Oralmandar mártebesi men azamattyq alýyna jeńildikter qarastyrylady - D. Arǵyndyqov
Densaýlyq saqtaý jáne áleýmettik damý vıtse-mınıstri Dáýlet Arǵyndyqov baıandama barysynda oralmandardy tartýdyń qoldanystaǵy júıesinde oryn alǵan kemshilikterge toqtalǵan bolatyn. Onyń aıtýynsha, birinshiden, qoldanystaǵy zańnamada kóship kelgen oralmandardyń qonystanýyna qatysty qatań talaptar qarastyrylmaǵan. Búgingi tańda qonystanatyn mekenjaıdy oralmandar ózdiginen tańdaıdy. Bul respýblıka aýmaǵynda shetten kelgen etnıkalyq qazaqtardyń júıesiz qonystanýyna ákep soqtyryp otyr. Ekinshiden, elge ákelý protsedýlaryn jeńildetýdiń ıkemdi materıaldyq tólemderi alynyp tastalǵan.
«2013 jyly zańǵa ózgeris engizilip, oralmandarǵa qatysty barlyq materıaldyq tólemder alynyp tastalǵan edi. Sonyń saldarynan sońǵy jyldary etnıkalyq qazaqtardyń repatrıatsııasynyń qarqyndylyǵy tómendedi. Úshinshiden, elge oralýy, azamattyq alýy barysyndaǵy úderister men talaptar qıyndatylyp jiberilgen. Máselen, oralman mártebesi Úkimet aıqyndalǵan óńirlerge ornalasqan óńirlerge ǵana berildi. Al qalǵan óńirlerge kelgen oralmandarǵa mártebe qarastyrylmady, nátıjesinde olar sheteldik azamat bolyp qala berdi», - dedi vıtse-mınıstr D. Arǵyndyqov.
Onyń aıtýynsha, zań jobasynda osyndaı olqylyqtardy sheshý joldary qarastyrylǵan. «Atap aıtqanda, oralmandar mártebesin qonystandyrý óńirlerine qaramastan barlyq etnıkalyq qazaqtarǵa berýdi usynamyz. Al oralman mártebesin alýǵa qazirgi ýaqytta 7 jyl merzim belgilense, ony 1 jylǵa deıin tómendetý kózdeledi. Sonymen qatar, buǵan deıin oralmandarǵa eń aldymen turýǵa yqtııarhat alý, sosyn baryp oralman mártebesin berý qarastyrylsa, biz aldymen oralman mártebesin alyp, sosyn turaqty turýǵa yqtııarhat berýdi jón sanap otyrmyz. Azamattyq alý jeńildetilgen tártippen 1 jyl ishinde beriledi, al qazirgi jaǵdaı boıynsha bul turaqty turýǵa yqtııarhat alǵannan keıingi tórt jyl ishinde dep qarastyrylǵan bolatyn», - dedi vıtse-mınıstr.
Budan bólek, oralmandardy qonystandyrýdyń Úkimetpen aıqyndalǵan óńirlik kvotalary bekitiledi. Sonymen bir mezgilde, oralmandarǵa beriletin áleýmettik qoldaýlar qonystandyrý úshin aıqyndalǵan óńirlerge kelgen etnıkalyq qazaqtar úshin qarastyrylady.
«Naqtyraq aıtsaq, oralmandar úshin áleýmettik qoldaýlar «Jumyspen qamtý» jol kartasy aıasynda Úkimet aıqyndaǵan óńirlerge qonystanǵandar úshin beriledi. Onda bir jolǵy járdemaqylarmen qosa jol júrý jáne júk ákelý úshin jumsalatyn kólik shyǵystary tólenedi, kóship baratyn oblystarda turǵyn úı nemese jastar úshin jataqhana beriledi. Baspanalardy jekeshelendirý quqyǵy Úkimet aıqyndaǵan aımaqta 5 jyldan astam turǵan oralmandar úshin qarastyrylady. Eger oralmandar Úkimet aıqyndaǵan óńirden bes jyl ishinde turaqsyz ketip qalatyn bolsa, olar baspanadan aıyrylady jáne shyǵyndardy qaıtarady», - dedi vıtse-mınıstr.