 myń jyl buryn dál osy óńirde meken etken babalardyń belgileriniń úshten birge teń úlesi búgingi qazaqtardyń boıynda saqtalyp qalǵan. Sondyqtan Orazaq Smaǵul Elbasy aıtqanyndaı halqymyzdyń etnomádenı tarıhyn zertteý, ol zertteýdi álemge pash etý oryndy bolatynyn alǵa tartady.
«Meniń fızıkalyq-antropologııamen aınalysqanyma 50 jyldan asty. Osy ýaqyt ishinde qazaq halqynyń kóne zaman turǵyndary ekenin rastaıtyn eńbekterdi jaryqqa shyǵardyq. Ata-babalarymyzdyń etnotarıhyn álem aldynda tanytýǵa áli de múddelimiz. Osy turǵydan bir másele de bar. Aıtaıyn degenim, arheologtardyń búgingi qazyp, taýyp júrgen zor baılyqtary, ultymyzǵa baılanystyrylmaı, uly muralarynyń bári ataýsyz qalyp jatyr. Arheologtar qazaq dalasynda ózderi tapqan dúnıelerdi qazaqtyń ata-tegimen baılanystyrýy kerek. Ejelgi dáýirden qalǵan qazbalardy qazaq ultymen baılanystyratyn ǵylymı eńbekter bizde joqtyń qasy. Bul naǵyz nemquraıdylyq. Osyndaı ǵylymı eńbekter arqyly biz álemdik órkenıetke óz jerimiz - Uly dalada 40 ǵasyr boıy turyp kele jatqan ult ekenimizdi jan-jaqty taǵy da dáleldeı túsýge tıispiz. Sonda ǵana Prezıdent maqalasyndaǵy kóterilgen máseleler retin tabady», deıdi akademık Orazaq Smaǵul.