Oljas Bektenov Nazarbayev University ǵylymı ázirlemelerimen tanysty

<p>ASTANA. KAZINFORM - Nazarbayev University-de Qazaqstan Premer-Mınıstri Oljas Bektenovtiń tóraǵalyǵymen Nazarbaev Ýnıversıteti, Nazarbaev Zııatkerlik mektepteri jáne Nazarbaev Qory Joǵary Qamqorshylyq keńesiniń otyrysy ótti, dep habarlaıdy QR Úkimetiniń <a href="https://primeminister.kz/news/olzhas-bektenov-nazarbayev-university-gylymi-azirlemelerimen-tanysty-27760" target="_blank" rel="noopener">baspasóz </a>qyzmeti.</p>

Keńes músheleri NU-dyń joǵary fýnktsıonaldy zerthanalarymen jáne ǵalymdardyń jańa ázirlemelerimen, atap aıtqanda Aqyldy júıeler jáne jasandy ıntellekt ınstıtýtymen, ımpýlstik údetkish zerthanasymen, zamanaýı nanomaterıaldarmen, genomdyq jáne derbestendirilgen medıtsınamen tanysty.

Joǵary Qamqorshylyq keńesiniń tóraǵasy Oljas Bektenov ǵylym men óndiristi ıntegratsııalaýdyń, sondaı-aq qazaqstandyq ǵylymı qoǵamdastyq úshin ǵylymı ınfraqurylymǵa qoljetimdilikti keńeıtý jónindegi naqty mindetterdi atap kórsetti. NU-dyń ónerkásiptik óndiristerge jaqyn ornalasqan óńirlik joǵary oqý oryndarymen ózara is-qımyl jasaý máselelerine erekshe nazar aýdarý qajet.

«Ýnıversıtet ǵylymı jáne bilim berý resýrstaryn damytýdy kúsheıtip, óz ázirlemelerin kommertsııalandyrý úshin ónerkásiptik kásiporyndarmen áriptestikti nyǵaıtýy qajet. Munyń barlyǵy ǵylymnyń el ekonomıkasyna qosatyn úlesin arttyrýǵa yqpal etedi. Zııatkerlik mektepterdiń áleýetin óńirlerdegi mektepterdi qoldaý úshin barynsha paıdalaný kerek. Bizdiń mindetimiz – balalardy sapaly bilimmen qamtamasyz etý. Biz óz tarapymyzdan qajetti qoldaý kórsetemiz», — dep atap ótti Oljas Bektenov.

Qazirgi ýaqytta NU zerthanalaryndaǵy zertteýshiler toby jasandy ıntellektini damytý, jasyl tehnologııalardy engizý úshin optoelektronıka salasyndaǵy ınnovatsııalardy zertteý, kúrdeli aýrýlardy dıagnostıkalaý jáne emdeý múmkindikterin keńeıtý máselelerimen aınalysady.

«Biz preparattyń birinshi jáne ekinshi fazalaryn bastapqy zertteýdi aıaqtadyq jáne jaqsy nátıjelerge qol jetkizdik. Biz klınıkalyq synaqtardy júrgizýdi jalǵastyramyz, onyń barysynda emdelý kezinde maksımaldy áser alý úshin preparattyń eń joǵary tózimdi dozasyna shyǵý kerek», — dedi National Laboratory Astana (NLA) dırektory Dos Sarbasov óz komandasynyń qaterli isikke qarsy tıimdi dári jasaý boıynsha jumysy týraly.

Onkologııalyq preparatty ázirleý – NLA-nyń jalǵyz biregeı jobasy emes. 5 qýatty elektrondy mıkroskoptarmen jabdyqtalǵan zerthanada jaratylystaný jáne ınjenerlik salalardaǵy kóptegen startap úshin birlesken zertteýler júrgizedi.

«Zerthanamyzda damytyp jatqan negizgi baǵyttardyń biri – qazaqstandyq referensti genomdy zertteý. ıAǵnı genomdyq nusqalardyń referensti bazasyn qurý úshin basqa popýlıatsııalardan qanshalyqty erekshelenemizdi zertteý», — dedi NU janyndaǵy NLA ómir týraly ǵylymdar ortalyǵy dırektorynyń mindetin atqarýshy Aınur Aqyljanova.

Ǵalymdar qazaqstandyqtardyń «genetıkalyq beınesin» qurýda. Bul jumys, mysaly, aýrýlarǵa beıimdilikti anyqtaýǵa kómektesedi, ol bolashaqta azamattardyń densaýlyǵyn qorǵaýǵa jáne otandyq medıtsınany damytýǵa úles qosýǵa múmkindik beredi.

NU aqyldy júıeler jáne jasandy ıntellekt ınstıtýtynyń ǵalymdar toby Joǵary Qamqorshylar keńesiniń múshelerine sýdy tazartý jáne sýtegi generatsııasy boıynsha zertteýler júrgizýge múmkindik beretin I-NURA údetkishin usyndy.

Sonymen qatar Berklıdegi Loýrens Ulttyq zerthanasymen (AQSh) birlestikte jasalǵan údetkish kórsetildi, ol sýdy tazartý jáne sýtegi generatsııasy boıynsha zertteýler júrgizýge múmkindik beredi.