Muhtar Tileýberdi Ál-Farabı mereıtoıyna oraı shetelde qandaı sharalar ótetindigin aıtty
«QR Syrtqy ister mınıstrligi Ábý Nasyr Ál-Farabıdiń 1150 jyldyq mereıtoıyn daıyndaý jáne ótkizý jónindegi jalpy respýblıkalyq jospar jobada kózdelgen is-sharalardy júzege asyrýǵa daıyn. 2020-2021 jyldary UNESCO qatysýmen atap ótiletin ataýly mereıtoı kúnderiniń tizbesine Ál-Farabıdiń mereıtoıyn engizý jóninde jumys júrgizilýde. Bul jónindegi sheshim osy 12-27 qarasha aralyǵynda ótetin UNESCO bas konferentsııasynda qabyldanady dep kútilýde», - dedi mınıstr.
Onyń aıtýynsha, «Ál-Farabı izimen» atty halyqaralyq ekspedıtsııa 2020 jyldyń qańtarynda Otyrardan bastalady.
QR SІM Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq ulttyq ýnıversıteti janyndaǵy Ál-Farabı ǵylymı-zertteý ortalyǵymen aqyldasa otyryp, qazaqstandyq farabıtanýshy ǵalymdardyń qatysýymen qasıetti Túrkistanda ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa ótkizedi. Odan keıin «Ál-Farabı izimen» ekspedıtsııasy Ózbekstanda - Tashkent, Samarqan, Buhara shaharlarynda bolyp, Túrikmenstanda ejelgi Mervtiń arheologııalyq jáne sáýlet eskertkishteri keshenin aralap, Iranda - Nıshapýr, Reı, Hamadan kóne qalalarǵa zııarat jasaıdy. Tashkent, Ashǵabad jáne Tegeranda sol elderdiń farabıtanýshy ǵalymdarymen birge dóńgelek ústelder ótkiziledi. Iraktyń astanasy Baǵdat qalasyndaǵy Ál-Farabı ýnıversıtetinde Shyǵystyń uly oıshyl ǵalymynyń eskertkishi ashylatyn bolady.
«Sodan keıin 2020 jylǵy 21 qańtarda QR Mádenıet jáne sport mınıstri bastaǵan delegatsııa men ekspedıtsııa músheleri Damaskide Elbasymyzdyń tapsyrmasymen salynǵan Ál-Farabı ortalyǵyn saltanatty túrde ashady. Qazir bul ortalyqty retke keltirý jumystary júrgizilýde. Prezıdenttiń tapsyrmasy boıynsha 4-7 qarashada QR Syrtqy ister, Mádenıet jáne sport, Bilim jáne ǵylym mınıstrlikteriniń jaýapty qyzmetkerleri men «Qazqaıtajańartý» mekemesiniń mamandary Sırııaǵa is-saparmen shyǵady. Sapar barysynda Sırııa tarapymen Damask qalasyndaǵy ál-Farabı ortalyǵyn saltanatty ashý jóninde tıisti kelissózder júrgizedi. 2020 jyldyń sáýirinde «Arıstotelden keıin «Ekinshi ustaz» atalǵan Ábý Nasyr ál-Farabıdiń álem órkenıetine qosqan úlesi» taqyrybynda ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa Afına qalasyndaǵy «Panteon» Saıası jáne áleýmettik ǵylymdar ýnıversıtetinde bolady», - dedi Muhtar Tileýberdi.
Sondaı-aq mınıstrdiń dereginshe, Islam Yntymaqtastyq Uıymyna múshe elderdiń Syrtqy ister mınıstrleriniń 47-shi sessııasy aıasynda Ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyna arnalǵan fotokórme ashylady. Al Pákistannyń Karachı qalasynda IYU-nyń janyndaǵy KOMSTEK ǵylymı-tehnologııalyq yntymaqtastyq jónindegi turaqty komıteti aıasynda Ál-Farabı shyǵarmashylyǵyna arnalǵan ǵylymı-praktıkalyq konferentsııa ótedi. Mysyrdyń «Ál-Azhar», Kaır ýnıversıtetteri jáne Qazaq ulttyq ýnıversıteti ǵalymdary «Ábý Nasyr ál-Farabı murasy entsıklopedııasyn» arab jáne qazaq tilinde jaryqqa shyǵarýdy qolǵa aldy.
«Ózderińizge málim, 2020 jylǵy qazan aıynda Dýbaıda dúnıejúzilik EKSPO kórmesi óz jumysyn bastaıdy. Qazaqstan pavılonynda Ál-Farabı ortalyǵyn ashýdy kózdep otyrmyz. Osy oraıda EKSPO kezinde ótetin Álemdik úkimet sammıtinde «Qaıyrymdy qoǵam týraly Ál-Farabı kózqarastarynyń ómirsheńdigi» atty arnaıy plenarlyq sessııa ótkizý týraly usynys engizemiz. Qazaqstan «Baqyt koalıtsııasyna» múshe bolyp tabylatyndyqtan, bul sharany QR Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi qolǵa alady degen senimdemiz. 2020 jylǵy 18 qarashada, ıaǵnı UNESCO aıasynda atap ótiletin Álemdik fılosofııa kúni qarsańynda Parıjdegi UNESCO shtab-páterinde QR Bilim jáne ǵylym, Mádenıet jáne sport mınıstrlikterimen birlesip, Ábý Nasyr Ál-Farabıdiń mereıtoıyna arnalǵan halyqaralyq ǵylymı konferentsııa jáne taqyryptyq kórme ótkiziledi. Osy is-sharalarǵa bedeldi ǵalymdar, tarıhshylar jáne basqa elderdiń mamandary shaqyrylatyn bolady», - dedi ol.
Muhtar Tileýberdi Qazaqstannyń Elshilikteri Ulttyq aýdarma bıýrosymen birlesip, Ál-Farabı eńbekterin shet tilderge aýdarýǵa atsalysýǵa daıyn ekendigin basa aıtty. Qazaqstannyń Vashıngtondaǵy Elshiligi de Ál-Farabı eńbekteriniń aǵylshyn tilindegi aýdarmasynyń tanystyrylymyn AQSh Kongressiniń kitaphanasynda uıymdastyryp, AQSh-tyń analıtıkalyq ortalyqtarynyń birine resmı tabystaýdy josparlap otyrǵandyǵyn atap ótti.
«Sonymen qatar Ánýar Álimjanovtyń «Ustazdyń oralýy» atty kórkem kitaby da birneshe tilderge aýdarylatyn bolatyn. Ystanbul men Delı qalasyndaǵy «Ál-Farabı úıleriniń» qyzmetterin jandandyrýǵa da kóp kóńil bólýdemiz. 40 jýyq shet elderde Ábý Nasyr ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyna arnalǵan fotokórmeler uıymdastyrylady. «Qazposhtanyń» atsalysýymen AQSh, Shveıtsarııa, Germanııa, Nıderland, Túrkııa, Latvııada ál-Farabıdiń 1150 jyldyǵyna arnalǵan sol elderdiń merekelik poshta markalary shyǵarylady», - dedi mınıstr.