«Nursultan Nazarbaev: Jaqsy jumys istep jatqan ákimdi aýystyrmaımyn»- BAQ-qa sholý
***
«Egemen Qazaqstan» basylymynda «Qartaımaýdyń qupııasy» degen maqala basylǵan. Qazaqstan Prezıdenti Іs basqarmasynyń Almatydaǵy medıtsınalyq ortalyǵynda Reseı medıtsına akademııasynyń korrespondent-múshesi, Eýropa gerontologııa jáne gerıatrııa qaýymdastyǵynyń prezıdenti, medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor Vladımır Havınson tájirıbe-saǵatyn ótkizip, adam aǵzasynyń tez qartaıýyna ákeletin jaıttar jaıynda keńinen aqparat berdi. Sońǵy 10 jylda elimizdegi ana ólimi 3 ese azaıyp, sábılerdiń shetineýi - 1,5 ese kemigen. Al halyqtyń ortasha ómir súrý jasy 69-ǵa jetken. Mine, bul kórsetkishter Qazaqstanda adam damýy ındıkatorynyń jetistigine, halyqtyń densaýlyǵyn qorǵaý júıesine qosylǵan úlken úles. Reseıdiń gerontologııa ǵylymy salasyndaǵy kórnekti ǵalymynyń atalmysh aýrýhanaǵa kelip tájirıbe-saǵatyn ótkizýiniń ózindik syry bar. Qazaqstan Prezıdenti Іs basqarmasynyń medıtsınalyq ortalyǵynyń bas dárigeri Ámir Ahetovtiń aıtýynsha, munda medıtsına ǵylymdarynyń doktory, professor V.V.Benberınniń jetekshilik etýimen qartaıýdyń tindik, gýmoraldyq, nýtrıtsıonaldyq jáne patogenetıkalyq tetikteriniń damýy, sondaı-aq, gerıatrııa salasynda klınıkalyq ǵylymı jumystar júrgizýde burynǵy memlekettik qyzmetkerlerge turaqty medıtsınalyq qyzmet kórsetetin emdeý orny negizgi baza bolyp tabylady. Sonyń nátıjesinde Ortalyqtaǵy medıtsınalyq kyzmet kórsetetin kontıgentterdiń ortasha jasy 80-ge jetti. Munda 90 jáne odan da joǵary jastaǵy 158 adam tirkelgen.
- Ǵalymdar ádemi qartaıý men jastyqty saqtaýdyń joldaryn, ádisterin myńdaǵan jyldar boıy izdep keledi, - deıdi professor Vladımır Havınson. - Dálirek aıtsaq, bul ǵylymnyń, onyń ishinde fýndamentaldy ǵylymnyń enshisinde. Qazirgi kezde ǵalymdar qartaıýdyń ártúrli anyqtamalaryn tabýda. Bireýleri qartaıýdy jasýshalyq zattyń fızıko-hımııalyq qurylym ózgerisi dese, ózgelerdiń oıynsha, qartaıý ishki jáne syrtqy ortadan qorǵanýdyń, fızıologııanyń tómendeýi deıdi. Biraq, qalaı desek te, qartaıý - tabıǵı qubylys.
«Egemen Qazaqstan» gazetiniń jazýynsha, jeksenbi kúni Astanada tuńǵysh ret kókpardan ótken Azııa chempıonaty máresine jetti. Osy kúni elimizdiń bas komandasy bes kún boıy «Qazanat» atshabarynyń shańyn qaqqan komandalar arasynda tuńǵysh Azııa chempıony atandy! Sóıtip, kópshiligimiz kútkendeı, Azııa chempıony degen mártebeli ataqty basqa emes, ózimizdiń ulttyq qurama komandamyz ıelenip, Astana aspanynda elimizdiń ánuranyn qalyqtatty. «Osy kúni bizdiń qurama fınalda Qyrǵyzstan komandasymen kezdesip, 4:2 esebimen utty. Bul kezdesýde at qulaǵynda oınaǵan jigitterimiz Azııa chempıony ataǵyn jeńip alý úshin bar kúsh-jigerin jumsap, aılar boıy tókken teriniń jemisin kórdi dese bolady. Onda komandanyń bas jattyqtyrýshysy Qýanyshbek Quramaev bastaǵan ulttyq qurama ózderiniń eptiligimen, bula kúshiniń myqtylyǵymen jurtshylyq aldynda jankúıerlerin jerge qaratpaı, qarsylastarynan basym tústi. Kezdesýdiń ádil, taza ótkenin qyrǵyz quramasynyń bas jattyqtyrýshysy da moıyndap, alańnyń bas tóreshisi men tóreshilerge alǵysyn bildirdi»,-dep jazady basylym. Bul tolyq bilgińiz kelse « Qazaqstan - kókpardan Azııa chempıony!» atty maqalany qarańyz.
***
«Aıqyn» gazetinde Elbasynyń Ońtústik Qazaqstan oblysyna sapary aıasynda kópshilik nazaryna «Nursultan Nazarbaev: Jaqsy jumys istep jatqan ákimdi aýystyrmaımyn» atty maqala usynylyp otyr. Keshe Memleket basshysy Nursultan Nazarbaev jumys saparymen Ońtústik Qazaqstan oblysyna keldi. Elbasy birinshi Shymkentte qurylysy bastalǵan jańa ákimshilik - iskerlik ortalyǵynda boldy. Jumys barysymen tanysty. Oblys ákimi Asqar Myrzahmetov ákimshilik-iskerlik ortalyqta salyna bastaǵan, keleshekte boı kóteretin ǵımarattar men basqa da áleýmettik qurylystar týraly Prezıdentke jan-jaqty áńgimelep berdi.
Oblystyń qazirgi ákimshilik-iskerlik ortalyǵy osydan 60 jyldaı buryn salynǵan eken. Sondyqtan jańasyn salý qajettiligi týyndaǵany belgili. Osyny baıqaǵan Elbasy Shymkentke kelgen saparlarynyń birinde «Shymkent qalasy respýblıkada úshinshi shaharǵa aınalýy tıis» degen mindet qoıǵan bolatyn. Sol mindetti oryndaý aıasynda jańa ortalyq boı kótere bastady. Munda jalpyhalyqtyq kópshilik sharalar ótip turatyn alań, oblystyq ákimdik pen onyń basqarmalary, oblystyq máslıhat ornalasady. Gúlzarlar kózdiń jaýyn alatyn bolady. Jańa ákimshilik-iskerlik ortalyǵy úlken, sulý sáýlet kompozıtsııasy, keremet arhıtektýralyq ansamblder deýge bolady. Olardyń ishinde oblystyq drama teatry, oblystyq ortalyq kitaphana, kórme zaly, «Túrkistan» dep atalatyn saltanat saraıy, birneshe bilim berý jáne medıtsınalyq mekemeler, sondaı-aq 5 myń oryndy oblystyq meshit, taǵy basqalar salynbaqshy.
Osy basylymnyń jazýynsha, Qurlyqtyq hokkeı lıgasynyń bıylǵy maýsymy bastalǵany keshe ǵana sııaqty edi, komandalardyń aldy bes besten oıyn ótkizip úlgerdi. Qazaq jankúıeri úlken senim artyp otyrǵan Astananyń «Barys» ujymy da tórt kezdesý ótkizip, úsh jeńis pen bir jeńilisti enshisine jazdyrdy. Ótken aptanyń sońynda elordalyqtar Máskeý oblysynyń «Atlant» komandasyn asa tartysty oıynda 5:4 esebimen utty. Bıylǵy doda bastalǵaly bergi kezdesýlerin túgeldeı óz muz aıdynynda ótkizip kele jatqan «Barys» tek azýyn aıǵa bilegen qarsylastarynyń biri - Sankt-Peterbordyń «SKA» komandasynan ǵana 2:5 esebimen utylyp qalǵan bolatyn. Al qalǵan kezdesýlerdiń bárinde basym túsken jerlesterimiz aldymen Cherepovetstiń «Severstalin» 10:1, odan keıin ıAroslavldiń «Lokomotıvin» 5:2 esebimen jeńdi. Sol sııaqty Máskeý oblysynyń atynan óner kórsetetin «Atlant» komandasy da Astanadan upaısyz qaıtty. Bul maqala «Tórt oıynda - 22 gol!» atty taqyryppen jarııalandy.