Merýert Mahmutova: Ulttyq bank erteń bazalyq mólsherlemeni kóterýi múmkin
Kazinform: Ulttyq banktiń búgin ınterventsııa qoldanýyn qalaı baǵalaısyz? Teńge baǵamy taǵy quldyrasa, taǵy ınterventsııa jasaý kerek pe?
M.Mahmutova: Uzaq merzim boıy ınterventsııa qoldaný múmkin emes. Sebebi onyń shyǵyny kóp jáne ınterventsııanyń áseri de sonshalyq uzaq bolmaıdy. Maǵan Qazaqstannyń valıýta naryǵyndaǵy dollarǵa degen qazirgi suranys alyp-satarlyq suranys sııaqty kórinedi. Sebebi bir dollardyń quny 520 teńgege deıin baryp qaıtty. Interventsııa tásilimen osy alyp-satarlyq suranysty báseńsitýge múmkindik boldy. Interventsııa tásili osylaı qysqa merzimde áser etý úshin qoldanylady.
Kazinform: Keıbir sarapshylar rýbl baǵamynyń álsireýi Reseıdegi ınflıatsııany Qazaqstanǵa «eksporttaıtynyn» boljap jatyr. Onyń aldyn alý úshin Qazaqstanǵa ne isteý kerek dep esepteısiz?
M.Mahmutova: Negizi Reseı Federatsııasy óz ekonomıkasyndaǵy qıyndyqtardy eskerip, ishki naryǵyn qutqarý úshin bizge qarsy protektsıonıstik saıasat qoldanyp keledi. Al bizde ishki naryqty quldyratpaý úshin ózimizde óndiriletin taýarlardyń Reseıden ımportyn shekteıtin tarıftik saıasat joq. Óıtkeni Eýrazııalyq ekonomıkalyq odaqtyń múshesimiz. Mysaly, «Rosselhoznadzor» kerek bolǵan kezde túrli faktordy syltaýratyp, bizdiń ónimderge shekteý qoıyp jatady. Sondyqtan biz de tarıftik emes quraldardy paıdalanýymyz kerek.
Árıne, teńgeniń rýblge qatysty baǵamy turaqtanyp jatsa, bizdiń naryqty Reseı taýarlary basyp alady. Onsyz da úlesi az bolyp turǵan joq.
Kazinform: Ulttyq banktiń endigi qadamy qandaı bolýy múmkin. Aqsha-nesıe saıasatyndaǵy «arsenalynan» qandaı quraldy qoldana alady?
M.Mahmutova: Negizgi teńgeniń qunsyzdanýyna tek Ulttyq bank qana jaýapty bolmaý kerek. Óıtkeni bıýdjet úshin jaýapkershilikti Úkimet tartady, jáne Ulttyq qordyń transfertteri týraly sheshimdi Úkimet qabyldaıdy. Sondyqtan bir jaǵynan Ulttyq bank ınflıatsııany shekteýine jaýapty bolǵanymen, Ulttyq qordyń shyǵyndaryn qaıta-qaıta bıýdjetke arnalǵan transfert alý arqyly ulǵaıtyp jatqan Úkimettiń sheshimderi.
Keıingi eki aıda bazalyq mólsherleme 14,25 paıyz deńgeıinde bolyp keldi. Menińshe, Ulttyq bank erteń stavkany kóteredi. Sebebi ınflıatsııanyń ósýine jaǵdaı týyndap tur. Aqsha-nesıe saıasatynyń tilimen aıtqanda, ınflıatsııalyq kútý bar. Teńge qunsyzdanǵanda bar ımport ósedi, ınflıatsııanyń ósýine jol ashady.
Eske salaıyq, erteń - Ulttyq bank bazalyq mólsherleme týraly kezekti sheshimin jarııalaıtyn kún.
Qazaqstan qarjygerler qaýymdastyǵynyń boljamy da Merýert Mahmutovanyń paıymymen úndes. Biraq olar «Teńge baǵamynyń jyl basynan beri 10,1%-ǵa álsireýi bazalyq mólsherlemeni tómendetý tizbegin qaıta jandandyrý máselesin kún tártibinen shyǵaryp tastady» degen jumsaq málimdeme jasap otyr.
Buǵan deıin Ulttyq bank teńge baǵamyn turaqtandyý úshin ınterventsııa júrgizgenin málim etken bolatyn.