Memleket máselesiniń memlekettik tilde aıtylýy tutas eldiń ustanymy bolýy kerek – Dáýletkereı Kápuly

Foto: None
NUR-SULTAN. QazAqparat – Aqyn, Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń hatshysy Dáýletkereı Kápuly Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń «Qazaqstan» telearnasyna bergen suhbaty jóninde pikir bildirdi, dep habarlaıdy QazAqparat tilshisi.

«Suhbatty tyńdap shyqtym. Qysqa-nusqa, mazmundy, maǵynaly suhbat bolǵan eken. Jaına Slambekqyzy da halyqtyń kókeıinde júrgen biraz suraqty qoıdy. Eń birinshi másele – «memlekettiń máselesi memlekettik tilde aıtylýy kerek» degen ustanym – bizdiń memlekettiń ustanymy bolýy kerek. Óıtkeni memlekettik til qazaqtan basqa eshkimge kerek emes dedi ǵoı. Osyndaı másele bizdiń memlekettiń birtutastyǵyna ákeledi, óıtkeni qazirgi aralas mektepterdiń jaǵdaıy, qazaq tiliniń múshkil háli bar, osy sóz baıaǵydan qalyptasyp qalǵan bıýrokratııalyq qoǵamda birinshi basshy ne dese, sonyń qas-qabaǵyna qarap otyratyn sheneýnikterdiń ásirese memlekettik tilge baılanysty jumys isteýine septigin tıgizedi dep oılaımyn», - dedi aqyn agenttik tilshisine bergen suhbatynda.

Óz sózinde D. Kápuly suhbattyń negizgi taqyryby «Qańtar qasireti» bolǵanyn, bul máselege halyq áli eleńdep otyrǵanyn eske saldy.

«Prezıdent «Beıbit sherýge shyqqan halyqtyń bári lańkes pe?» degen suraqqa oryndy, naqty jaýap berdi dep oılaımyn jáne munyń óte muqııat tekserilip jatqanyn, aqıqaty aıtylatynyn jetkizdi. Bul jerde beıbit halyqtyń sherýin kánigi qaraqshylardyń, aram nıetti arandatýshylardyń paıdalanyp ketkenin, ıaǵnı bul memleketke, Táýelsizdikke qaýip tóndirý, bılikti basyp alý turǵysyndaǵy áńgime ekenin ashyp aıtty. Lańkesterdiń de beıbit sherýshilermen ara-jigin ajyratý kerektigi aıtyldy, olar tóńkeris jasaýǵa talpynyp, bılikke qarsy shyqqandar, qosaq arasynda ketip qalǵan beıbit halyq ta bar. Prezıdent qazir tergeý ızolıatorynda otyrǵandardyń barlyǵyna ádiletti qarym-qatynas bolatynyn aıtty. Oǵan da sendik», - deıdi Dáýletkereı Kápuly.

Sonymen birge spıker «Qańtar qasiretine» birden baǵa berýge erte ekenin, qylmystyń áli tekserilip jatqanyn aıtty.

«Osy turǵyda Prezıdent memlekette halyqtan jasyryn syr bolmaý kerek dedi. ıAǵnı «Qańtar qasiretin» zerttep jatqan prokýratýra bar, sot bar ekenin aıtyp, qoǵamdyq komıssııa jumysynyń da mańyzdylyǵyna toqtaldy. Óıtkeni alańǵa shyqqandardyń bárin terrorıst, lańkester deýge bolmaıtynyn, beıbit halyqtyń, qazirgi qamaýda otyrǵan myńdaǵan adam ishinde qosaq arasynda ketkender bolsa tımeý keregin aıtty. Biraq ustalǵandar arasynda da jasaǵan qylmysy anyqtalsa jazasyn tartady, qylmysy joq bolsa bosaıdy. ıAǵnı barlyǵyn sútten aq, sýdan taza etýge erterek ekenin, degenmen ádiletti tergeý bolatynyn aıtty.

«Halyqtyń áleýmettik jaǵdaıy tómen ekenin moıyndaýymyz kerek» degen sóz de bizdiń qoǵamda aıtylmaıtyn dúnıe. Baıaǵyda 100 qoıdan 150 qozy alý degen jalǵan aqparattyń kommýnızmdi de jarǵa jyqqanyn, joǵaryǵa jalǵan esep berýdiń túkke qajeti joqtyǵyn aıtty. ıAǵnı halyqtyń jaǵdaıyna birinshi mán beretinin, áleýmettik jaǵdaı túzelmeı, halyqtyń bılikke narazylyǵy órshı beretinin, halyqtyń tepe-teń jaǵdaıda ómir súrýine mán beretinin jetkizdi. Ol qazaq ertegisindegi Asan men Úsenniń jaǵdaıyn kórip otyrǵanyn meńzedi, áleýmettik teńsizdik, búkil Qazaqstannyń baılyǵy baıshykeshterdiń qolynda ekeni, shetelge ketken aqshany qaıtarý degenniń barlyǵy – búkil halyqtyń kókeıine qonatyn nárse dep oılaımyn. Halyqtyń óz qoly óz aýzyna jetip otyrǵany memleketke kerek ekenin, halyqtyń pikiri óte mańyzdy jáne adamdar memleket úshin emes, memleket adamdar úshin qyzmet etýi kerektigin aıtty. Bul bizdiń qoǵamda buǵan deıin Memleket basshynyń aýzynan shyqqan sóz emes bolatyn», - dedi D. Kápuly.

Sóz sońynda aqyn memlekettiń birtutastyǵy – ár azamattyń moınyndaǵy azamattyq borysh ekenin eske saldy.

«Qazaqtyń tanym-túsiniginde týǵan aıǵa qarap, aldaǵy ýaqytty boljaıtyny bar, aı shalqasynan týsa, ózine jaıly, halyqqa jaısyz degen sóz bar. Sondyqtan bul shalqaq aı emes, ózine de halyqqa da jaıly dúnıe jasaý ustanymy bar ekenin ishimiz sezdi. Asan men Úsenniń arasyndaǵy aıyrmashylyq – eldiń baılyǵy azǵantaı baıshykeshterdiń, sheneýnikterdiń, qazynany qaltasyna qampaıtqandardyń ǵana dúnıesi emes, qazaqqa ortaq baılyq ekenin aıtty. «Bizde bir ǵana Otan bar» degen sózdi de ár qazaq sezinýi kerek. «Qazaqtyń taǵdyryn ózimiz ǵana sheshýimiz kerek» degen suhbat sońyndaǵy túıinge de janym súısindi. Memlekettiń birtutastyǵy – jalpy qoǵamnyń bir izde bolýy árqaısymyzdyń moınymyzdaǵy azamattyq borysh ekenin uǵyný kerek. El bolǵasyn túrli pikirler men alýan oılar bolady, biraq báribir de Táýelsizdiktiń, tynyshtyqtyń qymbat ekenin osy joly qazaq balasy sezinse, búgingi suhbattan biraz mán uqqan bolýy kerek dep oılaımyn. Sondyqtan Prezıdent ózine senimdi, halyqtyń kókeıindegi ár saýalǵa dál, naqty jaýap berdi dep esepteımin», - deıdi Dáýletkereı Kápuly.


Seıchas chıtaıýt