Oljas Bektenov Jetisý oblysynyń aýyl sharýashylyǵy salasy men ónerkásiptik áleýetiniń damýyn tekserdi
Taldyqorǵan qalasynda Premer-Mınıstr aýyl sharýashylyǵy ónimderin óńdeýde jetistikter kórsetken «JLC Sút» sút óndirý kásipornyna bardy. Sút zaýyty – aýyl sharýashylyǵy ónimderin óńdeýmen aınalysatyn óńirdegi negizgi kásiporyndardyń biri.
«JLC Sút» JShS tsehynyń basshysy Ámına Arynbekova kásiporynnyń óndiristik qýaty jylyna 25 myń tonnaǵa jetetinin málimdedi. Jartyjyldyq qorytyndysy boıynsha 5,4 mlrd teńgeniń ónimi óndirildi. Táýligine 80 tonnadan 90 tonnaǵa deıin sút óńdeledi, 62 ónim túri shyǵarylady. Kásiporynda 240 adam jumys isteıdi.
Munda Úkimet basshysyna AÓK-tiń 2024-2026 jyldarǵa arnalǵan damý josparlary týraly baıandaldy. Osy kezeńde jalpy quny 33,2 mlrd teńgeni quraıtyn 31 ınvestıtsııalyq jobany iske asyrý kózdelgen, onyń 13 jobasy bıyl iske qosylady. Azyq-túlik ónimderiniń kólemi 3,6%-ǵa – 90 mlrd teńgege deıin artady, sondaı-aq et (110,9 myń tonna), sút (225,3 myń tonna) jáne qant (96 myń tonna) óndirý kórsetkishterine qol jetkiziledi dep kútiledi.
Premer-Mınıstr Aýyl sharýashylyǵy mınıstrligi men oblys ákimdiginiń nazaryn AÓK-degi birqatar mindetke aýdardy. Jetisý oblysy aýyl sharýashylyǵynda qant qyzylshasyn (QR-daǵy úlesi – 42%), júgerini (18%) jáne soıany (72%) óndirýge mamandanǵan. Salany damytýdyń 2022-2026 jyldarǵa arnalǵan keshendi josparyna sáıkes qant qyzylshasynyń alqabyn 2026 jylǵa qaraı 15 myń gektarǵa deıin jetkizý qajet. Ákimdikke tuqym qoryn jáne mıneraldy tyńaıtqyshtardyń jetkilikti kólemin qamtamasyz etý jóninde sharalar qabyldaý tapsyryldy.
Sýarmaly eginshilik salasynda sýarý jelilerin jóndeý-qalpyna keltirý jumystaryn merziminde aıaqtaý jáne 2026 jylǵa qaraı sý berýdi 30,5 myń gektarǵa jaqsartý, sondaı-aq jańadan 5,3 myń gektar sýarmaly jerdi paıdalanýǵa qosý tapsyryldy.
Mal sharýashylyǵy salasynda turaqty ósý úrdisi baıqalady. Osy jyldyń basynan beri mal basy 26,3%-ǵa ósti. Mal sharýashylyǵyn damytý sheńberinde bıyl 1140 mal basyna arnalǵan 3 taýarly-sút fermasyn keńeıtý, 1200 basqa arnalǵan 1 taýarly-sút fermasyn ashý jumystary júrgizilýde jáne 200 mal basyna arnalǵan 1 bordaqylaý alańyn iske qosý josparda bar.
«Jetisý oblysy agrarly óńir bolyp sanalady. Úkimet óńirdiń AÓK-ne qajetti qoldaý kórsetip keledi. Tek bıyldyń ózinde 34,9 mlrd teńge, onyń ishinde 23,2 mlrd teńge sýbsıdııa bólindi. Jalpy, «Іri jobalar» jáne «Aýyl amanaty» baǵdarlamalary aıasynda oblysqa 9,8 mlrd teńge bólindi. Osy baǵdarlamalardyń iske asyrylýyn jáne mal sharýashylyǵy ónimin óndirý jáne qaıta óńdeý boıynsha jańa kásiporyndar ashýdy qamtamasyz etý qajet», - dep atap ótti Oljas Bektenov. Premer-Mınıstr elimizdiń azyq-túlik qaýipsizdigin qamtamasyz etý úshin aýyl sharýashylyǵy ónimderin tereń óńdeý kólemin ulǵaıtý qajet ekenin atap ótti.
Buǵan qosa, jumys sapary barysynda Oljas Bektenov óńirdiń iri ónerkásiptik kásiporny – avtomobıl akkýmýlıatorlaryn shyǵaratyn «Qaınar AKB» zaýytyna bardy. Zaýyt ónerkásip óndirisiniń 33,6%-yn qamtamasyz ete otyryp, Taldyqorǵan qalasynyń ekonomıkasynda mańyzdy ról atqarady. Óndiristik qýaty – jylyna 3,6 mln dana, jumys isteıtin qyzmetkerler sany – 1 212 adam.
Premer-Mınıstrge kásiporynda buǵan deıin paıdalanylǵan akkýmýlıatorlardy ekologııalyq qaýipsiz túrde ýtılızatsııalaý jáne batareıalardy fraktsııalarǵa – metaldandyrylǵan qorǵasyn, pasta, polıpropılenge bólip, qaıta óńdeý tehnologııalaryn engizý jónindegi jobany iske asyrý týraly baıandaldy. Bul – quramynda qorǵasyn bar qosylystardyń qorshaǵan ortaǵa zııandy áserin tómendetýge múmkindik beredi.
Oljas Bektenov otandyq taýar óndirýshilerdiń jumysy men olardy qoldaýdyń óńir men el ekonomıkasy úshin mańyzyn atap ótti. Úkimet qazaqstandyq kompanııalardy qoldaý, onyń ishinde daıyn ónimdi el ishinde jáne álemdik naryqta ótkizýdegi kedergilerdi joıý jóninde júıeli sharalar qabyldaýda. Óz kezeginde, kompanııalardyń ózderi ónim sapasyn jaqsartýdy jáne tehnologııalyq protsesterdi jetildirýdi josparly túrde kórsetýi tıis.