Olımpıadaǵa 10 joldama: qazaqstandyq boksshylardyń múmkindigi qandaı?
Júldesiz qaıtqan emes
Qazaqstandyq sportshylar Jazǵy Olımpıada oıyndaryna 1996 jyldan beri táýelsiz memleket quramasy sapynda qatysýǵa múmkindik aldy. Sodan bergi ýaqytta olar barlyǵy 72 medal alyp qaıtty. Onyń ishinde 24-i bylǵary qolǵap sheberleriniń enshisine tıedi. Qazaqstandyq boksshylar 7 altyn, 7 kúmis, 10 qola medal aldy.
Jazǵy Olımpıada oıyndarynda 1996 jyly Vasılıı Jırov (81 keli) -altyn, Bolat Jumadilov (51 keli) - kúmis, Bolat Nııazymbetov (63,5 keli), Ermahan Ibraımov (71 keli) - qola, 2000 jyly Bekzat Sattarhanov (57 keli), Ermahan Ibraımov (71 keli) - altyn, Bolat Jumádilov (51 keli), Muhtarhan Dildábekov (91 keli) - kúmis. 2004 jyly Baqtııar Artaev - altyn, Serik Eleýov - kúmis, 2008 jyly Baqyt Sársekbaev (69 keli) - altyn, Erkebulan Shynálıev (81 keli) - qola, 2012 jyly Serik Sápıev (69 keli) - altyn, Ádilbek Nııazymbetov (81 keli) - kúmis, Marına Volnova (75 keli) - qola, 2016 jyly Danııar Eleýsinov (69 keli) - altyn, Vasılıı Levıt (91 keli), Ádilbek Nııazymbetov (81 keli) - kúmis, Ivan Dychko (91 keliden joǵary), Darıǵa Shákimova (75 keli) - qola, 2020 jyly Qamshybek Qońqabaev (91 keliden joǵary), Sáken Bıbosynov (52 keli) - qola alyp qaıtty.
Sondyqtan jankúıerler olardyń aıtýly alamanǵa qatysýyna qyzyǵýshylyqpen qaraıdy. «Elimizdiń qansha boksshy Parıjge barady?» degen saýal ótken jyldan beri qoıylyp keledi. Byltyr Qytaıda ótken Jazǵy Azııa oıyndarynda nebári eki boksshy Olımpıadaǵa joldama alyp úlgerdi. Olardyń qatarynda Qamshybek Qońqabaev pen Karına Ibragımova ǵana bar. Qalǵan salmaqta joldama bıyl ótken lıtsenzııalyq týrnırlerde sarapqa salyndy.
Muhamedsabyrǵa tájirıbe jetispedi
Frantsııa astanasy Parıj qalasynda ótetin Jazǵy Olımpıada oıyndary 26 shildede bastalyp, 11 tamyz kúni máresine jetedi. Olımpıada baǵdarlamasyna 32 sport túri engizilgen. Dúbirli dodada erler 51, 57, 63,5, 71, 80, 92, 92 keliden joǵary salmaqta júldeni sarapqa salady. Al áıelder arasynda 50, 54, 57, 60, 66, 75 kelide jekpe-jek ótedi.
Sáýir aıynda Italııanyń Býsto-Arsıtsıo qalasynda ótken lıtsenzııalyq týrnırde qazaqstandyq boksshylar joldama sanyn taǵy beseýge tolyqtyrdy. El quramasynan mundaı múmkindikke Cáken Bıbosynov (51 keli), Mahmud Sabyrhan (57 keli) Nurbek Oralbaı (80 keli), Aslanbek Shymbergenov (71 keli), Aıbek Oralbaı (92) ıe boldy. Al Muhamedsabyr Bazarbaıuly (63,5 keli) bul synda jarys jolynan shyǵyp qaldy. Ókinishtisi, áıelder quramasynan bul joly birde-bir boksshy atalǵan týrnırde joldamaǵa qol jetkize alǵan joq.
«Shyndyǵyn aıtý kerek, bizdiń quramada 63,5 keli salmaqta naqty áli bir kóshbasshy bolyp turǵan boksshy joq. Ár halyqaralyq týrnırde ár túrli boksshy aparyp júrmiz. Bul salmaqta Azııa oıyndaryna barǵan boksshymyz murynyn syndyryp alǵan edi. Muhamedsabyr Bazarbaıuly Italııadaǵy lıtsenzııalyq týrnırde jaqsy judyryqtasty. Oǵan tek tájirıbe jetispeı qaldy. Óte asyǵys qımyldar jasady, judyryqtasqan osy eken dep birden tóbelesip ketti. Boks degenimiz tóbeles emes. Biz sony uǵynýymyz kerek. Boksta qol-aıaqpen birge basty da istete bilý kerek. Aqylmen judyryqtasý jeńiske alyp keledi», - degen edi ulttyq quramanyń bas bapkeri Myrzaǵalı Aıtjanov.
Ulttyq qurama bapkerleri Taılandta ótetin sońǵy lıtsenzııalyq týrnırge baratyn boksshylardy anyqtaý maqsatynda Astana qalasynda arnaıy jarys ótkizdi. Bul synda erler quramasynda 63,5 keli salmaqta Muhamedsabyr Bazarbaıuly, Ertýǵan Zeınýllınov, Serik Temirjanov, Dýlat Bekbaýov, Jandos Qarabalaev syndy bes boksshy sharshy alańǵa shyqty. Olardyń arasynan Muhamedsabyr úzdik shyǵyp, taǵy da lıtsenzııalyq týrnırge qatysýǵa múmkindik aldy.
Sáýir aıynda Italııada bolǵan lıtsenzııalyq týrnırde áıelder quramasynda Alýa Balqybekova (50 keli), Jaına Shekerbekova (54 keli), Rımma Volosenko (60 keli), Natalıa Bogdanova (66 keli), Valentına Halzova (75 keli), erlerde Muhammedsabyr Bazarbaıuly (63,5 keli) jarys jolynan shyǵyp qaldy.
Úsh úzdik úmitti aqtady
Astanada ótken arnaıy jarys nátıjesi boıynsha Alýa Balqybekovany Nazym Qyzaıbaı almastyrsa, Jaına Shekerbekovanyń ornyna Uljan Sársenbek Taılandtaǵy týrnırge qatysatyn boldy. Qalǵan úsh salmaqta Italııadaǵy týrnırde synǵa túsken boksshylarǵa senim artyldy.
Degenmen sońǵy irikteý týrnırinde Uljan Sársenbek (54 keli), Rımma Volosenko (60 keli) men Natalıa Bogdanova (66 keli) jarys jolyn erte aıaqtady.
Al, Nazym Qyzaıbaı (50 keli) 1/4 fınalǵa deıin slovakııalyq Nıkol Dýrıkova, ulybrıtanııalyq Savanna Stýbleı, Ońtústik Koreıadan kelgen Djýhıýng Djýng, Soltústik Koreıa boksshysy Kang Sý Hýangty jeńip, lıtsenzııaǵa qoly jetti.
Sondaı-aq Valentına Halzova ýkraınalyq Karolına Mahno, mońǵolııalyq Erdenetýıa Enhbaatar, kolýmbııalyq Shırleıdız Orozkony orta jolda qaldyryp ketti. Osylaısha bokstan el quramasynyń joldama sanyn tolyqtyrdy.
Bul týrnırde Muhamedsabyr irikteý týrnırinde fılıppındik Krıstıan Pıtt Lorent, túrkııalyq Mızan Aıkol, ıtalııalyq Djanlýıdjı Malangany jeńip, shırek fınalda kýbalyq Erıslandı Alvareske 2:3 esebimen ese jiberdi. Bul salmaqta Olımpıadaǵa bes joldama beriledi. Tórteýine jartylaı fınalǵa shyqqan bylǵary qolǵap sheberleri ıe bolsa, bir joldamaǵa shırek fınalda súringen boksshylar talasatyn edi. Qazaqstandyq boksshy bul joly aldymen kolýmbııalyq Hose Manýel Vıafarany jeńse, odan keıin moldovalyq Aleksandrý Paraşıvti tize búktirip, Parıj Olımpıadasyna joldama aldy.
«Taılandtaǵy týrnırde barlyq boksshy jaqsy oıyn órnegin kórsetti. Keıbirinde tájirıbe jetispedi. Endigi birinde tóreshiler durys sheshim shyǵarmaǵan sekildi. Bastysy, Olımpıadaǵa baratyn boksshylar qataryn tolyqtyrýǵa múmkindik týdy. Jalpy, elimizdiń bylǵary qolǵap sheberleri álemdik boksta joǵary baǵalanady. Olımpıada tórinde de atoı salǵan sańlaqtar bar. Men elimizdiń bokstan qazirgi quramyna zor senim artamyn. Endi boksshylar Olımpıadaǵa tyńǵylyqty daıyndyq júrgizedi degen oıdamyn. Qazaqstandyq boksshylar atalǵan dúbirli dodanyń birde-birinen bos qaıtqan emes», - deıdi sport jýrnalısi Teljan Kúderov.
Endigi kezekte alda úlken mindetter tur. Ulttyq qurama sapyndaǵy boksshylar qansha júldege qol jetkize alady? Burynǵy olqylyqtardyń ornyn toltyra alamyz ba? Bapkerler endi osy baǵytta jumys jasaıdy degen senimdemiz.