Mıllıardtar aımaqtardy damytýǵa: «Qazaqmystyń» áleýmettik jaýapkershiligi
Páter máselesi
Aıdos Bekjigitov – Ońtústik Jezqazǵan kenishiniń júk tıeýshisi, kompanııada 25 jyldan artyq jumys isteıdi. Ol kóp balaly áke, jubaıymen birge 10 bala tárbıelep otyr. Úlken jáne tatý otbasy, turaqty jumys, bolashaqty josparlaý múmkindigi – er adamnyń aıtýynsha, onyń ómirinde bári oıdaǵydaı edi. Tolyq baqyt úshin tek jeke turǵyn úı jetispedi. Biraq, jumys berýshi bul máseleni nazardan tys qaldyrǵan joq.
«Men kóp balaly shahta jumysshylarynyń tiziminde boldym. Tórt bala mektepte oqıdy, ekeýi kolledjde. Biz turǵyn úıdi jalǵa alyp júrdik, biraq 2019 jyly maǵan «Qazaqmystan» qońyraý shalyp, qujattardy salystyryp, 3-4 aıdan keıin holdıng bizge páter syılady. Sondaı-aq, biz kompanııadan ataýly áleýmettik kómek pen merekelerge syılyqtar alamyz», - deıdi ol.
Qyzmetkerlerdiń ómir súrý sapasyn jaqsartý baǵdarlamalary kompanııanyń áleýmettik saıasatynyń mańyzdy baǵyty bolyp tabylady. Máselen, 3 jyl ishinde «Qazaqmys» kóp balaly qyzmetkerlerdiń 186 otbasyn turǵyn úımen qamtamasyz etip, olarǵa jalpy somasy 3,8 mlrd teńgege jıhazben jáne tehnıkamen jabdyqtalǵan 4 bólmeli páter syılady.
«Jyl basynan beri biz jumyskerlerge turǵyn úı satyp alý men berýdiń jańa baǵdarlamasyn iske qostyq. Bul negizinen erekshe qajettilikteri bar balalardy tárbıeleýde jumys isteıtin qyzmetkerlerge qatysty. 2022 jyly Balalardy qorǵaý kúni «Qazaqmys» osyndaı 35 otbasyǵa páter kiltin syıǵa tartty. Jyl sońyna deıin taǵy 53 otbasy baqytty qonystanýshy bolady», - dep atap ótti «Kazakhmys Smelting» JShS Bas dırektory Nurahmet Nýrıev.
2022 jyly áleýmettik osal sanattaǵy qyzmetkerlerdiń «páter máselesin» sheshýge kompanııa 2,7 mlrd teńge bóledi.
Árkimge qamqorlyqpen
Jezqazǵan baıytý fabrıkasynyń elektromonteri Ivan Klasın kishkentaı qyzynyń basynan ótkergenin jáne «Qazaqmystyń» qoldaýynsyz ne bolaryn esine alǵanda kóz jasyna erik beredi. Sofııa – Ivannyń otbasyndaǵy úshinshi bala. Náreste omyrtqa aqaýymen dúnıege keldi jáne búkil ómirin múgedekter arbasynda ótkizýi múmkin edi.
«Asqyný julynnyń bekitilýi degen dıagnozdan týyndaıdy, onyń saldarynan aıaqtardyń qyzmeti birtindep joǵala bastaıdy. Bul progressıvti aýrýdy toqtatatyn qymbat operatsııa qajet boldy. Biz áleýmettik jelilerde alym jarııaladyq jáne jumys berýshiden kómek suradyq. Kompanııa birden jaýap berdi, tipti birneshe operatsııalarǵa qarajat bóldi», - deıdi rızashylyq bildirgen jumysker.
Ol «Qazaqmystyń» qamqorlyǵyn kórgen jalǵyz adam emes. Kompanııa toqsan saıyn jumysshylardyń áleýmettik-ekonomıkalyq portretine monıtorıng jasaıdy, olardan keri baılanys jınaıdy jáne kásipodaq uıymdaryn tartady. Bul sharalar qoldanystaǵy áleýmettik baǵdarlamalardy tolyqtyrýǵa jáne jaqsartýǵa, sondaı-aq jańa áleýmettik jobalar jasaýǵa múmkindik beredi. Mysaly, munda arnaıy áleýmettik kómek (AÁK) júıesi jumys isteıdi. Ótken jyly toqsan saıynǵy tólemdi 1000 otbasy aldy, taǵy 1000-ǵa jýyǵy – birjolǵy tólemder. Budan basqa, áleýmettik qoldaý sharalarynyń kesheni jyl saıynǵy negizde jalaqynyń ósýin, salaýatty ómir saltyn qoldaý úshin jaǵdaı jasaýdy, qyzmetkerlerdiń múgedek balalaryn tegin ońaltýdy jáne basqa da qarjylyq qoldaý sharalaryn qamtıdy.
Aımaq órkendeýine qosylǵan úles
2021 jyly «Qazaqmys» qatysýshy óńirlerdi áleýmettik qoldaýǵa 12,2 mlrd teńge bóldi. Bıyl ınvestıtsııa kólemi úsh esege jýyq ósti – 35 mlrd teńge jańa Ulytaý oblysyn damytýǵa baǵyttalatyn bolady. Jaqynda kompanııa basshylyǵy óńir ákimdigimen tıisti memorandýmǵa qol qoıdy. Bul aqshaǵa Jezqazǵan, Sátbaev jáne Ulytaý aýdandarynda 22 jobany iske asyrý josparlanýda.
«Jylý, kommýnaldyq qyzmetterge qatysty másele kóp. Biz munyń bárin birtindep túzetip, sheshetin bolamyz. Bizdiń sporttyq jáne bilim berý salasyn damytý baǵdarlamamyz bolady. Alda bizde kóp jumys bar. Sonymen qatar, ınvestıtsııalar qorlardy tolyqtyrýǵa jáne óndiristerdi damytýǵa baǵyttalatyn bolady», - dedi «Kazakhmys Holding» JShS Dırektorlar keńesiniń tóraǵasy Edýard Ogaı.
Holdıng Jezqazǵanda dene shynyqtyrý-saýyqtyrý keshenin, mýzykalyq-drama teatry men balabaqsha salýdy, «saqaldy qurylys» nysandaryn aıaqtaýdy jáne jergilikti jaǵalaýdy abattandyrýdy josparlap otyr. Sátbaevta jańa emhana men jaraqat pýnkti paıda bolady. Ulytaý aýdanynda kompanııa memlekettik rámizder alańyn salyp, memlekettik tehnıkalyq ýnıversıtetti ashady. Holdıng qarajaty esebinen erekshe qajettilikteri bar balalarǵa arnalǵan kúndizgi bolý ortalyqtaryn salý úshin 2 ǵımarat satyp alynady.
«Sonymen qatar, kompanııa «Kúmisbulaq» jáne «Tasbulaq» bulaqtary syndy týrıstik nysandardy abattandyrýdy júzege asyrady, sondaı-aq Ulytaý aýdanyndaǵy Áýlıetaý taýyna aparatyn baspaldaqtardy abattandyrady. Aýdannyń erekshe ekojúıesin eskere otyryp, osy jobalardy iske asyrý kezinde zamanaýı ekologııalyq materıaldar paıdalanylatyn bolady. Ulytaý oblysynyń ákimi Berik Ábdiǵalıulymen kezdesý barysynda biz Jezqazǵan qalasynda jańa ýnıversıtet qurýǵa qatysý nıetin rastadyq. Bul kezeńde Kanada men AQSh-tyń jetekshi ýnıversıtetterimen yntymaqtastyq qarastyrylyp jatyr», - dedi Nurahmet Nýrıev.
Kompanııa óńirlerdiń áleýmettik-ekonomıkalyq damýyna qatysýdy búgin bastaǵan joq, bul – kóptegen jyldar boıy júrgizilip kele jatqan júıeli jumys.
«Biz óńirdiń negizgi problemalaryn túsinemiz, osyǵan baılanysty baǵyttar boıynsha sarapshylardyń qatysýymen óńirdiń jáne onyń turǵyndarynyń bazalyq qajettilikterin tolyqtyrýǵa baǵyttalǵan birqatar baǵdarlamalar ázirlenip, iske asyrylyp jatyr. Bul baǵdarlamalardyń maqsaty – halyqty sapaly aýyz sýmen qamtamasyz etý, halyqtyń áleýmettik osal toptarynyń turǵyn úı máselelerin sheshý, bastaýysh jáne orta bilim berý men óńirdegi densaýlyq saqtaý sapasyn arttyrý, qoǵamdyq qaýipsizdik jáne azyq-túlik naryǵyn turaqtandyrý», - dep atap ótti «Kazakhmys Smelting» JShS basshysy.
Jaqynda Memleket basshysy málimdegendeı, qazaqstandyqtarǵa tıimdi jáne áleýmettik jaýapty bıznes qajet. Bálkim, bireý úshin eleýli áleýmettik jaýapkershilik kezeńi búginnen bastalýy múmkin, biraq «Qazaqmys» úshin bul – úırenshikti qubylys. Tek sol baǵyttaǵy jumysty jalǵastyra berý kerek.