Oqý-aǵartý mınıstrligi Arýjan Saınnyń áleýmettik jelidegi synyna jaýap berdi
«Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy Bala quqyqtary jónindegi ýákildiń reformalardy júzege asyrýǵa qatysty úndeýine oraı mynany túsindirgimiz keledi. Barlyq memlekettik organ Bala quqyqtary jónindegi ýákilmen turaqty ózara is-qımylda jumys isteıdi. Úkimet, áleýmettik blok mınıstri deńgeıinde júıeli negizde jumys keńesi ótkizilip, barlyq ózekti másele boıynsha sharalar qabyldanyp jatyr. Ǵalamtordaǵy zańǵa qaıshy kontentke qarsy turý, mektep psıhologtarynyń qyzmetin ońtaılandyrý úshin jańa standarttar engizildi. Psıhologııalyq qyzmet transformatsııalanýda. Inklıýzıvti bilim berý týraly zańnamaǵa ózgertýler engizildi. Mektepterde pedagogıkalyq kómekshiler shtaty engizildi. Qazirdiń ózinde 1500-den astam qyzmetker erekshe qajettiligi bar balalarmen jumys isteıdi. Psıhologııalyq-medıtsınalyq-pedagogıkalyq konsýltatsııalardy (PMKP) ashý normatıvi qysqartyldy. Bul aýrýlardy erte anyqtaý úshin óńirlerde taǵy 40 PMPK ashýǵa múmkindik beredi. Ulttyq monıtorıng quraly retinde alǵash ret balalardyń ál-aýqat ındeksi engizildi», dep atap ótedi komıtet Facebook paraqshasynda jarııalaǵan jaýabynda.
Sondaı-aq, vedomstvo málimetinshe, bıyl alǵash ret aýyldaǵy balalardy qaýipsiz tasymaldaý úshin 515 jańa avtobýs satyp alynyp jatyr. Kolledjderde bilim alýǵa beriletin granttar sany bir jylda 45 myń orynǵa, al joǵary oqý oryndarynda 15 myń orynǵa ulǵaıtyldy. Oqýshylardy tegin tamaqpen, mektep formasymen qamtamasyz etý jónindegi bastamalar kezeń-kezeńimen sheshilýde. Jyl ishinde bastaýysh synyp oqýshylaryn tegin ystyq tamaqpen qamtý 10 paıyzǵa artty.
Qazirdiń ózinde 1-11 synyptar aralyǵyndaǵy jekelegen sanattaǵy 475 000 oqýshy jergilikti bıýdjet esebinen bir jolǵy ystyq tamaqpen jáne mektep formasymen qamtamasyz etilgen. Munan bólek, áleýmettik osal azamattar sanatyna kirmeıtin stýdentterdiń basqa sanattaryn ystyq tamaqpen qamtý kezeń-kezeńimen ulǵaıyp keledi. 6 oblysta 1-4 synyp oqýshylarynyń barlyǵyna jáne taǵy 2 óńirde 1-synyp oqýshylary, al jańa oqý jylynan bastap Almaty qalasynyń 1-4 synyp oqýshylary ystyq tamaqpen qamtamasyz etiledi. Jalpy, búginde 1-4 synyp oqýshylarynyń 41 paıyzy ystyq tamaqpen qamtylǵan.
Balalar úılerin deınstıtýtsıonalızatsııalaý jumysy jalǵasyp jatyr. Eger 2010 jyly 14 myń bala tárbıelenetin 210 balalar úıi bolsa, 2022 jylǵa qaraı olardyń sany 96 bolady. Olarda 4 myń bala tálim alýda. Kásibı patronattyq otbasylar ınstıtýty zańmen engizilgen.
Balalarǵa qosymsha bilim berýdi damytý máselesinde 1500-den astam oqýshylar saraıynda, óner jáne mýzyka mektepterinde, óner mektepterinde jáne basqa da uıymdarda 1,4 mıllıon oqýshy qamtylǵan. Sonymen qatar, jaqynda balalardy qosymsha sektsııalarmen jáne úıirmelermen qamtýdyń eki qosymsha quraly iske qosyldy: bilim berý salasynda memlekettik tapsyrystardy ornalastyrý (robototehnıka, ǵylymı, IT, til kýrstary jáne t.b.) jáne sporttyq-shyǵarmashylyq tapsyrystar (artsport: bı, sport, óner, teatr jáne basqa sektsııalar men úıirmeler).
Balalar jylyn júzege asyrýdyń bar bolǵany 6 aıynda óńirlerde balalarǵa arnalǵan 265 nysan ashyldy: aýtıstterdi ońaltý ortalyqtary, oqýshylar saraılary, qosymsha bilim berý ortalyqtary, sport jáne týrıstik nysandar, psıhologııalyq-pedagogıkalyq túzetý kabınetteri jáne taǵy basqalary bar.
«Qabyldanǵan sharalardyń, tárbıe jumysyn kúsheıtýdiń, qosymsha bilimmen qamtýdy arttyrýdyń arqasynda balalardyń sýıtsıd jáne kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy quqyq buzýshylyq kórsetkishteri tómendep keledi. 2022 jyldyń 6 aıynda balalardyń sýıtsıd kórsetkishi 38 paıyzǵa azaıdy. Degenmen, bul áli de úlken másele bolyp qala beredi. 2021 jyly kámeletke tolmaǵandar arasyndaǵy qylmys deńgeıi de 18,4 paıyzǵa tómendedi. Sonymen qatar, eresekterdiń balalarǵa qarsy qylmys jasaýy kúrdeli másele bolyp otyr: 2021 jyldyń qorytyndysynda olardyń sany 15 paıyzǵa ósti. Balalardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa qatysty barlyq másele turaqty baqylaýda. Áli de túıtkildi másele bar jáne ony birge sheshemiz», - dep atap ótedi komıtetten.